Abstract:
چنانچه کارگزار بدون وجود هرگونه دستور خرید یا فروش اقدام به معامله در حساب مشتری بنماید معامله فضولی واقع میشود که یکی از مسائل مبتلا به بازار سرمایه است. بنابر این، چنانچه مالک، معامله فضولی کارگزار را تأیید نماید، مشکلی پیش نمیآید و مسئولیت مالی نیز متوجه کارگزار نمیگردد؛ اما با عدمقبول از سوی مالک، کارگزار در حکم غاصب تلقی میگردد و باتوجهبه سیستم خاصی که در خریدوفروش اوراق بهادر در تالار بورس وجود دارد، عملاً به هیچ عنوان امکان ابطال معامله فضولی وجود ندارد و بنابراین در حالت رد معامله فضولی یا تنفیذ آن از سوی مالک در هر صورت در وضعیت اصیل تغییری ایجاد نمیشود و این مالک است که اگر معامله را تنفیذ ننماید، باید از وی جبران خسارت شده و مالش به وی بازگردد.
If the broker trades in the client's account without any purchase or sale order, the transaction will be a prying transaction, which is one of the problems in the capital market. Therefore, if the owner approves the brokerage transaction of the broker, there will be no problem and financial responsibility Also does not notice the broker. But with the non-acceptance by the owner, the broker is considered a usurper and according to the special system that exists in the purchase and sale of securities in the stock exchange. In practice, there is no possibility of canceling the usurious transaction and therefore in case of rejection Curiosity or its enforcement by the owner in any case does not change the original situation, and it is the owner that if he does not enforce the transaction, he must be compensated and the rubbish returned to him.
Machine summary:
حقوق دانان در این امر که معامله فضولی قابل اجازه از سوی مالک است ، هیچ تردیدی ندارند و به طور کلّی این قاعده را در تمامی حالاتی که فضول معامله را برای غیر انجام می دهد،ُ مجرا می دانند؛ و البته ملاک فضولی بودن این معاملات نیز بایستی باتوجه به اقتضائات بورس و روابط پیچیده کارگزاران با مشتریان تحلیل شود.
١٦ بنابراین درخصوص مهلت اعلام قبول یا رد، به نظر می رسد باتوجه به شرایط خاص بازار اوراق بهادار، نوسانات شدید و رواج بسیار معاملات فضولی با حسن نیت در مباحث نمایندگی ها و به طور خاص کارگزاری ها، نمی توان با یک دیدگاه سنتی با این امر روبه رو شد و باید باتوجه به امارات موجود با مضی زمانی متعارف قبول یا رد معامله را کشف نمود تا راه برای سوءاستفاده مالکان نیز بسته گردد که پس از قبول خرید یا فروش فضولی سهام ، با کاهش یا افزایش قیمت سهام ، اقدام به طرح دعوی جهت جبران خسارات ننمایند.
٢-٢-١- مسئولیت فضول نسبت به اصل مبیع درصورت رد خرید فضولی معمولاً اختلاف خاصی وجود ندارد زیرا اگر کارگزاری از مال خود برای مشتری خرید کرده ضرری متوجه مشتری نیست ؛ اما اگر سهام را با وجه مشتری خریده ، باید پس از رد معامله ، وجه را به وی بازپس دهد؛ اما درمورد فروش فضولی ، مالک محق است که سهام فروخته شده خود را مطالبه نماید و مستحق بازگرداندن مالش می گردد، به نظر می رسد مسئولیت کارگزار باید بر اساس مقررات غصب تحلیل شود، چراکه اثبات ید بر مال غیر، حداقل در لحظه ای که کارگزار اوراق بهادار متعلق به مشتری را بدون نمایندگی می فروشد، محرز است .