واکاوی توصیفات عرفانی در دو اثر «آواز پرجبرئیل» و «رود راوی» از ابوتراب خسروی Journal Article

جهان و آن چه پیرامون آن است پیوسته در حال دگرگونی و تحول است. یکی از علومی که به صورت مبسوط از دیرباز به شناخت هستی و تغییرات مداوم آن می‌پردازد علم عرفان است. به هر میزان که قوة عقلانی و روحانی بشر پرورش می‌یابد مبناهای شناخت حقیقت و وجود نیز تغییر و تکامل می‌یابد. ابوتراب خسروی از جمله نویسندگان معاصری است که به مقولة عرفان از دریچة نگاه انسان معاصر نگریسته است. طریقة شناخت، کشف، شهود و ذوق وصال به حقیقت که از مبانی عرفان است با زبان و دریافتی متفاوت در دو اثر «آواز پر جبرئیل» و «رود راوی» تحلیل و تبیین می‌شود. چهار مبحث بنیادی «آفرینش»، «وحدت وجود»، «اساطیر» و «نور و رنگ» در این دو اثر از منظری بدیع بررسی شده است. مداقة روایت‌های داستانی او از جهت بن‌مایه‌های عرفانی و تأثیر آن بر شگردهای توصیفی، حائز اهمیت است که این پژوهش به آن می‌پردازد. شیوة این جستار (توصیفی - تحلیلی) می‌باشد. پرسش اصلی این تحقیق مبتنی بر این مطلب است که آیا با مطالعة آثار عرفانی ابوتراب خسروی، می‌توان به دیدگاهی نو در زمینة عرفان و به تبع آن واکاوی بافت‌های متفاوت توصیفی در متن دست یافت؟ نتایج این بررسی نشان‌ می‌دهد که آثار عرفانی ابوتراب خسروی، توانایی نمود رگه‌های بدیعی از عرفان و واکاوی زنجیره‌های نوین توصیفی را در خود دارد.

The universe and its surroundings are constantly changing. one of the sciences and its frequent changes that has long been known is the science of mysticism. As the intellectual and spiritual power of man develops, the bases of knowledge of truth and existence are transformed. Abootorab is one of the Contemporary authors who look at the category of mysticism from the perspective of the contemporary man. The way of cognition, discovery, intuition and Happiness of achieving, as a matter of fact, it's the basis of mysticism that are analyzed and explained differently in the two effects of Avaz parjebraeel and Rood Ravi. The four fundamental themes of "creation", " Unity of existence ", " Myths " and "light and color" are surveyed in both works from the novel perspective. it is important to contemplate his narratives from the direction of mystical commentary and its effect on descriptive tactics. the method of this inquiry is analytic- descriptive. The main question of this study is based on whether by studying the mystical works of Abootorab, it can be found a new Perspective in the context of mysticism and consequently the analysis of different types of descriptive tissue in the text? The results of this study show that the mystical works of Abootorab Khosravi have the ability to provide novel paths of mysticism and analysis of Modern chains of description.

بعد از ذات اقدس الهی، انسان، موضوع اساسی علم عرفان قرار می‌گیرد زیرا خداوند متعال، هدف از آفرینش را تکامل او قلمداد می‌کند و انسان را بر همة هستی و پدیده‌های آن برتری می‌دهد. نگاه بدیع و متمایز خسروی به مقولة عرفان، این دو اثر را در میان آثار عرفانی متمایز، برجسته و قابل تامل ساخته است. در آثار عرفانی او بیان مکنونات پیچیدة هستی و آفرینش و گستره‌های انتزاعی و شهودی عرفان از طریق بافت‌ها و زنجیره‌های غنی توصیفی و تصویرسازی‌های قدرتمند انجام می‌شود که این جستار برای اولین بار به آن‌ می‌پردازد. بدین جهت می‌توان مدعی شد که «صاحب هیچ مکتب و مذهبی نمی‌تواند ادعا کند که عرفان تنها از طریق علم و عمل مکتب و مذهب او به دست خواهد آمد، بلکه باید گفت عرفان در عین این که داخل در همة ادیان و مذاهب است خارج از همه است و به هیچ مکتب و مذهبی اختصاص ندارد» (ذوقی، ۱۳۹۶: ۸). این که منشاء آفرینش چیست و مبتنی بر چه مفهومی می‌باشد؟ آیا می‌توان در امر خلقت سلسله مراتبی را قائل شد؟ آیا هستی به صورتی ناگهانی و دفعتاً خلق شده و یا این که به صورت تدریجی و در طول گذر زمان تکوین یافته؟ و هزاران پرسش دیگر از سؤالات اساسی انسان بوده است. طبق تطبیق این دو نظریه است که خسروی در رمان رود راوی تفاوتی میان جسم حی و میت نمی‌بیند و هردو را یک حقیقت واحد تلقی می‌کند. Received: 2019/2/3 Accepted: 2019/8/1 Mystical Descriptions Analysis in Two Works of Avaz Parjebraeel and Rood Ravi by Abootorab Khosravi Hosniyeh Nejat zade Eidgahi , Abolghasem Ghavam Abstract: The universe and its surroundings are constantly changing.