Abstract:
مقدمه و هدف پژوهش: تغییرات سریع شهرها با غفلت از جایگاه و ساختارهای محیطی و فرهنگی رخ می‌دهد که علاوه بر نادیده گرفتن کیفیات کالبدی، خاطرات یکپارچه اهالی شهر را مختل می‌کند. فضای شهری بستری برای آشکارگی فعالیت‌های جمعی و تعاملات اجتماعی را شکل می‌دهد که منجر به اهمیت یافتن به مقوله کیفیات مکان در بستر مولفه‌های مختلف می‌باشد. این پژوهش در پی یافتن رابطه خلق خاطره جمعی با ادراک بدنمند از طریق مواجهه شهروندان با میدان تجریش است.
روش پژوهش: روش این پژوهش، کیفی و تحلیلی و تفسیری با زمینه پدیدارشناسی ادراکات حسی بدنمند و از منظر اندیشه‌های مرلوپونتی و همچنین با روش کدگذاری آزاد، محوری و گزینشی انتخاب‌شده است. در پژوهش حاضر از مصاحبه عمیق جهت اکتشاف مولفه‌های خاطره انگیزی مکان از طریق ادراک بدنمند و از بطن پاسخ مصاحبه‌شوندگان که معماران و شهرسازان شاغل در اطراف میدان هستند استفاده شده است.
یافته‌ها: ادراک حسی بدنمند که به فهم مکان از درون تجربه آگاهانه و جایگاه حضور وجودی انسان در جهان اهمیت ویژه‌ای می‌دهد، می‌تواند از طریق دریافت‌های حسی و تبدیل آن در فرایندهای پردازش ذهنی، تجربه زیسته بودن در جهان را تقویت کند و درنهایت منجر به تجربه‌های معناگرایانه خاطره انگیز از میدان تجریش در فرایندی زمانمند گردد؛ خوانشی که به دنبال دریافت کیفی ناشی از حضور آدمی در فضا، دریافت‌های حسی و بدنمندش، تجربه او از فضا، خیال‌پردازی‌ها و تخیل‌ها، پیش ذهنیت‌ها و پیش‌فرض‌ها و ایجاد محیطی معنادار به کمک اطلاعات ذهنی انسان است.
نتیجه‌گیری: نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که میزان خاطره انگیزی میدان تجریش تابع تعامل میدان با دلالت‌های ذهنی، کالبدی و فرهنگی اجتماعی شهروندان است و از طریق ادراک پیشاتاملی امتدادیافته آگاهی بدنمند رخ می‌دهد. تجریش به مثابه یک میدان شهری خاطره انگیز توانایی خویش را برای بازنمایی و قرائت پذیری خصوصیات کالبدی و هویتی و نقش‌های عملکردی خود را به رخ می‌کشد و امکان معناداری و خاطره انگیزی فضا را فراهم نماید.
Introduction and purpose of the research: Rapid changes of cities occur without regarding the environmental and cultural status and structures that interrupt integrated memories of city dwellers besides the ignorance of physical qualities. Urban spaces are the home to communal life and social conversation or discourse in a context with components responding to the place qualities. This research is seeking to discover the quality of creating collective memory through city dwellers encounter with Tajrish square. research method: This essay has been chosen according to the qualitative, analytical and interpretive research approaches along with phenomenological ground of embodied sensory perceptions and from Merleau-Ponty’s point of view, and also open, axial and selective coding methods. In the current study, in-depth interviews and responses given from interviewees have been used in order to the exploration of memorable components of a place through embodied perceptions. Findings:The embodied sensory perception, which puts special importance on the perception of a place among conscious experiences and existential status of the human being in the world, can enhance lived experience of being in the world through the sensory perceptions and its transformation within conceptual processes, and eventually, end up with the memorable semantic experience of Tajrish square in a time-based process. The perusal that seeks to qualitative perception resulted from the human existence in space, sensory and embodied perceptions, human’s experience in space, imaginations and fantasies, preconceptions and pre-assumptions, and the creation of a semantic environment with the help of human’s conceptual information. Conclusion:The results show that the memorability of Tajrish square follows the interaction between the plaza and the conceptual, physical and socio-cultural indications of city dwellers. This extends by pre-reflective perceptions and so embodied consciousness occurs. Tajrish as a memorable urban plaza shows off its ability for the representation and readability of physical and identity attributes and functional roles and provides the possibility of rhetoric and memorability of a space.
(
, 
, 
)
