Abstract:
مناطق مرزی ازجمله فضاهای جغرافیایی هستند که با وجود ظرفیتهای بالایی که دارا میباشند گهگاه متناسب با شرایط خاصی که دارند این ظرفیتها نادیده گرفتهشدهاند. در طی سالهای اخیر، گردشگری مناطق مرزی ازجمله این ظرفیتها است که تا حدی به آن توجه شده است و به همراه خود مزیت رقابت گردشگری این مناطق را نیز شکل داده است. بر این مبنا، تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و باهدف کاربردی تلاش دارد مزیت رقابت گردشگری بین منطقه مرزی بانه با مناطق مرزی جلفا، پیرانشهر، مریوان و ماکو را مورد بررسی قرار دهد. تحقیق حاضر در قالب دو مرحله انجامشده است. مرحله اول، اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانهای گردآوریشده است. در مرحله دوم بر اساس اطلاعات بهدستآمده از وضعیت گردشگری منطقه موردمطالعه، اهداف گردشگری برای رقابتپذیری بیشتر شهرستان در افق زمانی 1404 مطرح گردید، سپس استراتژیهای مهم رسیدن به این اهداف و قابلیتهای گردشگری منطقه موردمطالعه در نرمافزار Meta-SWOT وارد گردید. نتایج بهدستآمده نشاندهنده آن است که، قیمت پایینتر کالاهای خارجی نسبت به بقیه مناطق کشور، وجود مراکز متعدد خرید، موقعیت استراتژیک مرزی و بالا بودن امنیت اجتماعی، دارای بیشترین میزان تناسب راهبردی با عوامل کلان و از مزیت رقابتی بالایی برای منطقه مرزی بانه محسوب میگردد. از طرف دیگر تبلیغات منفی علیه مناطق مرزی، کمبود زیرساختهای مناسب توسعه گردشگری، تحریمهای بینالمللی، تبعیض دولت در اختصاص امکانات به مناطق مرزی بهعنوان بزرگترین موانع توسعه گردشگری در شهرستان بانه شناخته شدند.
Border areas are among the geographical spaces that, despite their high
capacities, are sometimes neglected in accordance with their specific
conditions. In recent years, tourism in border areas has been one of these
capacities that has been considered to some extent and along with it has
formed the competitive advantage of tourism in these areas. Based on this,
the present study uses a descriptive-analytical method and with an applied
purpose to investigate the competitive advantage of tourism between the
Baneh border region and the border areas of Jolfa, Piranshahr, Marivan and
Mako. The present research has been done in two stages. The first step is to
gather the information needed through library studies. In the second stage,
based on the information obtained from the tourism situation of the study
area, tourism goals for greater competitiveness of the city in the horizon of
1404 were proposed, then the important strategies to achieve these goals and
tourism capabilities of the study area were entered in Meta-SWOT software.
The results show that the lower price of foreign goods compared to other
parts of the country, the existence of multiple shopping centers, strategic
border position and high social security have the highest degree of strategic
fit with macro factors and is a high competitive advantage for the Baneh
border region. On the other hand, negative propaganda against border areas,
lack of proper infrastructure for tourism development, international
sanctions, government discrimination in allocating facilities to border areas
were identified as the biggest obstacles to tourism development in Baneh
city.
Machine summary:
بر اين مبنا، حکومت ها به صورت هاي مختلـف بر آن شده اند که بتوانند با به بالفعل در آوردن پتانسيل هاي موجود در مناطق مرزي تا حدي از چالش هاي موجود در اين منـاطق نظيـر، طبيعـت منـزوي و غيـر حاصـلخيز منـاطق مـرزي به خصوص در عرصه هاي کوهستاني و بياباني، پيوسته به دليل فقدان رفاه و نبود انگيزه هـاي لازم براي زندگي، زمينه ساز مشکلات سياسي، اقتصادي و امنيتي براي دولت ها بوده اسـت ، ناتواناييهاي بالقوه در توليد، فقدان اشتغال ، پايين بودن درآمد و عدم دسترسي بـه نيازهـاي اوليـه (اکبرپــور و همکــاران ،١٣٩٨: ١٦٤)، واقع شـدن در منــاطق پيرامــوني و دور از مرکــز، بيتوجهي به ظرفيت هاي موجود (٢٠٠٥٢٩٠,Pena)، همچنين وجود تفاوت هـاي زبـاني، فرهنگي و اعتقادي (٢٠٠٦١٦٩,Topaloglou et al) را کـاهش دهنـد و زمينـه حرکـت به سوي توسعه و ارتقاء امنيت در اين مناطق فراهم آورند.
ازايـن رو بررسـي سـطح رقابت پـذيري صنعت گردشگري در اين شهرسـتان بـه دليـل نقـش گردشـگري در توسـعه منـاطق ميزبـان به ويژه براي مناطق مرزي به دليل سطح توسعه پايين آن ها از اهميت بسيار زيادي برخـوردار است ؛ بنابراين سؤال اصلي اين تحقيق آن است که مهم ترين تواناييهـاي شهرسـتان بانـه در زمينه گردشگري براي افزايش ضريب رقابت پذيري با رقباي منطقه اي خود کدام اند؟ پيشينه پژوهش قائد رحمتي و خاوريان (١٣٩٥) در تحقيق با عنوان نقش تکنيـک متاسـوات در برنامـه ريزي راهبردي گردشگري شهر يزد به اين نتيجه رسيدند کـه مهم تـرين عامـل در راسـتاي توسـعه گردشگري شهر يزد ثبات سياسـي در سـطح کـلان اسـت .
مزيت رقابتي هريک از رقبا با گردشگري شهرستان بانه (رجوع شود به تصویر صفحه) ارزيابي منابع و قابليت ها در اين بخش ، منابع و قابليت هاي گردشگري شهرسـتان بانـه کـه بـراي رسـيدن بـه اهـداف تعيين شده ضروري است ، مشخص ميشود.