Abstract:
یکى از حقوق کودکان، فراهمنمودن زمینه تربیت صحیح آنها و به عبارتی حقوق تربیتی آنهاست. در قوانین ایران به رغم پیشرفتهای حقوق مادی وکیفری اطفال، همچنان خلاءهای قابل توجهی در زمینه حقوق تربیتی کودک به چشم میخورد به طوری که قانونگذار تا قبل از تولد کودک، هیچ حق تربیتی برای جنین لحاظ نکرده و برای بعد از به دنیا آمدن او نیز صرفاً به دو ماده قانونی 1104 و 1178 بصورت مبهم و کوتاه بسنده نموده است. این در حالی است که دین اسلام هم حقوق تربیتی ویژهای برای جنین (در سه مقطع قبل از ازدواج پدر و مادر، قبل از انعقاد نطفه و قبل از تولد) تشریع نموده است و هم برای بعد از تولد کودک نیز حقوق تربیتی فراوان و مخصوصی بیان داشته است، که جا دارد قانونگذاران برای تدوین قوانین حمایتی کودک از آنها استفاده کنند.
One of the children’s rights is their educational right or, in other words, their right of being provided with the means of proper education. In spite of the improvements in children’s property rights and criminal laws in Iran’s constitution, there are still greatly-felt shortcomings in regard to children’s educational rights. For instance, lawmakers have specified no educational rights for fetus before it is actually born as a child, and considering the after-birth period, they have solely sufficed to the application of two legal articles, namely 1178 and 1104 articles, in a vague and brief way. This is as Islam, as a religion, has not only legislated special educational rights for the fetus actually in three phases of before the marriage of parents, before conception, and before the birth of the child, but also has explained several special educational rights for the after-birth period that lawmakers should include in their child protection laws.
Machine summary:
در قوانين ايران به رغم پيشرفت هاي حقوق مادي وکيفري اطفال ، همچنان خلاءهاي قابل توجهي در زمينه حقوق تربيتي کودک به چشم ميخورد به طوري که قانون گذار تا قبل از تولد کودک، هيچ حق تربيتي براي جنين لحاظ نکرده و براي بعد از به دنيا آمدن او نيز صرفا به دو ماده قانوني ١١٠٤ و ١١٧٨ بصورت مبهم و کوتاه بسنده نموده است .
در اينجا سؤالاتي مطرح ميشود از جمله : - جايگاه حقوق تربيتي کودک در قانون مدني کجاست ؟ - کاستيهاي اين قانون در زمينه حقوق تربيتي کودکان چيست ؟ - حقوق تربيتي کودک در فقه اسلامي چه جايگاهي دارد؟ - آيا از فقه تربيتي ميتوان در تدوين قوانين مدني بهره گرفت ؟ ٢- مفهوم شناسي واژگان ٢-١- مفهوم حق براي ريشه حق ، دو معناي اصلي ذکر شده است ، يکي استحکام و استواري و ديگري موافقت و مطابقت (راغب اصفهاني، ١٤١٣،٢٦٤).
٣-١- جايگاه حق تربيتي کودک در حقوق مدني شخصيت از نظر حقوقي عبارت است از وصف و شايستگي شخص براي اين که طرف و صاحب حق و تکليف باشد، قانون گذار تعيين ميکند که چه موجوداتي صاحب حق و تکليف و داراي شخصيت هستند (صفايي و قاسم زاده ، ١٣٨٠، ٧-٦).
اگر پدر و مادر جنين در دوران بارداري به وظايف خود به نحو صحيح عمل ننمايند، با خسارات جبران ناپذيري بعد از تولد فرزند مواجه خواهيم شد، قوانين کشور بايد طوري تدوين گردد که اين مرحله مهم زندگي را در نظر گرفته و به کمک کودک بيايد و او را مورد حمايت جدي قرار دهد(کلينيک حقوقي ايران ، بيتا).