Abstract:
هر انقلابی معمولاً دارای نوعی ایدئولوژی است که چگونگی وضع موجود جامعه و نیز ویژگی های جامعه آرمانی را مشخص نموده و مکانیزم نیل به آن را نیز بررسی میکند. آنچه در پی میآید، بررسی علمی ایدئولوژی انقلاب اسلامی با تاکید بر مذهب تشیع است مبنی بر آنکه این ایدئولوژی چگونه توانسته است نقش مؤثری در هویت بخشی گستره جغرافیای سیاسی ایران ایفا نماید؟ با عنایت به این سوال، نویسنده در طول تحقیق در صدد پاسخ به این فریضه است که تعالیم حیات بخش اسلام و آموزههای بر گرفته از مذهب تشیع نقش مؤثری در هویت سازی ایران اسلامی داشته است.
Machine summary:
(امام خميني، ١٣٦٢: ٢٠- (19 طي سال هاي بعد از کودتاي ٢٨ مرداد ١٣٣٢ تا پيروزي انقلاب اسلامي بويژه از دهه ١٣٤٠ به بعد، فعاليت ها و تغييرات جديدي در زمينه فکري- نظري مذهب شيعه در ايران صورت گرفت و اين همان تداوم «نهضت اصلاح » بود که البته با گستردگي، شدت وشفافيت زيادتري پديد آمد و بدين ترتيب «مباني ايدئولوژيک انقلاب اسلامي » را فراهم ساخت .
(لطيف پور،٦٥:١٣٨٠) بعبارت ديگر هدف از پيشينه ايدئولوژي انقلاب اسلامي، تبيين فرهنگ سياسي شيعه در قبل از حاکميت جمهوري اسلامي ايران است و منظور از فرهنگ سياسي شيعه عبارت از نوع نگرش و طرز برخورد شيعه اماميه با سياست و قدرت سياسي در چارچوب جغرافياي سياسي معيني که تحت تاثير مبادي نظري و عقايد و باورها و سنت هاي شيعه ، در متن تاريخ و حيات جمعي شيعيان شکل گرفته و تعيين کننده الگوهاي کنش و رفتار سياسي آنان در پذيرش يا نفي حکومت ها ميباشد.
(شادروان،٢١٥:١٣٧٨) آنچه واقعيت دارد اينکه عموم ايرانيان حتي اقليت هاي فضاي جغرافيايي به لزوم استقلال دولت و کشور ايران عميقا اعتقاد و باور داشته و بر اين اساس احساس ايراني بودن و تعلق داشتن به ايران و هويت سرزميني (جغرافياي سياسي ) در ميان آنها بسيار قوي است اين احساس عمومي که تجلي انديشه ناسيوناليزم ايراني و محصول مؤلفه هاي بنيادين هويت ساز ملي است ، بطور غالب ناشي از نحوه تاثيرگذاري ايدئولوژي فرهنگ سياسي نخبگان ميباشد.