Abstract:
زمینۀ و هدف: منابع انسانی مهمترین رکن تشکیلدهندۀ هر سازمانی از جمله آموزش و پرورش است و سرآمدسازی آن از نقشی تعیینکننده و تسهیلگر در تعالی سازمان برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف شناخت ماهیت تعالی فردی معلمان انجام شده است.
روششناسی: این پژوهش از نگاه هدف کاربردی و از نظر نوع دادهها و روش تحلیل دادهها کیفی است. مشارکتکنندگان در پژوهش شامل 19 نفر از استادان رشتۀ علوم تربیتی، مدیران و معاونان باسابقه در استان خراسان رضوی بودهاند که بهصورت هدفمند و قضاوتی انتخابشدهاند. دادهها با کمک مصاحبۀ نیمهساختاریافته گردآوری و با استفاده از روش شبکۀ مضامین تحلیل شدهاند. روایی و پایایی پژوهش با استفاده از روش گوبا و لینکن (1985) بررسی و مورد تائید قرار گرفت.
یافتهها: ماهیت تعالی فردی معلمان در قالب 47 مضمون پایه، 13 مضمون سازماندهنده و 3 مضمون فراگیر (قابلیتهای فردی، روانشناختی و حرفهای) شناسایی و تلفیق شدند.
نتیجهگیری: توسعۀ قابلیتهایی تشکیلدهندۀ تعالی فردی معلمان میتواند زمینۀ مناسبی برای ارتقای عملکرد معلمان و تعالی آموزش و پرورش در نقشآفرینی هرچه مؤثرتر در مسیر توسعۀ همهجانبه جامعه ایفا کند.
Background & Purpose: Human resources are the most important component of any organization, including education, and its excellence has a decisive and facilitating role in the excellence of the organization. The present study aimed to identify the nature of individual excellence of teachers. Methodology: This research is applied in terms of purpose and qualitative in terms of data analysis method. Its participants consists of 19 teachers of educational sciences, managers and senior assistants in Khorasan Razavi province who were purposefully and judiciously selected. Data were collected using semi-structured interviews and analyzed through the network of themes. The validity and reliability of the study were evaluated and confirmed using Goba and Lincoln (1985) methods. Findings: The nature of teachers' individual excellence was identified and combined in 47 basic themes, 13 organizing themes and 3 comprehensive themes (individual, psychological and professional capabilities). Conclusion: Developing the capabilities that constitute the individual excellence of teachers can provide suitable conditions for improving their performance. It also can facilitate the excellence of education and its rolr playing in the path of all-round development of society.
Machine summary:
در طول سالیان گذشته پژوهشگران کشورهای مختلف اقدام به طراحی چارچوبهای مناسب تعالی سازمانی کردهاند که از معروفترین آنها 5 ing Model 6 d (MBNQA)"/>d ( 7 nt (EFQM)"/>nt (EFQM)"/> و کانجی اشاره کرد (بختیاری و شع Lindvall & Ryvea Taylor Excellence Tena & García & Segarra Deming Model Malcolm Baldrige Nationa Award (MBNQA) European Foundation for Quality Management (EFQM) مرور مدلهای مختلف تعالی سازمانی نشان میدهد علاوه بر اینکه معیار مربوط به منابع انسانی در همۀ مدلهای تعالی وجود دارد، باگذشت زمان سهم امتیازات منابع انسانی در حال افزایش است و همین امر پژوهشگران را بر آن داشت که به طراحی مدلهایی مختص تعالی منابع انسانی بپردازند (شمس زارع، طهماسبی و یزدانی، 1397)؛ اما اغلب مدلهای ارزیابی تعالی منابع انسانی در معیارهای مربوط به مدیریت منابع انسانی ضعفهایی دارند.
آیا توجه به مقوله تعالی فردی سیستم ارزیابی مناسبی برای انتخاب معلم ممتاز در اختیار قرار میدهد و چه موانعی بر سر راه آن وجود دارد؟ از طریق بررسی پیشینه، مدلهایی درزمینۀ مقوله تعالی منابع انسانی و سازمانی و همچنین کارمند ممتاز شناساییشده است و برخی از پژوهشها ولو اندک به مفهوم تعالی فردی پرداختهاند که مهمترین این پژوهشها در ادامه در جدول 2 ارائه شده است.
در این پژوهش سعی بر آن است تا تعالی فردی در موقعیتهای واقعی و از دیدگاه مدیران و معاونان بهعنوان افرادی که به صورت مستقیم عملکرد و رفتار معلمان را در نظر دارند و مورد ارزیابی قرار میدهند بررسی شود و همۀ جوانب آن از نگاه فردی و سازمانی مورد شناسایی قرار گیرد.