Abstract:
کتب آموزشی زبان فارسی در مقطع ابتدایی اساس شکلگیری چیدمان ادبی در ذهن کودکان میباشد , از این رو توجه به کارکرد نقشهای زبان و تحلیل و بررسی هنجارگریزی در القای مفاهیم میتواند مثمر ثمر واقع شود. در این پژوهش سعی شده که با الگوی یاکوبسن و لیچ به بررسی این موضوع پرداخته و تعیین شود در متونی که دانش آموزان از آنها درک بیشتری داشتهاند , تا چه حد از این ابزار استفاده شده و اولویت بندی استفاده از آنها به چه صورت بوده است. با توجه به حجم بالای مطالب , فقط از اشعار موجود در کتاب خوانداری پایه پنجم ابتدایی ارزشیابی به عمل آمد. جامعه آماری 100 نفر از دانش آموزان پسر شهر تهران بودند. نتیجه اینپژوهش میتواند در بالا بردن کیفیت تالیف محتوای آموزشی خاص این رده سنی مفید واقع شود. نتیجه بررسیها نشان داده که نقش ارجاعی و هنجارگریزی زمانی در شعری که بیشتر درک شده است , کاربرد زیادتری داشته است.
The Persian training book is the base of forming sort literary in children*s mind ,so attention to language functions and analysis of the deviations can be useful for instilling concepts.In this research it is tried to examine this issue by Jacobsen and Leach theory and determine how much these factors are used in the contexts which the students have a greater understanding and how priority of their applications are .In according to large amount of content, only the poetries of reading book in 5th grade of elementary stage were assested. . The statiscal society were 100 boy students in Tehran.The result of this research can be useful for enhancing the quality of written educational contents which are special for this age. As the result , studies have shown that the refrential role and time deviation are more used in poetry with high concept.
Machine summary:
"انتخاب هدفمند متون ادبي , راهکاري براي بالا بردن درک دانش آموزان ابتدايي " 1 گلبرگ ذهني دانشجوي دکتري , گروه زبانشناسي ,دانشکده زبان و ادبيات ,واحد علوم و تحقيقات تهران ,دانشگاه آزاد اسلامي , تهران ، ايران(نويسنده مسؤول) 2 ارسلان گلفام دانشيار زبانشناسي همگاني , دانشگاه تربيت مدرس , تهران ايران (نويسنده مسؤول ) تاريخ دريافت :٩٦/٤/١٢ تاريخ پذيرش :٩٦/٧/٩ چکيده کتب آموزشي زبان فارسي در مقطع ابتدايي اساس شکل گيري چيدمان ادبي در ذهن کودکان مي باشد , از اين رو توجه به کارکرد نقشهاي زبان و تحليل و بررسي هنجارگريزي در القاي مفاهيم مي تواند مثمر ثمر واقع شود .
با توجه به اين که زبان شعر به نوعي فراهنجار از زبان متداول محسوب مي شود , علت فهم بالاتر دانش آموزان از يک شعر بخصوص چه مي تواند باشد؟ برخلاف آنچه که ممکن است درباره کتب آموزشي زبان فارسي در ذهنمان باشد و بپنداريم که جنبه هاي ادبي آن در مقطع سني بزرگسالان با کودکان تفاوت چشمگيري ندارد , اما با بررسي محتواي آنها مسلما اولين چيزي که جلب نظر مي کند , ويژگيهاي زباني آنهاست .
بررسي نقشهاي زباني در شعر « فضل خدا » {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} بررسي جدول بالا نشان مي دهد که ميزان استفاده از نقش ارجاعي زبان در اين شعر به سبب استفاده از جملات خبري بيشترين و نقش ترغيبي فرازباني و عاطفي و ارتباطي کمترين مقدار را به خود اختصاص داده اند از اين رو مي توان رابطه را بصورت زير نشان داد : ارجاعي ≤ همدلي ≤ ارتباطي≤ فرازباني عاطفي و ترغيبي ____________________________________________________________________________________________ جدول شماره ٣.