Abstract:
افزایش کیفیت سیاستگذاری برای پیشرفت علم و فناوری از اصلیترین برنامههای کشورهای مختلف است که با توجه به زمینه خاص هر کشور، از کشوری نسبت به کشوری دیگر متفاوت خواهد بود. این موضوع مهم در ایران نیز به تبیین راهبردهای مؤثر بر سیاستگذاری علم و فناوری متناسب با شرایط و وضعیت ایران وابسته است. پژوهش حاضر مطالعهای کیفی به روش آنالیز محتواست. مشارکتکنندگان در پژوهش را 23 نفر از خبرگان در زمینه پیشرفت و توسعه و همچنین علم و فناوری تشکیل دادند. روش نمونهگیری هدفمند بود و برای جمعآوری دادههای کیفی، مصاحبه عمیق غیر ساختارمند انجام شد. تحلیل یافتهها با استفاده از روش تحلیل کیفی و آنالیز محتوی به کمک نرمافزار MAXQDA انجام شد. در این پژوهش 39 زیرگروه و 6 درون مایه شامل رصد علم و فناوری در مقیاس جهانی، حاکمیت علمی، راهبری سازمان یافته رهبران تحقیقاتی و علمی، الگوسازی گفتمانی، تبیین نظام نیازها در تولید علم، نظام تأمین دانشمند به عنوان راهبردهای مدیریت حکیمانه و کیفیت سیاستگذاری پیشرفت در علم و فناوری ایران استخراج گردید. موفقیتسیاستگذاری همواره برپایه دو عنصر اساسی، یعنی مبانی ارزشی و بینشی از یکسو و از سوی دیگر شرایط و مقتضیات هر جامعه بنا شده است. مطالعه حاضر براساس مبانی معرفتی اسلام، زمینه جامعه ایران و بهرهمندی از تجارب مشارکتکنندگان، شش راهبرد کلیدی بالا را کشف و تبیین نمود تا با بهکارگیری آنها توسط سیاستگذاران کلان کشور بهطور عام و مدیران و سیاستگذاران بخشهای علم و فناوری بهطور خاص، کارآمدی و تأثیرگذاری بیشتر سیاستگذاریها و درنتیجه بهبود وضعیت موجود نظام علم و فناوری را فراهم آوردند.
Improving policymaking quality progression of science and technology is considered one of the most important plans in different countries. This could be done differently from one country to another. This important issue in Iran is also dependent on determining effective strategies on science and technology policymaking that is appropriate to the circumstances and the situation in Iran. The present study is qualitative content analysis. The participants of this study are 23 experts in the field of progress and development, and science and technology. The sampling was targeted and purposeful. In order to collect qualitative data, some unstructured and profound interviews were conducted. The analysis of results was done by qualitative analysis and content analysis using MAXQDA. The researchers extracted 39 subgroups, 6 themes including observations of science and technology on a global scale, scientific governance, organized steering and scientific research leaders, discourse modeling, defining system requirements in the production of science, supply system of scientist as wise management strategies and advances in science and technology policy of Iran. On the one hand, policymaking success has always been based on two basic elements of value and insight. On the other hand, it is built on situations and exigencies of the given society. The present study, on the basis of Islamic epistemic foundation provides settings of the Iranian society and profiting from the experiences of participants. Also, it identified and explained six key strategies. Macro policymakers are able to employ them in general; and managers and policymakers of science and technology can employ them in a certain and special way that will ultimately provide more efficiency and effectiveness of existing policies and thereby improving the science and technology system.
Machine summary:
پژوهش هاي نوين در تصميم گيري دوره ١، شماره ١، بهار ١٣٩٥ ارتقاي کيفيت سياست گذاري در علم و فناوري با رويکرد اسلامي ايراني: يک مطالعه کيفي ابوالقاسم سرآباداني ١، سيد حبيب الله طباطبائيان ٢*، سيدحسين ميرمعزي ، 3 4 مقصود اميري ١- دانشجوي دکتري مديريت تکنولـوژي، دانشـکده مـديريت و حسـابداري، دانشـگاه علامه طباطبايي، تهران ٢- دانشيار، دانشکده مديريت و حسابداري، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران ٣- دانشيار، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، تهران ٤- استاد، دانشکده مديريت و حسابداري، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران دريافت : ١٣٩٤/٠٨/١٢ پذيرش : ١٣٩٥/٠١/٢٣ چکيده افزايش کيفيـت سياسـت گـذاري بـراي پيشـرفت علـم و فنـاوري از اصـليتـرين برنامـه هـاي کشورهاي مختلف است که با توجه به زمينه خاص هر کشور، از کشوري نسبت به کشـوري ديگر متفاوت خواهد بود.