Abstract:
یکی از تحولات اخیر در حوزه سازماندهی اطلاعات، ایجاد پیوند و ارتباط میان پیشینه‌های فراداده‌ای بر اساس الگوهای مفهومی است. این امر زیرساخت‌های لازم برای پیاده‌سازی روش «دادههای پیوندی» در فهرست‌های کتابخانهای را فراهم می‌سازد. یکی از جدیدترین الگوهای مفهومی ارائه‌شده توسط «فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری (ایفلا)»، مدل مفهومی مرجع کتابخانهای است. این پژوهش با هدف تعیین کارکردپذیری پایگاه «اصطلاحنامه پزشکی فارسی» مبتنی بر «مارک ایران» بر اساس مدل مرجع کتابخانهای «ایفلا» انجام پذیرفته است. پژوهش با روش پیمایشی-تحلیلی-تطبیقی با رویکرد کیفی است. جامعه آماری متشکل از کل پیشینه‌های «اصطلاحنامه پزشکی فارسی» موجود در نرم‌افزار جامع «کتابخانه ملی (رسا)» است که در زمان انجام پژوهش، شامل 9190 پیشینه بوده است. ابتدا، ماتریس انطباق بین مدل مرجع کتابخانهای با فرمت مستندات «یونی مارک» و سپس، با فرمت مستندات «مارک ایران» تهیه شد وپس از تایید توسط متخصصان، عناصر موجود در مدل مرجع کتابخانهای کمّی‌سازی شد. پس از آن، میزان انطباق ساختاری بر اساس اختصاص امتیازهای وزنی به عناصر مدل، محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم‌افزار SPSS23 انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد که میزان انطباق فرمت مستندات مارک ایران به‌‌لحاظ ساختاری با مدل مرجع کتابخانهای 33/83 درصد است. «اصطلاحنامه پزشکی فارسی» از لحاظ ساختاری با مدل مرجع کتابخانهای 29/83 درصد انطباق دارد. عناصر مدل مرجع کتابخانهای در فرمت مستندات «مارک ایران» در «اصطلاحنامه پزشکی فارسی»، هم از لحاظ تعداد و هم از لحاظ نوع فیلد دارای انطباق قابل قبولی است.
: One of the recent developments in the scope of cataloging is to create a link among the metadata records based on conceptual patterns. This can provide the necessary infrastructure to implement the “link data” methods on library catalogue. One of the newest conceptual patterns presented by the International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) is Library Reference Model (LRM). This research has been done with the purpose of determining functionality of Persian Medical Thesaurus Database in the form of IRANMARC on the basis of IFLA Library Reference Model.
This is an analytical- comparative study that was done using qualitative approaches. The statistical society consists of all the records of Persian Medical Thesaurus Database available in the software of National Library of I.R.IRAN (Rasa). First, LRM/UNIMARC/IRANMARC Mapping was developed and LRM’s elements were quantified. Then, structure and content compatibility in IRANMARC authorities format was done. Data were analyzed using descriptive statistical and SPSS v.23 software.
The data showed that 83.33 percent of attributes of LRM model have their equivalent IRANMARC authorities format. The average structural compatibility rate of IRANMARC with LRM model is 83.29.
Results also indicate that there is acceptable compatibility between LRM model and IRANMARC authorities format.
(
, 
, 
)
