مهاجرت نیروی کار متخصص و نیمه ماهر ایرانی: وضعیت، نیروهای محرک و آثار Journal Article

طی چند دهه ی گذشته، تعداد قابل توجهی از ایرانیان به خارج از کشور مهاجرت کرده اند. در میان ایرانیان مقیم کشورهای خارجی شمار زیادی متخصص، کارآفرین و صاحب سرمایه دیده می شود. این تخصص ها، توانایی ها و سرمایه ها اغلب یا به طور مستقیم از ایران به کشورهای مقصد انتقال یافته اند یا با حمایت مالی و معنوی داخلی به طور غیرمستقیم در کشورهای مقصد ایجاد شده اند. هم چنین، تقاضا برای مهاجرت از ایران هم چنان به قوت خود باقی است، اما در بیش تر مواقع در حالی که نیروهای متخصص، کارآفرینان و صاحبان سرمایه امکان مهاجرت را می یابند، نیروهای کار با مهارت های تراز متوسط و پایین کم تر به یافتن شغل در خارج از کشور موفق می شوند. هدف از این مقاله بررسی جنبه های مهم گرایش قابل توجه اتباع ایرانی به مهاجرت برون مرزی در چند دهه ی اخیر با تاکید بر مهاجرت نیروی کار متخصص، کارآفرینان و صاحبان سرمایه و نیز مشکلات مهاجرت نیروی کار نیمه ماهر است. طی مقاله داده های موجود در باب مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور ارائه می شود، گمانه زنی هایی در باب علل مهاجرت انجام می گیرد، و به برخی آثار احتمالی مهاجرت آنان اشاره می شود. هم چنین، در مقاله تلاش های دولت در زمینه ی اتصال مجدد مهاجران به کشور از یکسو و تسهیل مهاجرت نیروی کار مازاد به صورت اداره شده از سوی دیگر مورد توجه قرار می گیرد و در مقام نتیجه گیری سلسله ای از پیشنهادها عرضه می گردد. این مقاله در نشریه ی «نامه ی انجمن جمعیت شناسی ایران»، سال چهارم، شماره ی ۷، تابستان ۱۳۸۸، صص ۱۱۳-۸۷ چاپ شده است.