Abstract:
یکی از وجوه تربیت، تربیت سیاسی است که از مهمترین مکانیسم های شهروندپروری به شمار می آید. رویکرد های تربیت سیاسی اسلامی، منبعث از الهیات دینی – انسانی است، بنابراین سیاست ملازم با تربیت اخلاقی و متضمن سعادت دنیوی و اخروی جوامع اسلامی است. چنین استنباط و جایگاهی از مفهوم تربیت سیاسی، مطالعه اصول و مولفه های تربیت سیاسی را در اندیشه متفکران و رهبران اسلامی، ضروری می نماید. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره از چارچوب نظری فطرت، مفهوم تربیت سیاسی در اندیشه آیت الله خامنه ای بررسی می شود. بنابراین سوال مقاله به چگونگی تربیت سیاسی در اندیشه آیت الله خامنه ای اشاره دارد و فرضیه مقاله این است که اندیشه آیت الله خامنه ای با ابتنا بر نظریه فطرت انسان، مفاهیمی همچون عدالت خواهی، مشارکت طلبی، آزادی خواهی و مسئولیت پذیری را از اصول بنیادین تربیت سیاسی اسلامی، قلمداد نموده که با تقویت دو حوزه بینش و نگرش شهروندان، جهت دهی به ایستارها و رفتارهای شهروندان را به عهده دارد.
. One of the aspects of education is political education, which is one of the most important mechanisms of . citizenship. In the approaches of Islamic political education, the monotheistic view of the system of . existence and the divine nature of man has a central place, so politics is associated with moral education and ensures the worldly and otherworldly happiness of Islamic societies. Such an inference and position of the concept of political education necessitates the study of the principles and components of political . education in the minds of Islamic thinkers and leaders. In this research, using the theory of nature. , the principles and foundations of political . education in . Ayatollah Khamenei's thought are examined. Therefore, the question of the article refers to the principles. and foundations of political education in . Ayatollah Khamenei's thought and the hypothesis of the article is that Ayatollah Khamenei's thought is based. on the principles of monotheism, human nature, cultivation . and morality, concepts such as justice, participation , Considers freedom-seeking and responsibility as the basic principles of Islamic political education, which is responsible for directing the. attitudes and behaviors of citizens . Keywords: Education, Politics, Man, Nature, Ayatollah Khamenei.
Machine summary:
ايـن مفهـوم قـدمتي طـولاني در آراي متفکـران و فيلسوفاني همچون ارسطو و افلاطون دارد (ارسطو، ۱۳۷۸: ۸۰) و بررسي نصوص دينـي و آراي انديشمندان اسلامي نشانگر اين مسئله است که موضـوع سياسـت ، تربيـت اسـت نـه قدرت (خميني، ١٣٨١، ج ١٤: ١٥٣)، بنابراين ، تربيـت سياسـي اسـلامي همـواره از صـبغه الهي و توجه ويژه به جايگاه اساسي انسان ، برخوردار بوده است .
در منظـر آسيب شناسي فرهنگي آيت الله خامنـه اي، گرچـه گـره گشـايي معضـلات فرهنگـي جوامـع فضيلت گرا، از رهگذر نظام جامع تعليم و تربيت است (بانکي پـور فـرد، ۱۳۸۰: ۴۶)، بـا اين حال ، اغلب ديدگاه هاي تربيتي مبتني بر مباني غيراسلامي است (قانع و ديگران ، ۱۳۹۶: ۲).
پژوهشي با عنـوان «جايگـاه تربيت سياسي و نقش آن در پيشگيري از رخنه هـاي سياسـي - فرهنگـي در انقـلاب اسـلامي از ديدگاه امام خميني و مقام معظم رهبري» توسـط سـهيل رحيمـي و ديگـران (۱۳۹۴)، بـا تبيين دو حوزه شناخت و احساس در انسـان ، مفـاهيمي همچـون اعتمـاد بـه نفـس ، اسـتقامت ، شهادت طلبي و عزت را به عنوان مؤلفه هاي تربيت سياسي و جلوگيري از نفوذهاي متعدد دشـمن با عطف به انديشه رهبران انقلاب معرفي کرده است .
آنچه به عنوان نتيجه ميتوان تبيين کرد اين است که بر خـلاف آراي تربيتـي برخي انديشمندان غربي نظير جان لاک که وظيفه تربيت را پرورش افراد، متناسب با فلسـفه و وضعيت اجتماعي ميدانند (قلتاش ، ١٣٩١: ٥٣)، آيت الله خامنه اي با نظـر بـه فطـرت و تبديل نشدن آن و همچنين اشاره به فطرت خداجو و معنويت طلب انسـان ، بـه بنيـان نهـادن دائمي فرايند تربيت سياسي به مباني مذکور، در هر وضعيت اجتماعي، معتقد هستند.