Abstract:
در این پژوهش برای تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش حوضه آبخیز سد ایلام از طریق وزن دهی به معیارهای اصلی و با استفاده از توابع عضویت فازی و ایجاد بهترین تابع رابطه بین حضور و عدم حضور زمین لغزش و مجموعهای از عوامل استفاده شده است. ابتدا نقاط لغزشی با استفاده از عکسهای هوایی، نقشههای توپوگرافی 1:50000 و زمین شناسی 1:100000 و بازدیدهای میدانی و نرم افزار Google Earth مشخص و متعاقب آن نقشه ی پراکنش زمین لغزش منطقه تهیه گردید. سپس هر یک از عوامل موثر در محیط نرم افزار ARCGIS رقومی و برای تحلیلهای فازی مورد استفاده قرار گرفت. پهنه بندی خطر زمین لغزش در منطقه با استفاده از اپراتورهای فازی Gamma)، Product ،Sum ،Or ،And) صورت پذیرفت. بعد از مرحله فازی سازی و وزندهی، معیارهای موثر در وقوع زمین لغزشهای منطقه با استفاده از روش مذکور، از طریق عملگرهای گامای فازی با لانداهای2/ 0، 5/ 0، 8/ 0 و 9/ 0 نیز تهیه شد و با مقایسه نقشههای نهایی، مدل ایده آل برای پهنه بندی خطر زمین لغزش در این محدوده انتخاب شد. نقشه ی پهنه بندی منطقه قسمتهای مستعد لغزش را در پنج رده(خطر بسیار کم،خطر کم، خطر متوسط، خطر زیاد، خطر بسیار زیاد) نشان می دهد. نتایج نشا ن داد که از میان اپراتورها و عملگرهای فوق، عملگر گاما با لاندای 9/ 0 به دلیل فازی سازی مناسب هر معیار با استناد به نقشههای پراکنش زمین لغزشهای رخ داده و نحوه تفکیک طبقات خطر، روش مناسب تری برای پهنه بندی زمین لغزشها در این منطقه محسوب میشود.
Geographically, the studied region in Ilam dam watershed is between 46°16'36'' to 46°38'32'' eastern longitude and 33°23'27'' to 33°38'54'' northern latitude. The area of case study is 476.5km2 with the highest and lowest height as 2400 m and 640m above sea level. In this study, in order to map the landslide hazard zonation of Ilam Cham Gordalan dam basin by weighting the main criteria and using fuzzy membership functions in Arc GIS and establishing the best relationship functions between the presence and absence of landslides, a set of parameters is used. Then, each of the factors affecting landslides in the under-study area such as slope, slope direction, elevation, geology, land use, distance from roads, distance from drainage network, distance from the fault, and rainfall map has been digitized in the software environment of ArcGIS and are used in the fuzzy analysis. Landslide hazard in the under-study area has been zoned using fuzzy operators (Gamma, Product, Sum, Or, And). After the fuzzy fiction phase, the effective measures in the landslide occurrences in the area have been prepared using the above-mentioned method through Gamma fuzzy operators with Lambda 0.2،0.5،0.8and 0.9and by comparing final maps, the ideal model for the landslide hazard zonation in the area has been selected. The results show that among the above-mentioned operators, the Gamma operator with Lambda 0.9 is considered to be the most appropriate method for zoning the landslides in this area due to its fine fuzzy fiction of each criterion based on the distribution maps of occurred landslides and the way of separating risk classes.
Machine summary:
مجله مخاطرات محیط طبیعی، دوره هشتم ، شماره بیست و دوم ، زمستان ١٣٩٨ تاریخ دریافت مقاله : ١٣٩٥/٠٦/١٧ تاریخ بازنگری اولیه مقاله : ١٣٩٦/٠٢/٢٧ تاریخ پذیرش مقاله : ١٣٩٨/٠٤/١٥ صفحات : ١٨ - ١ پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از منطق فازی (مطالعه ی موردی : حوضه ی آبخیر سد چم گردلان ایلام ) ذبیح اله رستمی ١، سید علی المدرسی ٢*، علی اکبر جمالی 3 چکیده موقعیت جغرافیایی حوزه سد ایلام بین حد فاصل '' ٣٦'١٦°٤٦ تا'' ٣٢'٣٨°٤٦ طول شرقی و'' ٢٧'٢٣°٣٣ تا '' ٥٤'٣٨°٣٣ عرض شمالی واقع شده است .
در این پژوهش به منظور تهیه ی نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش حوضه ی آبخیز سد چم گردلان ایلام از طریق وزن دهی به معیارهای اصلی و با استفاده از توابع عضویت فازی در نرم افزار ArcGis و ایجاد بهترین تابع رابطه بین حضور و عدم حضور زمین لغزش و مجموعه ای از عوامل استفاده شده است .
بعد از مرحله ی فازیسازی و وزن دهی، معیارهای مؤثر در وقوع زمین لغزش های منطقه با استفاده از روش مذکور، از طریق عملگرهای گامای فازی با لانداهای٠/٢، ٠/٥، ٠/٨ و ٠/٩ نیز تهیه شد و با مقایسه ی نقشه های نهایی، مدل ایده آل برای پهنه بندی خطر زمین لغزش در این محدوده انتخاب شد.
دقت در نقشه های ارائه شده نشان میدهد که نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش تهیه شده با استفاده از اپراتور فازی And تقریبا تمام سطح منطقه ی مورد مطالعه را در کلاس خطر بسیار کم قرار داده است .
Zhu A-X, Wang R, Qiao J, Qin C-Z, Chen Y, Liu J, Du F, Lin Y, Zhu T.