مطالعات ایران: طرح خاورمیانه بزرگ و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران Journal Article

مطالعات راهبردی پاییز 1383 - شماره 25 ISC (‎26 page(s) - From 475 to 500 )

Keywords: خاورمیانه بزرگ دموکراتیک‌سازی راهبرد خاورمیانه‌ای آمریکا امنیت ملی‌ جمهوری اسلامی ایران Democratization Greater Middle East US Middle Eastern Strategy Islamic Republic of Iran’s National Security طرح خاورمیانه بزرگ امنیت ملی امنیت امنیت ملی جمهوری اسلامی خاورمیانه جمهوری اسلامی ایران سیاسی آمریکا امنیت ملی آمریکا ایران

fa en

Abstract:

هدف این مقاله توضیح مفاد و محتوا و تجزیه و تحلیل علل،انگیزه‌ها و اهداف‌ طرح خاورمیانه بزرگ،با هدف واکاوی تأثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی‌ ایران است.به عبارت دیگر،منظور پاسخگویی به این سؤالات اصلی و فرعی است: دلایل،انگیزه‌ها و اهداف ایالات متحده از ارایه این طرح چیست؟این طرح،چه‌ جایگاهی در راهبرد امنیت ملی،سیاست خاورمیانه‌ای و نقش ملی آمریکا دارد؟چرا فرآیند دموکراتیک‌سازی خاورمیانه در شرایط بین المللی پس از 11 سپتامبر 2001 آغاز و تعقیب می‌گردد؟بازتاب‌ها و پیامدهای امنیتی این طرح،برای کشورها و جوامع‌ خاورمیانه کدامند؟و سرانجام،تحقق و اجرای این طرح چه چالش‌ها و فرصت‌های‌ امنیتی را برای جمهوری اسلامی ایران در پی خواهد داشت؟ پاسخ احتمالی این پرسش‌ها در چارچوب فرضیه ذیل مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت:«طرح خاورمیانه بزرگ به مثابه یکی از راهکارها و سازوکارهای‌ کانونی در راهبرد پیشگیرانه و مرکز ثقل راهبرد کلان امنیت ملی آمریکا به منظور مقابله با تهدیدات نامتقارن،ضمن ایجاد تهدیدات و چالش‌های امنیتی مختلف، فرصت‌هایی نیز برای تأمین و تحکیم امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می‌آفریند.» در پایان،راه‌کارهایی برای بهره‌گیری جمهوری اسلامی از فرصت‌ها و دفع‌ تهدیدات امنیتی این طرح ارایه می‌شود.

This article aims to extrapolate the contents and essence of the Greater Middle East Plan ad to analyze the causes، motivations and objectives thereof in order to discover its impact on the Islamic Republic of Iran’s national security. In other words، the author intends to answer the following main and secondary questions: What are the US reasons، motivations and objectives in proposing this plan? What is the place of this plan in the US national security strategy، Middle East policy and national role? Why does the democratization process begin in the Middle East under the international conditions governing the post-September 11th period? Which are the theoretical foundations underlying the Greater Middle East Plan? What are the security repercussions and effects of this plan for the Middle Eastern countries and societies? Finally، what security challenges and opportunities will the materialization and implementation of this plan bring about for the Islamic Republic of Iran?The probable answer to these questions will be studied within the following hypothesis: “The Greater Middle East Plan as one of the central directives and measures in the US preemptive strategy and the focal point of its grand national security strategy which is intended to counter asymmetrical threats while creating various security threats and challenges، will provide opportunities for the preservation and consolidation of the Islamic Republic of Iran’s national security.”

Machine summary:

به عبارت دیگر،منظور پاسخگویی به این سؤالات اصلی و فرعی است: دلایل،انگیزه‌ها و اهداف ایالات متحده از ارایه این طرح چیست؟این طرح،چه‌ جایگاهی در راهبرد امنیت ملی،سیاست خاورمیانه‌ای و نقش ملی آمریکا دارد؟چرا فرآیند دموکراتیک‌سازی خاورمیانه در شرایط بین المللی پس از 11 سپتامبر 2001 آغاز و تعقیب می‌گردد؟بازتاب‌ها و پیامدهای امنیتی این طرح،برای کشورها و جوامع‌ خاورمیانه کدامند؟و سرانجام،تحقق و اجرای این طرح چه چالش‌ها و فرصت‌های‌ امنیتی را برای جمهوری اسلامی ایران در پی خواهد داشت؟ پاسخ احتمالی این پرسش‌ها در چارچوب فرضیه ذیل مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت:«طرح خاورمیانه بزرگ به مثابه یکی از راهکارها و سازوکارهای‌ کانونی در راهبرد پیشگیرانه و مرکز ثقل راهبرد کلان امنیت ملی آمریکا به منظور مقابله با تهدیدات نامتقارن،ضمن ایجاد تهدیدات و چالش‌های امنیتی مختلف، فرصت‌هایی نیز برای تأمین و تحکیم امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می‌آفریند. تحقق این هدف راهبردی کلان با اتخاذ راهبرد پیشگیرانه در دو بعد نظامی و غیر نظامی و از طریق راهکارهای زیر تعقیب و پیگیری می‌شود: -حمایت از آرمان‌های شأن و منزلت انسانی -تقویت اتحادها برای شکست تروریسم جهانی و اقدام جهت جلوگیری از حملات علیه‌ آمریکا و دوستان آن -همکاری با دیگران برای خنثی کردن منازعات منطقه‌ای -بازداشتن دشمنان از به کارگیری سلاح‌های کشتار جمعی و تهدیدات علیه ایالات متحده‌ و متحدین و دوستان آن -آغاز دوران تازه‌ای از رشد اقتصادی جهانی از طریق تجارت و بازار آزاد -گسترش چرخه توسعه از طریق ایجاد فضای باز و زیربنای دموکراسی -گسترش برنامه‌های اقدام جمعی به وسیلهء سایر مراکز اصلی قدرت.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: