Abstract:
هدف از این پژوهش واکاوی و شناسایی تغییرات مقادیر حدی بارش به عنوان نشانه هایی از تغییرات اقلیمی در گستره ی ایران می باشد. برای انجام این تحقیق از داده های روزانه بارش، 76 ایستگاه همدید در دوره ی 1986 تا 2016 استفاده شد. نتایج نشان داد، روند تعداد روزهـای همـراه بـا بـارش سـنگین درحدود 7 درصد از پهنة ایران منفی و در 93 درصد آن روندی مشاهده نشد. روند روزهای متوالی خشک در 28 درصد از گسترة ایران روند مثبت و در 37 درصد دیگرآن روند منفی وجود دارد. روزهای متوالی مرطوب در اکثر گستره ی ایران فاقد روند است. روند مقدار کلّ بارش روزهای مرطوب سالانه در حـدود 99 درصد از گسترة ایران منفی است. حداکثر شیب منفی بارش سالانه ی ایران در ایستگاه مسجد سلیمان با شیب 26/ 8 – مشاهده شد و روند مثبت درایستگاه بندر انزلی وجود دارد. روند روزهای خیلی مرطوب در حدود 78 درصد از گسترة ایـران منفی و در حدود 14 درصد روند مثبت و نیز 8 درصد از آن بدون روند است. رونـد روزهـای بسـیار مرطـوب درحـدود 70 درصد از گسترة ایران منفی است. بیشترین روند افرایشی روزهـای بسـیار مرطـوب در خرم آباد با شیب 1.4 و بیشترین روند کاهشی در سر پل ذهاب با شیب 2.78- مشاهده می گردد و همچنین در 22 درصد از گستره ایران روند خاصی مشاهده نمی شود. روند مقدار بـارش یـک روزه در حـدود 47 درصد از گسترة ایران منفی و در 47 درصد آن بدون روند و 6 درصد از آن با روند مثبت است. روند بیشترین مقدار بارش 5 روزه در حـدود 73 درصد از گسترة ایران منفی و در 2 درصد آن مثبت و 25 درصد از آن بدون روند است بیشترین شیب روند کاهشی مربوط به ایستگاه های فسا و مسجد سلیمان که به ترتیب برابر 2.4- و 1.9- است.
The purpose of this study is to identify and detect changes in rainfall extremes as indicators of climate change in Iran. To conduct this research daily rainfall data of 76 synoptic stations were used from 1986 to 2016. The results show that the trend of the number of days with heavy rainfall was about 7 percent of Iran's negative and 93 percent of it was not observed. The trend of successive dry days in 28% of Iran is a positive trend and 37% there is a negative trend. The wet succession days in most areas of Iran are not trendy. The trend of the total amount of rainy days is about 99% of Iran's negative range. The maximum negative slope of Iran's annual precipitation was observed at Masjed-e-Soleiman Station with a slope of -8.26 and there is a positive trend in the Bandar-e- Anzali. The trend of very wet days is about 78 percent of Iran is negative and about 14 percent is positive and 8 percent of it is trendless. The trend of very wet days in about 70 percent of Iran is negative. The highest wet days are observed in Khorramabad with a gradient of 1.4 and the highest decreasing trend in Sarpol-e-Zahab with a gradient of 2.78. Also, in 22% of Iran's range, there is no particular trend. The trend of one-day' precipitation in about 47% of Iran's negative and in 47% is without trend and 6% of it is positive. The trend of the maximum amount of 5-day precipitation about 73% of Iran is negative and in 2% it is positive and 25% of it is without a trend. The slope of the decreasing trend in Fasa and Masjed Soleiman stations is -2.4 and -1.9 respectively
Machine summary:
بییگ و همکاران (٢٠١٨) به بررسی روند بارش با استفاده مدل Rclimdex در سواحل آفریقای غربی در ایستگاه نیامی پرداخته اند، آنان داده های بارش روزانه را در دوره آماری ١٩٥٠ تا ٢٠٠٩ را مورد ارزیابی قرار دادند، نتایج این پژوهش نشان داد یک روند کاهشی در میزان بارش در کل در دوره زمانی ١٩٥٠-٢٠٠٩ و یک روند مثبت برای داده هایی که در طول دوره ١٩٨٠-٢٠٠٩ است را تأیید می کند و بهبود بارش پس از دوره خشک (١٩٦٨ -١٩٨٥) را نشان می دهد.
رحیمی و همکاران (٢٠١٨) به بررسی روند شاخص های دما و بارش شدید در ایران طی دوره زمانی ١٩٦٠-٢٠١٤ پرداخته اند، آنان از ٣٣ ایستگاه همدید استفاده نموده نتایج این مطالعه نشان داد در اکثر ایستگاه ها روندهای منفی در Rmm١٠،Rmm ٢٠، Rmm٢٥،CDD ،PRCPTOT ،FD ،TNp ١٠،TXp ١٠،CSDI و روند مثبت در RxDAY١،SDII ، SU٢٥، TR٢٠، TXx،TNn ،TNx ،TNp ٩٠،TXp ٩٠ و WSDI وجود دارد.
وی و همکاران (٢٠١٨) به بررسی ویژگی های زمانی مکانی بارش های حدی در شرق چین در دوره زمانی ١٩٦١ تا ٢٠١٥ پرداخته اند، آنان با استفاده از مدل ٣٤٤ Rclimdex ایستگاه همدید را مورد بررسی قرار دادند نتایج این مطالعه نشان داد که تقریبا کلیه شاخص های بارش منطقه ای مربوط به فراوانی یا شدت بارش های حدی در ٥٥ سال گذشته روند افزایشی داشته است و شاخص های Rxday١،Rxday ٥،Rp ٩٥، RP٩٩،SDII و Rmm٢٥ به طور قابل توجهی افزایش یافته اند.
Global observed changes in daily climate extremes of temperature and precipitation.
Observed trends and changes in Temperature and Precipitation Extreme indices over Myanmar.