Abstract:
یکی از موضوعات مهم در صحنه سیاسی ایران بعد از انقلاب مشروطیت، احزاب و تشکلهای مردمی است که به رغم سابقه یک صد ساله، و وجود فضای باز سیاسی در برخی فواصل زمانی، هیچ حزب منسجم و فراگیری نتوانسته است ایفاگر بهینه کارویژههای مطلوب احزاب باشد و اهداف تاسیس این پدیده سیاسی را فراهم آورد. این مقاله بر آن است تا دلایل نهادینه نشدن و ناکارآمدی احزاب را در ایران بررسی نماید. بدین منظور به بررسی علل اقتصادی، فرهنگی، تاریخی- ساختاری و حقوقی- قضایی ناکارآمدی احزاب سیاسی خواهیم پرداخت.
Inefficiency of Iran's Political PartiesSyed Raeof AzimiDr. Masoud MotallebiAbstract:Since Persian Constitutional Revolution, parties and associations have been one of the important issues in Iran's political scene. Though one hundred years precedent and despite free political climate in some period of times, no coherent and comprehensive party could perform a useful function and meet the goals of this political phenomenon. The article would seek to analyze the reason why Iran's political parties are inefficient and non-institutionalized. So, we would deal with economic, cultural, historical, structural, judicial and legal reasons of their inefficiency.Key Words: Inefficiency, Political Parties, economic reason, cultural reason, historical reason, structural reason, judicial reason
Machine summary:
از اینرواهمیت احزاب و نقش آنها در توسعه و ثبات سیاسی، افزایش مشارکت سیاسی-اجتماعی و تحرک و تحقق دموکراسی در جوامع به خصوص جامعه ایران نیازمند تاکید و تکرار نیست؛ زیرا برای رسیدن به اهداف و آرمانهای بزرگ اجتماعی و ملی هیچکس نمیتواند بدون داشتن تشکیلات پشتیبان به اهداف خود برسد.
با توجه به اینکه نظام حاکم بر ایران در سه دهه ی اخیر، یک نظام مبتنی بر انتخابات و رأیگیری است و از سوی دیگر نوسازی و توسعه سیاسی در ایران وجود دارد؛ اما هنوز احزاب نتوانستهاند جایگاه و کارآمدی ویژه خود را در این سیستم پیدا کنند.
پرسش اصلی ما این است که چه عواملی سبب شده است که احزاب سیاسی نتوانند کارویژههای خود را به خوبی انجام دهند و دلایل ناکارآمدی احزاب سیاسی کدام عوامل هستند؟ پاسخ ما به این پرسش این است که پدیده تحزب فاقد عملکرد و کارامدی لازم بوده و به دلایل مختلف اقتصادی، فرهنگی، ساختار-تاریخی و حقوقی- قضایی نتوانسته اند کارویژه های ایجابی این پدیده را در ایران محقق سازند؛زیرا زمانی که اقتصاد کشور تا حد زیادی دولتی باشد و احزاب نتوانند منابع مالی خود را تأمین کنند و در فرهنگ سیاسی مردم نوعی بی اعتمادی، فردگرایی و سیاست گریزی وجود داشته باشدو همچنین از لحاظ تاریخی عملکرد احزاب ضعیف و ناکارآمد و در نهایت از لحاظ قانونی مشکلات و موانعی بر سر راه فعالیت احزاب وجود داشته باشد، می تواند منجر به نهادینه نشدن و عدم کارآیی احزاب گردد.