Abstract:
صادرات از عوامل تعیینکننده توسعه تجارت و رشد پایدار اقتصادی است که در اقتصاد مدرن بهشدت متأثر از فناوری برتر و شاخص پیچیدگی اقتصادی است. از آنجاییکه بهرهوری علمی شرایط لازم برای کسب فناوری برتر را فراهم میآورد بنابراین جهت توسعهبخشی صادرات و متناسب با ویژگی تکمحصولی بودن صادرات از منابع تجدیدنشدنی کشورهای درحالتوسعه، چالش قابلطرح این است که تا چه اندازه رشد بهرهوری علمی توانسته است بر مقوله صادرات با فناوری برتر کشورهای درحالتوسعه مؤثر واقع شود؟ برای این منظور هدف از پژوهش، بررسی تأثیر شاخص بهرهوری علمی بر صادرات با فناوری برتر کشورهای درحالتوسعه (G15) طی سالهای 2018-2000، با استفاده از روش خودرگرسیونبرداری پانل دیتا (PVAR) است. نتایج آزمون عکسالعمل آنی نشان میدهد که طی یک دوره 10 ساله، با بروز شوک مثبت از جانب متغیرهای بهرهوری علمی، ریسک اقتصادی و ریسک مالی، صادرات با فناوری برتر افزایش مییابد، اما تأثیر مثبت ریسک سیاسی بر صادرات با فناوری برتر بسیار ناچیز است. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان میدهد که به ترتیب متغیرهای صادرات با فناوری برتر، ریسک اقتصادی، بهرهوری علمی، ریسک مالی و ریسک سیاسی، بیشترین تأثیر را بر صادرات با فناوری برتر دارند. نتایج پژوهش نشان میدهد، در یک دوره 10 ساله ایجاد یک شوک در بهرهوری علمی بر صادرات با فناوری برتر تأثیر مثبت میگذارد و بهمرورزمان بهرهوری علمی بر صادرات با فناوری برتر بهصورت فزاینده افزایش مییابد. همچنین یک شوک مثبت در ریسک مالی، در ابتدا سبب افزایش فزاینده در صادرات با فناوری برتر میشود اما این اثرات دائمی نبوده و بعد از حدود 4 سال، تأثیر آن کاهش مییابد. ریسک اقتصادی نیز تأثیر مثبتی در افزایش صادرات با فناوری برتر دارد، درحالیکه تأثیرپذیری صادرات با فناوری بالا از ریسک سیاسی ناچیز است. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان میدهد که به ترتیب متغیرهای صادرات با فناوری برتر، ریسک اقتصادی و بهرهوری علمی بیشترین تاثیر را بر صادرات با فناوری برتر دارند. ریسک مالی تاثیری کم و ریسک سیاسی کمترین تأثیر را بر صادرات با فناوری برتر دارند.
Export is one of the determinants of business development and sustainable economic growth, which in the modern economy is strongly influenced by superior technology and economic complexity index. Since scientific productivity provides the conditions for the acquisition of superior technology, therefore, to the extent that export development can be tailored to the export-oriented characteristics of non-renewable sources in developing countries, the challenge is to what extent has the growth of scientific productivity been able to affect the export of high-tech developing countries? The main purpose of this study is to investigate the impact of the scientific productivity index on high-tech exports of G15 developing countries during 2000-2018; using Panel Data Vector Autoregressive (PVAR) method. The results show that in a 10-yearly period, generating a shock in scientific productivity has a positive effect on high technology exports and over time the impact of increasing scientific productivity on high technology exports increases. Moreover, a positive shock in financial risk, initially leads to an ever-increasing export of high technology exports but the effects are not permanent and diminishes after about 4 years. The economic risk also has a positive effect on increasing high technology exports, while the impact of political risk is negligible on high technology exports in the long and short term. The results of variance decomposition also show that the variables with high technology export, economic risk and scientific productivity have the most impact on the high technology export respectively.Financial risk has little effect and political risk has the least impact on high-tech exports.