Abstract:
هدف: بررسی نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاعیابی در صنعت ساخت و تولید ایران به منزله نمونهای از محیط کسب و کار این کشور.
روش: جامعه اصلی شرکت های مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در سه ماه اردیبهشت، خرداد و تیر سال 1392، و جامعه مکمل آن به دلیل مطابقت کامل این پژوهش با بازار واقعی چندین شرکت در بیرون از شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان است. شرکتها با استفاده از شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب و حجم نمونه نیز با توجه به اشباع نظری تعیین شد. داده ها با استفاده از مصاحبههای نیمه ساختاریافته 20 تا 30 دقیقهای از مدیران شرکتها به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش کدگذاری نظری استفاده شد.
یافته ها: نیاز اطلاعاتی شرکتهای درگیر پژوهش تحت تاثیر محیط کار و رشته تخصصی آنها است. شرکتها برای کسب اطلاعات از سه روش شخص، سازمان و مشاور و از سه نوع منبع اطلاعاتی استفاده میکنند. این منابع عبارتند از منابع تجاری (تجربه و دانش، رصدبازار، نمایشگاه و تبلیغات، سازمانهای دیگر، و ارتباطات)؛ منابع علمی (منابع رسمی، تقلید، تجربه و دانش، کارشناسان و متخصصین) و منابع مشترک (اینترنت، رسانههای عمومی، و مشتری) است. رفتار اطلاعیابی شرکتها را می توان در طول یک طیف، از آسانگیرانه تا سختگیرانه جای داد. محل یک شرکت بر روی این طیف تحت تاثیر عوامل انسانی، ساختار سازمانی، فضای کار و منابع محیطی قرار میگیرد.
Purpose: Investigated the information need and information seeking behavior in the Iran manufacturing industry.
Method/Design: To gain a deep understanding of the issue, we used grounded theory approach. 25 manufacturing firms operating in the Isfahan Science Technology Park were selected purposefully. Data was obtained from 20-30 minute semi-structured interview with all 25 companies’ managers.
Findings: In emerged that the companies` information needs are variant based on their fields of work and by the environment. Furthermore, companies use three sources (persons, organizations, consultants) to obtain information. These resources include: market resources (experience and knowledge, market observation, exhibition and advertisements, other organizations, and communications); scientific resources (publications, imitation, experts and specialists knowledge and experience) and other resources (internet, media, and customers). Companies’ information seeking behavior ranges from easy to stringent behavior
Machine summary:
کشـورهاي در حـال توسـعه ماننـد ايـران ، بـراي توسـعۀ خـود نيازمنـد حضـور مؤثـر در بازارهـاي جهانــي هســتند، امــا بــدون اطلاعــات بــه روز و مناســب ، پيــروزي در رقابت هــاي بــازار جهانــي و حضـور مؤثـر در آن امکان پذيـر نخواهـد بـود و ايـن امـر خـود بـه شـناخت نيـاز اطلاعاتـي و رفتـار اطلاع يابــي از محيــط کســب وکار نيازمنــد اســت .
نتايــج ايــن پژوهــش بيانگــر آن اســت کــه کارشناســان «شــرکت ايران خــودرو» از دو روش رســمي (کتــاب ، گزارش هــاي فنــي و اســتانداردهاي تخصصــي ) و غيررســمي (تمــاس بــا همــکاران و متخصصــان داخلــي و اســتفاده از تجــارب شــخصي ) بــراي رفــع نيازهــاي اطلاعاتــي خــود اســتفاده مي کننــد و مهم تريــن انگيــزه و هــدف پاســخ دهندگان از جســت وجوي اطلاعــات ، روزآمدکــردن اطلاعــات تخصصــي ، ارضــاي شـخصي از نظـر معلومـات حرفـه اي ، و شناسـايي منابـع تخصصـي اسـت (١٣٨٢).
بــراي مثـال ، نتايـج پژوهـش «بيگدلـي » در «شـرکت نيشـکر اسـتان خوزسـتان » منابـع اطلاعاتـي را فقـط کتاب هــاي فارســي و انگليســي ، مقالــه ، گــزارش و طــرح مي دانــد و نيــز بيانگــر آن اســت کــه در رفتــار اطلاع يابــي مهندســان ايــن شــرکت تفاوت هايــي در زمينه هــاي مختلــف کار وجــود دارد.
امــا در ايــن 778 روش ، داده هــاي محــدودي به دســت مي آيــد و فقــط آنچــه پژوهشــگر قبــلاً در گزينه هــاي خويـش قـرار داده ، قابـل اندازه گيـري اسـت ؛ ماننـد «جوروسـي » کـه در مطالعـۀ خـود بـه بررسـي نيازهـاي اطلاعاتـي و رفتـار اطلاع يابـي مديـران شـرکت هاي متوسـط و کوچـک ١ در «بوتسـوانا» بــا اســتفاده از پرسشــنامه پرداختــه اســت .