Abstract:
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر چندنویسندگی و خوداستنادی بر میزان استناد به مقالات ایرانی نمایهشده در وبگاه علوم است. جامعه پژوهش، مقالات ایرانی نمایهشده در وبگاه علوم در سال 2007 است که دستکم یک استناد دریافت کرده باشند. تعداد این مقالات در زمان انجام پژوهش (اکتبر و نوامبر 2010) برابر با 7355 بود که 390 مقاله از بین آنها براساس روش طبقهای نسبتی و بهصورت تصادفی، بهعنوان نمونه انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که مقالات چندنویسنده در مقایسه با مقالات تکنویسنده، استنادهای بالاتری را دریافت کردهاند و این تفاوت از نظر آماری معنیدار است. از طرف دیگر، حذف خوداستنادی، به کاهش معنیدار میزان استناد به مقالات چندنویسنده و تکنویسنده منجر میشود و بعد از حذف خوداستنادی، تفاوت موجود در میزان استناد به مقالات چندنویسنده و تکنویسنده معنیداری خود را از دست میدهد. بنابراین میتوان نتیجهگیری نمود که حذف خوداستنادی موجب کاهش استناد به مقالات ایرانی نمایهشده در وبگاه علوم شده است. اما، تأثیر حذف خوداستنادی بر میزان استناد به مقالات چندنویسنده بیشتر بوده است. بهعبارت دیگر، میزان استناد بالای مقالات چندنویسنده ایرانی در مقایسه با مقالات تکنویسنده بیشتر تحت تأثیر خوداستنادی بوده است نه استنادهای خارجی. این یافته، با نتایج پژوهشهای قبلی در تناقض و در عین حال، نوآوری این پژوهش بود
The aim of this research was to investigate the effect of co-authorship and self-citation on the citation rates of Iranian indexed articles in Web of Science (WoS). Research population included Iranian indexed articles in WoS in 2007 which had been received at least one citation. Numbers of articles in the time of research (October & November 2010) was 7355, which 390 of them, using stratified random sampling, was selected as sample. Research results showed that co-authored articles have received more citations than single-authored ones and this difference was statistically significant. On the other hand, self-citation exclusion has significantly reduced the citation rates of both co-authored and single-authored articles. After self-citation exclusion, existing difference between citation rates of co-authored and single-authored articles lost its significance. So, it can be concluded that self-citation exclusion led to reduction of citation rates of Iranian indexed articles in WoS, but this exclusion affected co-authored articles citation rates more than single-authored ones. In other words, high citation of Iranian co-authored articles in comparison with single-authored articles has been affected mainly by self-citation, not by foreign citation. This finding, which was our contribution, contradicted with results of previous researches.
Machine summary:
تعداد مقـالات چندنويسنده ، از ١٨ مورد در سـال ١٩٨٩ بـه ٤٥٧٤ مـورد در سـال ٢٠٠٥ رسـيده اسـت واز ٢٣٤٩٧ مقاله نمايه شده ايراني در وبگاه علوم ، ٨٨/٢درصد داراي چند نويسـنده و ١١/٨ درصـد داراي يـک نويسنده بوده اند (حسن زاده ، بقائي، و نـوروزي چـاکلي ١٣٨٧).
در کنار اينها، نتايج پژوهش هـاي مختلـف نشـان داده است که مقالات چندنويسنده در مقايسه با مقـالات تـک نويسـنده ، اسـتنادهاي بـالاتري را دريافـت کرده انـد Koricheva and ;٢٠٠٥ Frenken, Hotzel, and De Vor ;٢٠٠٤ nzel, and DanellPersson, Gla) ;٢٠٠٧ Kulkarni, Busse, and Shams ;٢٠٠٦ .
پژوهش هاي حوزه چندنويسندگي نيز بيشتر بـه بررسـي و توصيف همکاري هاي علمي نويسندگان ايراني پرداختـه انـد (واليـد و نـوروزي ١٣٨٧؛ رحيمـي و فتاحي ١٣٨٨؛ دانش و ديگران ١٣٨٨) و تنها پژوهشي که به صورت تحليلـي تـأثير چندنويسـندگي بر ميزان استناد بـه مقـالات ايرانـي نمايـه شـده در وبگـاه علـوم را مـورد بررسـي قـرار داده اسـت ، 949 پژوهش حسن زاده ، بقايي ، و نوروزي چاکلي (١٣٨٧) است .
طباطبائي (١٣٨٧) در پژوهش خود به بررسي وضعيت خوداسـتنادي مقالـه هـاي پژوهشـگران ايراني در وبگاه علوم در سال ٢٠٠٣ پرداخت و در پايـان پـژوهش خـود بـه ايـن نتيجـه رسـيد کـه پژوهشگران ايراني در حوزه شيمي با ميـزان ٥٦/٨درصـد خوداسـتنادي درزمـاني، بيشـترين ميـزان اسـتناد بـه آثـار پيشـين خـود را داشـته انـد و پژوهشـگران رشـته هـاي کشـاورزي بـا ٢١/٧درصـد خوداستنادي درزماني، کم ترين ميزان استناد به آثار پيشين خود را داشته اند.