Abstract:
ایران از نظر اقلیمی کشوری خشک و نیمه خشک محسوب میشود و منابع حیاتی آب در این سرزمین وابستگی زیادی به بارشهای جوی نشان میدهند. شناخت خصوصیات دورههای خشک اقلیمی از جمله فراوانی وقوع، شدت و تداوم دورهها در برنامه ریزیهای محیطی گوناگون اهمیت زیادی دارد. در همین رابطه، خصوصیات دورههای اقلیمی خشک کشور براساس شاخص "روزهای خشک بعد از آخرین روز بارش " (DDSLR) با استفاده از دادههای آماری 48 ایستگاه سینوپتیک ایران طی یک دورۀ 30 ساله از سال 1979 تا 2008 مورد بررسی قرار گرفت. روند تغییرات شاخص DDSLR با احتمال 25، 50، 75 و 90 درصد (خوشبینانه، متوسط، بدبینانه و بسیار بدبینانه) به عنوان شاخصهای دورههای خشکی با شدتهای کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد برای هر کدام از ایستگاهها تعیین و خصوصیات دورة خشک شامل شروع، خاتمه، فراوانی، خشکترین روز دوره و طول دوره برای هر ایستگاه مشخص گردید. در نهایت بر اساس طول دورة خشک و از طریق روش میان یابی Kriging نقشههای پهنه بندی برای سرتاسر ایران ترسیم شد. نتایج مطالعه نشان داد که دورة خشک اقلیمی در ایستگاههای جنوب شرقی کشور بخصوص ایستگاههای بندری سواحل دریای عمان (چابهار و بندرعباس) قبل از ایستگاههای دیگر آغاز میشود. همچنین دورة خشک در ایستگاههای سواحل دریای خزر زودتر به پایان میرسد. کوتاهترین دورة خشکی مربوط به سواحل شمالی کشور و طولانیترین دورة خشکی نیز در جنوب شرقی کشور رخ میدهد. خشکترین روز دوره در اکثر ایستگاهها در ماههای اکتبر اتفاق میافتد. همچنین معلوم شد که با افزایش احتمال از 25 درصد (احتمال خوشبینانه) به 90 درصد (احتمال بسیار بدبینانه) بر وسعت منطقه دارای دورۀ خشکی خیلی بلند در بخشهای جنوب، جنوبشرق و شمالغرب کشور افزوده میشود.
In terms of climate, Iran is an arid and semi-arid country, where vital water resources in this country are highly dependent on atmospheric precipitation. Understanding the characteristics of climatic dry periods such as frequency, severity, and duration of periods is important in environmental planning. In this regard, characteristics of the country's dry climatic periods based on "dry days after the last day of the rainfall" (DDSLR) using statistical data of 48 synoptic stations in Iran over a 30-year period from 1979 to 2008 were studied. DDSLR index trend changes with a probability of 25, 50, 75 and 90 percent (optimistic, average, pessimistic and very pessimistic) as an indicator of the severity of the drought periods of low, medium, high and very high determined for each of the stations and dry period features including start, stop, frequency, and duration of driest days was determined for each station. Finally, based on the length of dry period and through interpolation method Kriging zoning maps for the entire country was drawn. The results showed that climatic dry periods in stations of southeast of the country, especially port stations such as the Oman Sea (Chabahar and Bandar Abbas), before other stations begin. Also dry period ends earlier in the Caspian Sea coast stations. The shortest period of drought on the northern coast of the country and the longest period of drought occurs in the southeast of the country. The driest days at most stations will happen in October. It also turned out that with an increased probability of 25% (probably optimistic) to 90 percent (likely very pessimistic) the area has a very long period of drought in parts of the south; southeast and northwest of the country will increase.
Machine summary:
در همین رابطه ، خصوصیات دوره های اقلیمی خشک کشور براساس شاخص "روزهای خشک بعد از آخرین روز بارش " (DDSLR) با استفاده از داده های آماری ٤٨ ایستگاه سینوپتیک ایران طی یک دورة ٣٠ ساله از سال ١٩٧٩ تا ٢٠٠٨ مورد بررسی قرار گرفت .
روند تغییرات شاخص DDSLR با احتمال ٢٥، ٥٠، ٧٥ و ٩٠ درصد(خوشبینانه ، متوسط ، بدبینانه و بسیار بدبینانه ) به عنوان شاخص های دوره های خشکی با شدت های کم ، متوسط ، زیاد و خیلی زیاد برای هر کدام از ایستگاه ها تعیین و خصوصیات دورة خشک شامل شروع ، خاتمه ، فراوانی ، خشکترین روز دوره و طول دوره برای هر ایستگاه مشخص گردید.
مثلا در اکثر مطالعات اگر یک دوره خشک از اواخر ژانویه تا اوایل فوریه بطول کشیده 1 - Ruiz-Sinoga 2 - Martin-Vide and Gomez 3 - Paz and Kutiel 4 - Vicente-Serrano and Begueria - Portugues 5 - Giuseppe 6 - Lana 7 - Anagnostopoulou 8 - Deka 9 - Deni 10 - Lopez-Franca 11 - Mathugama and Peiris شده باشد، به عنوان خشکی ژانویه شناخته شده است (رایزر و کوتیل ١، ٢٠١٠).
، ١ و ١٠میلیمتر) مطالعه نموده و نقشه های دوره های خشک ٧، ١٥، ٣٠، ٦٠، ٩٠ و ١٢٠ روزه را برای کل کشور ترسیم 1 - Reiser and Kutiel 2 - Dry days since last rain 3 - Stern 4 - Avaid نمودند.