Abstract:
شاید کمتر رویدادی را بتوان یافت که مانند «واقعه عاشورا» بر جریان تاریخ پیش و پس از خود، اثری اینچنین گذاشته باشد. در روز عاشورا، مصائبی به صورت مستقیم بر امام حسین علیه السلام وارد شد و مصیبتهایی نیز به اطرافیان ایشان رسید. نگاشته کنونی زخمهایی را که بر خود امام× وارد شد، از منابع متقدّم یا کتابهایی که از آن منابع بهره گرفتهاند، بررسی میکند. همچنین در این نوشتار، قاتل امام حسین علیه السلام و نیز حملاتی که پس از شهادت ایشان به آن بزرگوار شده به بحث گذاشته میشود. مناجاتهای حضرت اباعبدالله علیه السلام پس از هر جراحت نیز، نقل میگردد. گردآوری همه اقوال به صورت خلاصه و بررسی مختصر آن از ویژگیهای این مقاله است. نوشتار حاضر، دستیابی به گزارش این رویدادها را آسان کرده و مستندات آن را به روشنی نقل میکند. این نگاشته در شش گفتار، به جراحات و صدمات رسیده به امام حسین علیه السلام، تعداد ضربات واردشده بر ایشان، مناجاتهای امام علیه السلام پس از جراحت، قاتلان آن حضرت، سارقان اموال ایشان و دواندن اسب بر بدن مطهّرشان، میپردازد.
Machine summary:
ضربهخوردن سر کتاب «انساب الاشراف» روایت ضربه به سر امام× را نقل کرده است: ثُمَّ اِنَّ رَجُلًا یُقالُ لَهُ مالِكُ بنُ النُّسیرِ الكِندی وَ كانَ فاتِكًا لایُبالی عَلى' ما اَقدَمَ، اَتاهُ فَضَرَبَهُ عَلى' رَأسِهِ بِالسَّیفِ وَ عَلَیهِ بُرنُسٌ فَقَطَعَ البُرنُسَ وَ اَصابَ السِّیفُ رَأسَهُ فَاَدماهُ حَتَّى امتَلَاَ البُرنُسُ دَمًا.
شصت و سه جراحت با نیزه، شمشیر و تیر کتاب «الکافی» دارای روایتی از امام باقر× درباره تعداد جراحات امام حسین× است: عَن اَبیجَعفَرٍ قالَ: قُتِلَ الحُسَینُ بنُ عَلیٍّ وَ عَلَیهِ جُبَّةُ خَزٍّ دَكناءُ فَوَجَدوا فیها ثَلاثَةً وَ سِتّینَ مِن بَینِ ضَربَةٍ بِالسَّیفِ وَ طَعنَةٍ بِالرُّمحِ اَو رَمیَةٍ بِالسَّهمِ.
سیصد و بیست و چند ضربه با نیزه، شمشیر و تیر مرحوم شیخ صدوق در امالی، روایت زیر را ثبت کرده است: عَن اَبِیالجارودَ وَ ابنِ بُكَیرٍ وَ بُرَیدِ بنِ مُعاویَةَ العِجلیِّ عَن اَبیجَعفَرِنِ الباقِرِ× قالَ: اُصیبَ الحُسَینُ بنُ عَلیٍّ وُ وُجِدَ بِه ثَلاثُمِئَةٍ وَ بِضعَةٌ وَ عِشرونَ طَعنةً بِرُمحٍ اَو ضَمرَةً بِسَیفٍ اَو رَمیَةً بِسَهمٍ.
از ابوالجارود و ابن بکیر و برید بن معاویه عجلی از امام باقر× نقل شده: حسین بن علی× کشته شد در حالی که بر بدنش، سیصد و بیست و چند زخم نیزه یا ضربه شمشیر یا تیر یافت شد.
د) قاتل امام حسین× تاریخنگاران و محدّثان، افراد متعدّدی را به عنوان قاتل اصلی امام× معرّفی کردهاند که احتمال ارتکاب این جنایت توسّط برخی از ایشان بیشتر است.
قتل امام حسین× به دست سنان آنقدر مشهور است که وی در کتابهای «انساب» به عنوان قاتل آن حضرت معرّفی شده است.
عمر بن سعد ابن شهر آشوب، قتل امام× را به عمر بن سعد و خولی بن یزید و بریدن سر ایشان را به سنان و شمر نسبت داده است.