تبیین جامعه شناختی سیاست‌های هویتی دولت پهلوی اول Journal Article

این پژوهش به چرایی اهمیت یافتن هویت ملی در دولت پهلوی، برجسته شدن عناصر باستانی هویت ایران و به حاشیه راندن عناصر اسلامی هویت ایرانی در دوره پهلوی اول با رویکردی تاریخی پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد که ادغام ایران در نظام جهانی و ضرورت دولت‌سازی به شیوه مدرن و در نتیجه اهمیت یافتن هویت ملی در این شکل از دولت، موجب توجه کانونی به مقوله هویت ملی در این دوره شد. اما از آن‌جا که نیروهای اجتماعی مهمی قدرت دولت را در این برهه تاریخی به  چالش می‌کشیدند، سیاست‌های هویتی دولت به گونه‌ای سامان یافت تا در برساخت هویت ملی عناصری از هویت سراسری تاریخی ایرانی که نشانگر هویتی نیروهای اجتماعی یاد شده بود، کنارگذاشته و عناصری انتخاب شود که به نوعی در تضاد با نشانگان هویتی نیروهای یاد شده بود. از این رو، سیاست‌های هویتی دولت در این دوره بیشتر از آن که منطق ایدئولوژیک داشته و ناشی از ایدئولوژی دولت باشد، در راستای منافع دولت و به ضرر نیروهای اجتماعی رقیب، خصوصاً روحانیت و سران ایلات و عشایر، تدوین شده است.

This study explained why the national identity became important in the first Pahlavi state, why ancient elements of Iranian identity were highlighted, and why Islamic elements of their identity were marginalized. The results show that due to Iran's integration into the world system, the necessity of modern nation-building, and the importance of national identity in the modern state, made Iranians focus on their national identity. Since the powerful social forces challenged the state power at this period of time, the state tried to eliminate these social forces by enacting specific identity policies. Therefore, the state’s identity policies were mainly based on the state interests and not on the state ideology. In addition, these policies were formulated to weaken the rival social forces, especially the clergy and tribal leaders.