Abstract:
افزایش تقاضای آب جهت مصارف کشاورزی، شرب و صنعت در دهههای اخیر حفر چاههای آب را بدنبال داشته که در موارد زیادی این حفاریها بدون مجوز بوده است. این برداشــتهای بی رویــه از منابــع آب زیرزمینی اســتان اصفهان به همراه کاهش نزولات جوی، خسارات جبران ناپذیری را به منابع آب استان تحمیل و دشــتهای آن را با خطر فرونشســت و فروچاله مواجه کرده است. شهرستان سمیرم در جنوب استان، یکی از مناطق تحت تأثیر برداشتهای بیرویه از سفرههای آب زیرزمینی است. در این تحقیق با ایجاد پروفیلهای خاک در قسمتهای مختلف منطقه، شناسایی محیطهای کارستی، بررسی خصوصیات ژئومورفولوژیکی و شناسایی چاههای مجاز و غیر مجاز، افت سطح آبهای زیرزمینی بررسی و نقشه پهنهبندی خطر ایجاد فروچاله توسط مدل فازی تهیه گردید. نتایج حاصل از نقشههای خروجی بیشترین احتمال وقوع پدیده فروچاله را مربوط به منطقه کمه واقع در بخش پادنا در جنوب غربی شهرستان سمیرم در فاصله 65 کیلومتری از مرکز شهرستان نشان میدهد. نقشه پهنهبندی خطر فروچاله بیانگر آن است که 2/13 درصد از مساحت در پهنه ریسک خیلی زیاد، 9/56 درصد ریسک زیاد، 51/16درصد ریسک متوسط و 2/13 درصد ریسک کم را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل هیدروگراف و تغییرات به وجود آمده در حجم ذخیره آبی آبخوانها و شواهد آن نشان داد که کاهش تغییرات حجم آبخوانها در شهرستان سمیرم به طور متوسط سالانه10/5 میلیون متر مکعب میباشد.
Increasing water the demand for agriculture consumption, drinking and industry in recent decades has led to the drilling of water wells, which in many cases have been unlicensed. These uncontrolled withdrawals from groundwater sources in Isfahan province, along with the reduction of rainfall, have caused irreparable damage to the province's water resources and its dams are in danger of subsidence and sinking. Semirom city in the south of the province is one of the areas affected by uncontrolled abstraction of groundwater aquifers. In this study, by creating soil profiles in different parts of the region, identifying karstic environments, studying geomorphological characteristics and identifying authorized and unauthorized wells, groundwater level drop was investigated and the zoning risk map was prepared by fuzzy model. The results show the highest probability of occurrence of subsidence related to Kameh area located in Padna section in the southwest of Semirom city at a distance of 65 km from the city center. The subsidence hazard zoning map shows that 13.2% of the area in the risk zone is very high, 56.5% is high risk, 51.16% is medium risk and 13.2% is low risk. The results of hydrographic analysis and changes in the volume of water storage of aquifers and its evidence showed that the decrease in changes in the volume of aquifers in Semirom city is an average of 10.5 million cubic meters per year.
Machine summary:
در اين پژوهش با ايجاد پروفيل هاي خاک در قسمت هاي مختلف منطقه ، شناسايي محيط هاي کارستي، بررسي ويژگيهاي ژئومورفولوژيکي و شناسايي چاه هاي مجاز و غيرمجاز، افت سطح آب هاي زيرزميني بررسي و نقشه پهنه بندي خطر ايجاد فرو چاله توسط مدل فازي تهيه گرديد.
در اين پژوهش با توجّه به افت سطح آب هاي زيرزميني که حاصل آن نشست زمين و ايجاد شکاف در بخش هاي مختلف اين شهرستان بوده ، تغييرات ژئومورفولوژيکي دشت ، شکاف ها و ترکهاي حاصل از فرو چاله زمين بررسي شده است .
(به تصویرصفحه رجوع شود) مآخذ: نگارندگان شکل ٦: نقشه ژئومورفولوژي شهرستان سميرم طبق تقسيم بندي چويجينک ، و مطالبي که ذکر شد، براي بررسي دقيق تر اطلاعات پروفيل هاي منطقه ، نقشه پهنه بندي پروفيل کربنات کلسيم خاک يعني بسترهاي داراي کف آهکي (کربنات کلسيم و ژيپس ) در محدوده مورد نظر (شکل ٧) با استفاده از مدل کريجينگ در محيط GIS تهيه شد.
)به تصویرصفحه رجوع شود) مآخذ: نگارندگان شکل ١٠: موقعيت چاه هاي غيرمجاز در نقشه مناطق مستعد به خطر فرو چاله نتايج حاصل از تجزيه و تحليل هيدرو گراف و تغييرات به وجود آمده در حجم ذخيره آبي آبخوان ها و شواهد آن نشان داده که ميانگين تغييرات حجم آبخوان ها در شهرستان سميرم به طور متوسط سالانه ٥/١٠ – ميليون مترمکعب است .