Abstract:
فصل خصومت از طریق مراجع قضایی اگرچه اصلیترین و مهمترین شیوه حل و فصل اختلافات افراد میباشد اما تورم پروندههای دادگستری و در نتیجه کاهش سرعت رسیدگی و بر اثر تشریفات فراوان رسیدگیهای قضایی باعث توجه فزاینده به روشهای جایگزین دادرسی رسمی شده است و لذا روشهایی مانند داوری، سازش، میانجیگری، کدخدامنشی و... مورد اقبال قرار گرفتهاند.
در میان روشهای جایگزین، اسلوب داوری تنها شیوه مناسب برای حل و فصل دعاوی و اختلافات تجاری به ویژه در دعاوی تجاری بین المللی به شمار میرود و به خاطر مزایای متعدد آن روز به روز بیشتر مورد استقبال قرار میگیرد. اگرچه در دعاوی داخلی، شیوه داوری، یکی از جایگزینها و بدیلهای رسیدگی در محاکم قضایی به حساب میآید و در دعاوی تجاری بین المللی نیز شیوه منحصر به فرد حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی محسوب میشود. زیرا هیچ مرجع قضایی یا دادگاه بین المللی با صلاحیت عام وجود ندارد تا داوری جانشین آن گردد. بر همین اساس امروزه از یکسو به سبب کارآیی داوری و مزیتهای آن نسبت به حل و فصل قضایی و از سوی دیگر افزایش معاملات و قراردادهای تجاری در سطوح مختلف ملی و بین المللی داوری به عنوان شیوه مناسب حل و فصل اختلافات تجاری از جایگاهی بس رفیع در نظام حقوقی کشورهای مختلف برخوردار شده است.
یافتههای پژوهش حاضر مشخص کردن مزایا و معایب دادگاه و داوری تجاری بین المللی میباشد در مقام مقایسه امتیازات و معایب دادگاه و داوری تجاری بین المللی، میتوان گفت گرچه هریک صفات مثبت و منفی خاص خود برخوردار است، لیکن امتیاز داوری نسبت به دادگاه، با توجه به امتیازات مختلف آن از جمله تعیین حق داور، کم هزینه بودن داوری، عدم وجود تشریفات، سرعت در رسیدگی، تخصصی بودن اختلافات، رعایت اصل بیطرفی و حفظ اسرار شغلی موجب شده است تا طرفین اختلاف، به خصوص در قراردادهای بازرگانی، اختلافات خود را از طریق ارجاع امر به داوری حل و فصل نمایند.
Machine summary:
مقايسه مزايا و معايب دادگاه و داوري تجاري بين المللي مينا بايرامي ، آرش محمودي2، سهيلا اسكندرپور3 چكيده فصل خصومت از طریق مراجع قضایی اگرچه اصلی ترین و مهم ترین شیوه حل و فصل اختلافات افراد میباشد اما تورم پروندههای دادگستری و در نتیجه کاهش سرعت رسیدگی و بر اثر تشریفات فراوان رسیدگیهای قضایی باعث توجه فزاینده به روشهای جایگزین دادرسی رسمی شده است و لذا روشهایی مانند داوری، سازش، میانجیگری، کدخدامنشی و...
يافتههاي پژوهش حاضر مشخص کردن مزايا و معايب دادگاه و داوري تجاري بين المللي ميباشد در مقام مقايسه امتيازات و معايب دادگاه و داوري تجاري بين المللي، ميتوان گفت گرچه هريك صفات مثبت و منفي خاص خود برخوردار است، ليكن امتياز داوري نسبت به دادگاه، با توجه به امتيازات مختلف آن از جمله تعيين حق داور، کم هزینه بودن داوری، عدم وجود تشریفات، سرعت در رسیدگی، تخصصی بودن اختلافات، رعایت اصل بی طرفی و حفظ اسرار شغلی موجب شده است تا طرفین اختلاف، به خصوص در قراردادهای بازرگانی، اختلافات خود را از طریق ارجاع امر به داوری حل و فصل نمایند.
ماده 26 قانون داوري تجاري بين اللملي در این رابطه مقرر داشته است: «هرگاه شخص ثالثی در موضوع داوری برای خود مستقلا حقی قایل باشد و یا خود را در محق شدن یکی از طرفین ذینفع بداند، میتواند مادام که ختم رسیدگی اعلام نشده است وارد داوری شود، مشروط بر اینکه موافقتنامه و آیین داوری و داور را بپذیرد و ورود وی مورد ایراد هیچ کدام از طرفین واقع نشود.