Abstract:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهمترین مهارت های رهبران آموزشی و با روش آمیخته اکتشافی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل اساتید و صاحبنظران متخصّص و دارای دستاورد علمی در حوزۀ رهبری و مدیریت آموزشی در داخل و خارج از کشور، و در بخش کمّی، تعداد 200 نفر از مدیران با سابقه مدارس متوسطه شهرستان گرمسار در سال تحصیلی 99-98 بود. روش نمونه گیری در بخش کیفی از نوع گلوله برفی و حجم نمونه با اشباع نظری 15 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری دادهها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمّی، پرسشنامه ساختارمند بود که روایی آن از طریق ارائه به سه نفر از اساتید صاحبنظر در موضوع تحقیق تائید و اعتبار آن نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (82/ 0 ) در حد مطلوب بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، در بخش کیفی از روش های کدگذاری باز، محوری و گزینشی، و در بخش کمّی از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای این پژوهش نشان داد که از بین مهارت های رهبران آموزشی، مهارت های بین فردی بترتیب دارای بیشترین اولویت و مهارت های ذهنی-رفتاری، مهارت های سازمانی و مهارت های حرفه ای-تخصصی بترتیب در رتبه های بعدی طبقه بندی شده اند.
The aim of this research was to identify the most important skills of educational leaders and with a mixed exploratory method. The statistical population in the qualitative section included professors and experts with scientific achievements in the field of leadership and educational management at home and abroad, and in the quantitative section, 200 principals with a history of secondary schools in Garmsar in the academic year of 2019-2020 . The sampling method in the qualitative part was snowball and the sample size was determined with a theoretical saturation of 5 people. The data collection tool in the qualitative part was a semi-structured interview and in the quantitative part was a structured questionnaire whose validity was confirmed by Cronbach's alpha coefficient of 0.82. In order to analyze the data, in the qualitative part, open, axial and selective coding methods preformed and in the quantitative part, the Friedman test was performed. The results of this study showed that among the skills of educational leaders, interpersonal skills with the highest priority and mental-behavioral skills, organizational skills and professional-professional skills are classified in the next ranks, respectively.
Machine summary:
(عبدالهی و دیگران ، ١٣٩١) بنحویکه ملاحظه و تحلیل محتوای اسناد بالادستی در نظام آموزش و پرورش کشور نظیر سند تحول بنیادین نیز خود گواه بر مدعای سهم بالای رهبران مدارس در ارتقای وضعیت مدارس می باشد بطوریکه سهم کمی زیر نظام های شش گانه تحول نظام آموزشی کشور طبق مندرجات موجود در این سند بیان می دارد که سهم کمی زیرنظام منابع انسانی(٢٠ %)؛ برنامه های درسی و آموزشی(١٥ %)؛ فضا، تجهیزات و فناوری(١١ %)؛ منابع مالی(٤ %)؛ پژوهش و ارزشیابی (٦ %)؛ رهبری ومدیریت ( ٤٤ %) می باشد که می توان بوضوح دریافت که سهم کمی بخش "رهبری و مدیریت " بیش از سایر زیر نظام ها بوده (به میزان ٤٤ %) و بطور قطع این تفاوت در مقادیر، ناشی از آن است که بهبود در تمامی وجوه مربوط به این زیرنظام ، از بدیهیات توسعه کیفی آموزش و پرورش کشور بالاخص مدارس قلمداد شده است .
در این ارتباط شبانی و دیگران ( ١٣٩٧) در پژوهش خود با بیان ابعاد مدل شایستگی رهبری مدیران دورۀ ابتدایی آموزش و پرورش شهر تهران از مهارت های ذهنی فردی مدیران بعنوان مهارت های "ذهنی-بینشی" نام برده و آنرا بعنوان مهمترین رکن انتخاب و انتصاب رهبران در مدارس در نظر می گیرند جمشیدی کهساری و دیگران ( ١٣٩٥) یز در تبیین ابعاد مربوط به الگوی توسعه شایستگی های رهبری در سازمان های خدمات 1 re-engineering 2 Reproduce 3 Bush شهری شهر تهران ، به موضوع مهارت های فردی شخصیتی و مهارت های فردی ذهنی رهبران سازمانی توجه خاصی را معطوف نموده است .