Abstract:
بحث محکم و متشابه از مباحث مهمی است که قرنها مورد توجه مفسران و محققان مسلمان بوده است. سرآغاز این مبحث در آیه هفتم سوره آلعمران است. بااینهمه، در قرآن صریحاً ذکر نشده کدام آیات محکم و کدام آیات متشابه است، اما هشدار مهمی را در رابطه با بهکارگیری آیات متشابه یادآور میشود؛ بنابراین لازم است برای اجتناب از فتنههای حاصل از تفسیرها و تأویلهایی که به کجفهمیها و انحرافات و درگیریهای جمعی و اجتماعی و بهویژه سیاسی میانجامد، دو مفهوم یادشده و موضوعات وابسته، واکاوی و بازشناسی شوند. در این پژوهش سعی خواهد شد بهاندازه توان و بهصورت مطالعۀ موردی متن قرآن، به دو مفهوم محکم و متشابه پرداخته، رابطۀ آنها با یکدیگر بررسی شود، نقش آنها در فهم قرآن ترسیم و رابطۀ آنها با زیست قرآنمدارانه بررسی شود.
The subjects of “fundamental” and “allegoric” have been in the focus of the Islamic commentators and researches for centuries. The seventh verse of the third Sura (Al-i-Imran) initiates the discussion. However it is not explicitly discussed which verses are fundamental and which ones allegorical. Nevertheless The Quran gives an important warning to be catious about using (misusing) allegorical verses. Avoiding the discords resulting from misinterpretations and hidden meanings that could lead to misunderstandings, diversions, social, and specially political conflicts, requires the mentioned concepts to be further scrutinized. This paper seeks to deal with the concepts themselves, study their mutual relations, point to their roles in understanding the Quran, and draw some light on their relations to the Quranic – based living.
Machine summary:
در آیۀ نخست، راسخان در علم، اعتقاد خود را مبنی بر اینکه كل آیات مطروحه در قرآن از سوی خداوند ﴿وَ اَلْمُؤْتُونَ اَلزَّكٰاةَ وَ اَلْمُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَ اَلْیوْمِ اَلْآخِرِ أُولٰئِكَ سَنُؤْتِیهِمْ أَجْراً عَظِیماً﴾؛ ولی راسخان در علم (از بین) آنها (اهل كتاب) و مؤمنان (مسلمان) به آنچه بر تو و پیش از تو نازل شده است ایمان میآورند و نیز برپادارندگان نماز و زكاتدهندگان و ایمان آورندگان به خداوند و روز بازپسین، آنان را بهزودی پاداشی عظیم خواهیم داد ﴿نساء، 162) است، مطرح میكنند.
در ادامه آیه 162 نساء، وحی و نزول آیات الاهی امری جامع و مستمر در قرون و اعصار گذشته عنوان میشود (163 تا 165)، سپس در آیه 166، خود خداوند و ملائكه را بر صدق این آیات و نزول آنها شاهد میگیرد و بر آنها مهر تأیید میزند و در نهایت در آیات 174 و 175 میفرماید: ﴿یٰا أَیهَا اَلنّٰاسُ قَدْ جٰاءَكُمْ بُرْهٰانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ أَنْزَلْنٰا إِلَیكُمْ نُوراً مُبِیناً* فَأَمَّا اَلَّذِینَ آمَنُوا بِاللّٰهِ وَ اِعْتَصَمُوا بِهِ فَسَیدْخِلُهُمْ فِی رَحْمَةٍ مِنْهُ وَ فَضْلٍ وَ یهْدِیهِمْ إِلَیهِ صِرٰاطاً مُسْتَقِیماً﴾ بدین ترتیب، نزول آیات قرآن را امری بدون تردید و برای راهنمایی، راهبری (برهان)، روشنگری (نوراً مبینا) و طی طریق در صراط مستقیم (پایدار و بی اعوحاج) قلمداد میکند.
{مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} Reconsidering the Place of Religion in the Postsecular Society Mahmoud Shafiee 6 Received:05/01/2019 Accepted:13/04/2019 Abstract In the late decade of twentieth century in all over the world, revolutionary and none-revolutionary developments, including: raising of emancipatory theology in the time of Latin America and Eastern Europe revolutions, victory of Islamic revolution in Iran, the collapse of the Soviet Union and, consequently, the emergence of color revolutions in the Middle Asia, appearance of Arabic Refolutions in the Middle East, spread of none-Cristian cultures in the Western Europe and the terroristic event of September 11, created a new condition of the world.