Abstract:
ارزﯾﺎﺑﯽ رﯾﺴﮏ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮔـﺎﻣﯽ ﻓﺮاﺗـﺮ از ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﻮده و در آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ رﯾﺴﮏ، ﺿـﻤﻦ ﺷـﻨﺎﺧﺖ ﮐﺎﻣـﻞ از ﻣﺤـﯿﻂ زﯾﺴـﺖ ﻣﻨﻄﻘﮥ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ، ﻣﯿﺰان ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻣﺤـﯿﻂ زﯾﺴـﺖ ﻣﺘـﺄﺛﺮ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ارزشﻫﺎی ﺧﺎص زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄـﯽ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻧﯿـﺰ در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ و ارزﯾﺎﺑﯽ رﯾﺴـﮏ ﻣﻨﻄﻘـﻪ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻣﯽﺷﻮد. جهت انجام این مطالعه ابتدا با استفاده از بازدید میدانی فعالیتهایی که منجر به بروز ریسک در عملیات ساخت اسکله بندر کاسپین شده، شناسایی و بهمنظور استخراج ریسکهای حایز اهمیت از پرسشنامه متخصصان (دلفی) استفاده گردید. درنهایت از بین ریسکهای شناسایی شده 10 ریسک محیط زیستی جهت الویتبندی انتخاب گردید. پس از شناسایی ریسکها شاخصهای احتمال وقوع، شدت ریسک و حساسیت محیط پذیرنده بهعنوان معیارهای الویتبندی ریسک انتخاب گردید. جهت تعیین احتمال وقوع ریسک از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی و نرمافزار 2000 ECPRO، جهت تعیین نمرات شدت ریسک از راهنماهای روش تحلیل مقدماتی خطرات و جهت تعیین مقادیر مربوط به حساسیت از متون رفرنس استفاده گردید. پس از تعیین شاخصها از نرمافزار تاپسیس جهت الویتبندی ریسکها استفاده گردید. نتایج الویتبندی ریسکهای مورد مطالعه نشان داد بیشترین میزان ریسک مربوط به افزایش کدورت، تغییر شکل بستر وآلودگی آب به ترتیب با اوزان 938/0، 898/0 و 662/0 ناشی از مهمترین فعالیتهای آمادهسازی اسکله شامل عملیات لایروبی و حفاری بستر دریا میباشد که میتواند اختلاط و آشفتگی بستر، معلق شدن رسوبات و در پی آن کاهش نور و مرگ و میر موجودات در کوتاه مدت و تغییر باتیمتری بستر دریا، فرسایش ساحل، نفوذ شوری و تغییر ذخایر شیلاتی در دراز مدت را ایجاد کند.
Environmental risk assessment is a further step of
environmental impact assessment and analyze
different aspects of risk, while understanding the
Environmental impact zone, the environmental
sensitivity of the area affected by special
environmental values as well as analysis and risk
assessment district is considered. To accomplish
this study first by using of field investigation the
activities which leads to risk in construction of
Caspian port water front were identified and in
order to extract the significant risks the specialists
questioner (Delphi) was used. Finally among the
identified risks, 10 environmental risks were
chosen for prioritizing.After identifying the risks,
indicators such as probability, severity of risk and
the sensibility of the environment were selected as
prioritizing criteria. AHP method and ECPRO
2000 software, for determining the risk probability,
for determination the severity of risk scores and the
reference texts for determining the values of
sensitivity were applied. After determining the
indicators, the TOPSIS software was used to risk
prioritizing. The results of prioritizing studied risk
showed that the highest risk is related to increased
turbidity, deformation of substrate and water
pollution are with weights 0.938, 0.898 and 0.662
respectively.
Machine summary:
نتایج الویتبندی ریسکهای مورد مطالعه نشان داد بیشترین میزان ریسک مربوط به افزایش کدورت، تغییر شکل بستر وآلودگی آب به ترتیب با اوزان 938/0، 898/0 و 662/0 ناشی از مهمترین فعالیتهای آمادهسازی اسکله شامل عملیات لایروبی و حفاری بستر دریا میباشد که میتواند اختلاط و آشفتگی بستر، معلق شدن رسوبات و در پی آن کاهش نور و مرگ و میر موجودات در کوتاه مدت و تغییر باتیمتری بستر دریا، فرسایش ساحل، نفوذ شوری و تغییر ذخایر شیلاتی در دراز مدت را ایجاد کند.
این تحقیق با هدف بررسی ریسکهای احداث اسکله بندر کاسپین در منطقه آزاد انزلی با استفاده از معیارهای برآورد احتمال، شدت و حساسیت اثر محیط زیستی ناشی از انجام فعالیتهای پروژه بر محیط زیست انجام گرفته است و ضمن اولویتبندی و تعیین رده ریسکهای موجود و اقدامات اصلاحی جهت تعدیل این ریسکها ارایه گردیده است.
{مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (به تصوير صفحه مراجعه شود) شکل 1- موقعیت جغرافیایی اسکله بندر کاسپین انزلی 2- مواد و روش ها 2-1- شناسایی و انتخاب ریسک جهت تعیین ریسکهای حایز اهمیت ناشی از فعالیتهای ساختمانی بندر کاسپین از پرسشنامه نظرسنجی متخصصان (پرسشنامه دلفی) استفاده گردید.
جدول1- ریسکهای محیط زیستی نهایی عملیات احداث بندر کاسپین (به تصوير صفحه مراجعه شود) شکل 2- مراحل انجام مطالعات ارزیابی ریسک محیط زیستی احداث اسکله بندر کاسپین منطقه آزاد انزلی در مرحله انتخاب شاخصها از شاخصهای موجود، احتمال وقوع ریسک، شدت ریسک و حساسیت محیط پذیرنده استفاده گردید.