Abstract:
هدف از پژوهش حاضر نقد و بررسی پژوهشی با عنوان «منطقه کاسپین و جنوب آذربایجان: کاسپین و تاتی» نوشتهی دونالد ال. استیلو (2019) میباشد. این پژوهش که در قالب فصل پنجم از کتاب «زبان ها و زبان شناسی آسیای غربی: رویکردی منطقهای» سازماندهی شده است، خود شامل 10 بخش و زیربخش هایی متعدد است. از لحاظ نظری و روششناسی، این پژوهش بر مبنای زبانشناسی منطقهای (areal linguistics) و ردهشناسی منطقهای (areal typology) بوده و به بررسی ویژگی های جغرافیایی، واژگانی، دستوری و آوایی دو خانوادهی زبانی ایرانی شمال غربی یعنی کاسپین و تاتی می پردازد که در مناطق جغرافیایی جنوب و غرب دریای خزر تکلم میشوند. در تقسیمبندی ارائه شده در زبانهای کاسپین و تاتی، استیلو دسته بندی جدیدی را با عنوان «تاتیمانندها» (Tatoid) نیز معرفی میکند که شامل گونههای «رودباری» و «طالقانی» میباشد. از نظر استیلو علت این طبقهبندی خاص، آن است که این دو گونه در اصل زبانهای تاتی بودند که به دلیل تاثیرات شدید کاسپین و فارسی، تمامی ویژگی های ساختاری تاتی را از دست دادهاند. از اهم نتایج این پژوهش میتوان دستهبندی جدید فوق را که استیلو برای نخستین بار در این اثر معرفی کرده برشمرد. علاوه بر آن، تعیین مرزهای همگویی گروههای تاتی و کاسپین که تقریبا با مرزهای جغرافیایی ایران و همسایگان شمالیاش انطباق نسبی یافته است کاری نو در زبانشناسی منطقهای به شمار میرود.
The purpose of this research is to introduce and present a critical review of the chapter entitled “The Caspian region and south Azerbaijan: Caspian and Tatic”, by Donald L. Stilo. Formally, his research is encased into a book as a full chapter, including 10 sections. In theory and methodology, this research is based on areal linguistics and areal typology, respectively. The research investigates the geographical, lexical, grammatical, and phonological characteristics of Caspian and Tati, two North Western Iranian (NWI) language families, which are spoken in the south and west of the Caspian sea region. In addition to these two groups, Stilo introduces a new group called ‘Tatoids’, which includes Rudbari and Taleqani. According to Stilo, this special status for this recent type is that these two varieties were originally Tatic which, under the intense influences of Caspian and Persian, have lost all their Tatic grammatical structures. New findings of this research are the introduction of Tatoid language group and the determination of the linguistic isoglosses of Tatic and Caspian language groups which are located almost on the geographical borders among Iran and its northern neighbors.
Machine summary:
نقد و بررسی فصل پنجم از کتاب جامع «زبان ها و زبان شناسی آسیای غربی: رویکردی منطقه ای» The Languages and Linguistics of) (Western Asia: An Areal Perspective با عنوان «منطقۀ کاسپین و جنوب آذربایجان : کاسپین و تاتی» سعیدرضا یوسفی * مهین ناز میردهقان ** 1 چکیده هدف از پژوهش حاضر نقـد و بررسـی پژوهشـی بـا عنـوان «منطقـه کاسـپین و جنـوب آذربایجان : کاسپین و تاتی» نوشته ی دونالد ال .
از لحاظ نظـری و روش شناسی، این پژوهش بر مبنای زبان شناسی منطقه ای (areal linguistics) و رده شناسـی منطقه ای (areal typology) بوده و به بررسی ویژگیهای جغرافیـایی، واژگـانی، دسـتوری و آوایی دو خانواده ی زبانی ایرانی شمال غربی یعنی کاسپین و تاتی میپردازد کـه در منـاطق جغرافیایی جنوب و غرب دریای خـزر تکلـم مـیشـوند.
از نظر استیلو علت ایـن طبقه بندی خاص ، آن است که این دو گونه در اصل زبـان هـای تـاتی بودنـد کـه بـه دلیـل * دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران ، ایران ، sr_yousefi@sbu.
در نقد و بررسی عنوان این اثر، با توجه بـه ایـن نکتـه کـه از لحـاظ جغرافیـایی، منطقـه کاسپین با مرکزیت دریای خزر و کشورهای ساحلی آن شامل آذربایجـان ، ایـران ، قزاقسـتان ، روسیه و ترکمنستان میباشد، و از آنجایی که زبان هـای مـورد بررسـی (خـانواده کاسـپین و خانواده تاتی)، زبان های ایرانی میباشند، دقیق تر آن بود کـه در عنـوان و در بخـش منطقـه ی جغرافیایی به جای «آذربایجان » از «ایران » استفاده میشد؛ یعنـی عنـوان بـه صـورت «منطقـه کاسپین و شمال ایران : کاسپین و تاتی» تغییر مییافت .