Abstract:
آلودگی هوا امروزه یک مشکل اساسی در کلان شهر تهران محسوب میشود. هدف این تحقیق معرفی الگوهای همدیدی پر تکرار و شایع در بروز آلودگیهای شدید و بحرانی شهر تهران میباشد. برای این منظور ابتدا دادههای مربوط به آلودگی هوا در بازه زمانی (2017-2007) دریافت و سپس براساس شاخصAQI روزهای خطرناک در هر یک از ایستگاههای سنجش آلودگی شناسایی گردید. در ادامه از دادههای بازتحلیل پایگاه NCEP/NCARبا قدرت تفکیک مکانی 5/2در5/2 درجه برای ترازهای دریا، 1000، 925، 850 و 700 هکتوپاسکال دریافت شد. پس از ترسیم نقشهای همدیدی ترازهای فوق با بررسی چشمی چندین باره، الگوهای همدیدی غالب و پرتکرار شناسایی شد. در طول دوره آماری 157 روز همراه با آلودگی شدید و خطرناک شناسایی گردید. از میان آلایندهها تاثیرگذار بر روی شهر تهران بیشترین میزان تاثیر آلایندهها مربوط به آلایندههای PM10، PM2/5 و NO2می باشد. با بررسی چشمی 5 الگوهای همدیدی موجد آلودگی شدید شناسایی گردید. الگوی پرفشارهای مهاجر، پرفشار سیبری، ادغام پرفشار سیبری و پرفشار عربستان و کم فشار پاکستان. سه الگو از پنج الگوی فوق بیشترین تکرار را داشتند در یک الگو که عموما در آلودگیهای دوره گرم سال اتفاق میافتد کم فشار پاکستان مهمترین نقش را ایجاد بادهای شدید در بیابانهای اطراف تهران داشته و بیشترین الایندهها در این گونه الودگیها ذرات ریزگرد pm10 و pm2. 5 بوده است. الگوی دوم موجد آلودگیهای دوره سرد سال میباشند. که در این الگو پرفشار سیبری در لایه زیرین وردسپهر با فرارفت سرد عامل اصلی پایداری و انباشت الایندهها و در ترازهای بالاتر پشتهای از پرفشار عربستان ضمن تشدید پایداری و ماندگاری و تداوم شرایط جوی بوده است. در الگوی غالب سوم پرفشار عربستان و زبانه آن در تمام لایههای جوی سبب پایداری خیلی شدید و ماندگاری آلودگی و پایداری هوا میشود. در این الگو بدلیل ماهیت دینامیکی سامانه علیرغم پایداری، دمای هوا بتدریج افزایش یافته و شرایطی کاملا متفاوت از شرایط فصلی حاکم میشود.
Air pollution is now a major problem in Tehran's metropolis, which has threatened the health of its citizens more than anything else. The purpose of this study is to introduce frequent and common synoptic patterns in the incidence of severe and critical pollution in Tehran. For this purpose, air pollution data were first obtained from Tehran Air Quality Control Bureau (2007-2007) and then hazardous days were identified based on AQI index at each of the stations. The rest of the NCEP / NCAR database reassessment data was obtained with a spatial resolution of 2.5 at 2.5 ° for sea level, 1000, 925,850 and 700 hp. After delineating a synoptic map of the above alignments, multiple dominant and repetitive synoptic patterns have been identified and analyzed by repeated eye examinations. During the statistical period, 157 days of severe and dangerous contamination were identified. Among the pollutants affecting Tehran, the most pollutants are PM10, PM2 / 5 and NO2. An in-depth examination of 5 synoptic patterns revealed severe contamination. Patterns of migratory hypertension, Siberian hypertension, hypertension merger of Siberia and Saudi high pressure and low pressure Pakistan. In a pattern commonly occurring during warm-weather pollutions, low-pressure Pakistan played the most important role in producing severe winds in the deserts surrounding Tehran, with the most pollutants being PM10 and PM2.5. The second pattern is caused by the cold season pollutions. In the model, the Siberian high pressure in the lower tropospheric layer (below 850 hPa) with cold advection was the main cause of stability and accumulation of pollutants and at higher levels of the Arabian high pressure stack, while intensifying stability and persistence of atmospheric conditions. In this model, cold-weather stability dominates the city of Tehran. In the third dominant pattern of high pressure Saudi Arabia and its tablets in all atmospheric layers cause very strong stability and persistence of pollution and air stability. In this model, due to the dynamic nature of the system, despite the stability, the air temperature gradually increases and conditions are quite different from the seasonal conditions.
Machine summary:
1 Ccoyllo 2 Doherty 3 Fang (ماکرا١ و همکاران ،٢٠٠٧) با بررسی رابطه میان الگوهای جوی بزرگ مقیاس و آلودگی هوا نشان دادند که افزایش غلظت آلاینده های هوا در پیکزلی مجارستان ، هم در تابستان و هم در زمستان در شرایط استقرار سامانه واچرخندی و پرارتفاع سطوح میانی جو رخ می دهد و کاهش آلاینده ها نه فقط هنگام استقرار چرخنده های دینامیکی، بلکه به هنگام استقرار پرارتفاع ها، هم می تواند رخ دهد.
عطایی و هاشمی نسب (١٣٩٠)، در پژوهشی تحت عنوان شناسایی، تجزیه و تحلیل الگوهای تراز میانی جو مؤثر در آلودگی هوای شهر اصفهان ، به این نتیجه رسیدند که الگوهای تراز میانی جو تأثیر به سزایی در آلودگی هوای شهر اصفهان داشته که در دوره های سرد و گرم کانونی از پرفشارهای گسترده بر روی قلمروی وسیعی از ایران و به خصوص منطقه مورد مطالعه مشاهده شده که حضور این کانون پرفشار سبب پایداری و تراکم ذرات بر روی شهر اصفهان شده است .
٢. روش شناسی تحقیق در این پژوهش ، ابتـدا داده های مربوط به آلودگی هوا در بازه زمانی (٢٠١٧-٢٠٠٧) از اداره کنترل کیفیت هوای شـهر تهران دریافت و سـپس براساس شاخص کیفیت هوا١، تعداد روزهای خطرناک آلودگی هوا طی ١٢ ماه برای آلاینده های هوا، شــامل ذرات معلق (PM٢٥-PM١٠) میکرون ، ازن (O٣)، دی اکســیدگوگرد (SO٢)، دی اکســید نیتروژن (NO٢)، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند.