Abstract:
چکیدهانگیزه های متعددی برای تحریف روایات در منابع عامۀ مسلمانان وجود داشته و دارد که یکی از آن ها حذف لغزشهای صحابۀ رسول خدا (ص) و مشاجرات بین آنها است. در کتاب صحیح بخاری روایتی وجود دارد که رسول خدا (ص) دربارۀ عمار بن یاسر جملاتی میفرمایند و سپس با عبارت «تقتله الفئة الباغیة» پیشگویی میکنند که عمار بن یاسر به دست گروهی طغیانگر به شهادت میرسد. این عبارت امروزه در برخی از نسخههای چاپ شده از کتاب صحیح بخاری دیده نمیشود. این نوشتار، در صدد پاسخگویی به این سؤالات است که اولاً آیا عبارت موردنظر از همان ابتدا در متن روایت کتاب صحیح بخاری وجود داشته است یا نه؟ و ثانیاً دلیلی بر اثبات تحریف عبارت مورد نظر در برخی از نسخهها وجود دارد؟ طبق بررسیهای صورتگرفته، این عبارت توسط بخاری از متن روایت حذف گردیده، و بعدها در برخی از نسخه ها وارد متن کتاب شده است.
Abstract: There have been and are many motives for distorting narrations in Muslim sources, one of them is to eliminate the errors of the companions of the Prophet (PBUH) and the disputes between them. There is a narration in Sahih al-Bukhari that the Prophet (PBUH) said something about Ammar b. Yasir and then, with the phrase “a rebel group kills him”, he predicts that Ammar b. Yasir will be martyred by a rebellious group. This phrase does not appear in some printed versions today. This research, seeks to answer these questions: 1- Did this phrase exist in the text of Sahih al-Bukhari from the beginning or not? 2- Is there any evidence of distortion of this phrase in some versions? According to inquiries done, this is the text of a narration eliminate by al-Bukhari and thereafter, in some versions, it has been arrived in the text of the book .
Machine summary:
تحريف در روايت «تقتله الفئة الباغية » از صحيح بخاري ١ جلال رضايي تيجي ٢ سيدمحسن موسوي دريافت : ۷/ ۱۰/ ۱۳۹۹، پذيرش : ۲۸/ ۱۲/ ۱۳۹۹، صفحۀ ۲۶۵ تا ۲۹۲ (مقالۀ پژوهشي) چکيده انگيزه هاي متعددي براي تحريف روايات در منابع عامۀ مسلمانان وجود داشته و دارد که يکي از آن ها حذف لغزش هاي صحابۀ رسول خدا (ص ) و مشاجرات بين آن ها است .
نکتهاي که در مورد دو روايت موجود در کتاب صحيح بخاري وجود دارد، آن است که عبارت «تقتله الفئة الباغية » در برخي از نسخههاي چاپ شده از اين کتاب وجود ندارد.
او زماني که به روايت و عبارت مورد نظر ميرسد، بيان ميکند که اين عبارت تنها در روايت ابن سکن (د ٣۵٣ق ) – يکي از راويان صحيح بخاري از قول فربري - آمده است (قاضي عياض ، بيتا، ٢/ ٣٨٢).
لازم به ذکر است که اکثريت قريب به اتفاق کتاب هاي صحيح بخاري که در سدٔە اخير توسط ناشران مختلف چاپ شده اند، با توجه به شهرت برخي از نسخههاي روايت ابوالوقت هم چون نسخۀ نوشته شده به دست يونيني (د ٧٠١ق ) و بقاعي (د ٨٠٦ق ) که در آن ها عبارت مورد نظر آمده است ، از اين نسخهها استفاده نموده اند.
الف ) احتمال نبود عبارت در طريق بخاري براي بررسي اين موضوع بايد به ساير کتاب هايي که اين روايت با سند و متن مشابه در آن ها آمده و عبارت مورد نظر در آن ها وجود داشته است ، مراجعه کرد.