Abstract:
می دانیم که امر بازرسی و انجام وظیفۀ کارآمد دستگاههای نظارتی، در پیشرفت و توسعۀ هر سازمان و نظارم مدیریتی و سیاسی من جمله دولت، از اهمیت ویژهای برخوردار است و هیچ الگوی پیشرفتی در دنیا، من جمله الگوی پیشرفت ایرانی – اسلامی، نمی‌تواند خود را از این مولفۀ بسیار حیاتی بی‌نیاز بداند. با این حال، بررسی نظام نظارتی در جمهوری اسلامی ایران، نشان می‌دهد که موضوع مهم نظارت برای سلامت سیستم اداری، کم و بیش در قانون اساسی و سایر قوانین موضوعۀ کشور، مد نظر بوده است اما برای ساختار اساسی با جزئیات ریز آن، به منظور تقویت روزافزون بحث نظارت، مطابق با علم روز جامعه و جلوگیری از ترفندهای جدید و بیشمار دور زدن قانون، طرح و جدیتی دیده نمیشود. بنابراین برای نیل به هدف غایی که همان سلامت اداری می‌باشد، عزم جدی و تلاشی مضاعف را می‌طلبد تا تمام اجزای مختلف نظام سیاسی و اداری را تحت پوشش خود قرار دهد. برای انجام این کار، قطعا موانع و مقاومت‌هایی در مسیر این راه دشوار وجود دارد که لازم است، این موانع و چالش‌ها از سر راه برداشته شوند. از جمله موانعی که میتوان نام برد، موانع مربوط به امیال نفسانی و اخلاقیات رذیله، کوتاهی در فرهنگ سازی موضوع و اهمیت نظارت، فرهنگ نظارت ناپذیری، ضعف نگرش اجتماعی و نگرش اصلاحی، تعدد دستگاههای نظارتی و نبود واحد متمرکز و عالی نظارتی، وجود فساد اداری در ستگاهها و عدم برخورد عبرت آموز و بازدارنده، ضعف نظام اداری، ضعف در پاسخگویی نهادها و مسئولین، ضعف و کوتاهی مجلس شورای اسلامی در وظایف نظارتی، وجود خلاءهای قانونی، کثرت قوانین متداخل، عدم تحقق وظیفه امر به معروف و نهی از منکر از سوی مردم و... در این مقاله سعی شده موانع و چالش‌های مهمی که مانع از اجرای نظارت واقعی میشود، را برشمرده و به ساز و کارهای رفع این موانع، می‌پردازد.
Machine summary:
کليدواژه: نظارت ، موانع ، کنترل ، امر به معروف و نهي از منکر مقدمه بحث نظارت از موضوعات بسيار با اهميتي است که در علومي مانند سياست ، مديريت و حقوق عمومي، از آن سخن گفته ميشود و مي توان ياد آور شد که در عصر حاضر هيچ نهاد، سازمان و حتي دولت و نظام اجتماعي و الگوي پيشرفتي ، نمي تواند بدون وجود يک نظام کارآمد نظارتي، در تحقق مأموريتهاي خود موفق باشد و از منابع خود به درستي استفاده کند.
اما در جمهوري اسلامي نيز اگرچه در قانون اساسي و قوانين موضوعه به اصل نظارت پرداخته شده است ولي اجراي اين اصل هنوز با چالش ها و موانع مهمي مواجه است و پرسش اين تحقيق نيز در باره اين چالش ها و موانع و تبيين آنها است و اينکه چه ساز و کارهايي براي رفع اين موانع وجود دارد ؟ موانع مربوط به اميال نفساني و اخلاقيات رذيله وجود انسان هاي نا مهذب، ضعيف در اخلاق و معنويت ، و توجه و دلبستگي به ماديات يکي از عوامل اصلي فساد است لذا تقويت ايمان و سطح اعتقادات شخصي، تربيت ،اصلاح و گزينش نيروي انساني ، بويژه جهت در مناصب نظارت و بازرسي ، امري ضروري است .
(
, 
, 
)
