Abstract:
بخش قابل توجهی از بافتهای قدیمی شهرها که غالبا هسته ی اولیه و اصلی این شهرها را تشکیل میدهند در روند شتاب آلود شهرنشینی و برنامههای توسعه شهری عصر مدرنگرایی مورد بیتوجهی قرار گرفته و به بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شدهاند. چنین بافتهایی با داشتن مشکلاتی در زمینههای کالبدی اجتماعی اقتصادی کارکردی و ساختاری نه تنها سختیهای و مرارتهایی بکرای زندگی امروز ساکنان خود دارند آیندهای پرمخاطره برای تمامی شهروندان و توسعه شهری در بردارند. از این رو بافتهای فرسوده نیازمند حرکتی کنترل شده در جهت حل مسائل و ادامه زندگی خود در قالب طرحها بهسازی و نوسازی در صدر برنامهریزیهای شهری هستند. بر اساس تجربههای جهانی مسئله عمده فرسودگی بافتهای فرسوده درک و فهم ماهیت آن است تا چرایی و چگونگی وقوع آن روشن شود. لذا در این مقاله که بصورت مطالعه کتابخانه ی نگارش شده، سعی بر این بوده که با رویکرد علمی به ارایه نظرات پرداخت شود. بدیهی است بدون آگاهی علمی بر ماهیت فرسودگی نمیتوان رویکرد و راهبردهای کارآمدی برای نوسازی تعیین کرد. ایکن بافتها بستر آسیبهایی کالبدی یا فیزیکی آسیبهای اجتماعی اقتصادی حقوقی و مدیریتی میباشند.
Machine summary:
اما متأسفانه از مهمترین راهکارها و سیاستهای مداخله در بافت قدیمی گذربندی و تحمیل بی مطالعه آن به کالبد شهر است و آنچه تاکنون در مداخالت انجام گرفته در بافت قدیم مورد توجه سازمانهای مسئول و مداخلهگر بوده است مسأله تملک و تعریض معابر بوده که هیچگاه نمیتوان مسئله پیچیده بافتهای قدیمی را در تملک و تعریض معابر خالصه نمود (حبیبی، 1032 :19) در صورتی که شهر نظامی است تشکیل یافته از عناصر انسانی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی- فرهنگی که در برنامهریزی برای بهسازی آن، برنامهریز برای اجرای طرحهای موفق باید حتما روابط ساختاری میان عنصر سیستم را در نظر بگیرد.
بدیهی است اگر به روابط متقابل و دو سویه عوامل محیط طبیعی و ساختار اقتصادی- اجتماعی سازنده فضای شهری توجه داشته باشیم، رشد شهر متوازن و پویا، همراه با بهسازی و نوسازی مطلوب خواهد بود (8:1979،jay.
نادیده گرفتن بافتهای فرسوده شهری نیز از مهمترین عوامل ایجاد حاشیهنشینی است كه همین موضوع سبب رشد سریع آسیبهای اجتماعی در شهرها میشود.
بدیهی است که اگر به روابط متقابل و دوسویه عوامل محیط طبیعی و ساختارهای اقتصادی-اجتماعی سازنده فضای شهری توجه داشته باشیم، رشد شهر متوازن و پویا، هماره با بهسازی و نوسازی مطلوب خواهد بود (8,1979،Jay) ابرکرومبی نیز معتقد است که دانش شهرسازی به نوعی فراتر از علوم مهندسی، اقتصاد و پزشکی است و بیان میکند که شهر بسان موجود زنده، اجتماعی هماهنگ از عناصر هنری است.