Abstract:
شادی و نشاط از مهم ترین نیازهای فطری هر انسانی بوده و دین مبین اسلام نیز در راستای ایجاد آن برنامه دارد. آنچه در این پژوهش اهمیت داشته و هدف اصلی آن بهشمار می آید، بررسی ماهیت و مولفه های شادی و نشاط در اندیشه مهدویت است. با توجه به توصیه های روایات، به حزن و اندوه در فراق امام مهدی۴ در قالب هایی چون دعای ندبه، چنین به ذهن متبادر می شود که زندگی منتظر امام مهدی۴ همواره اندوهگین است؛ بنابراین مسیله ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که «آیا مولفه های مهدویت سازگار با اصل شادی و نشاط هستند؟» فرضیه ما این است که در اندیشه مهدویت، جنسی از شادی و نشاط وجود دارد که با شادی و نشاط امروزی متفاوت است. ما در این نوشتار از روش جمع آوری داده ها، توصیف و تحلیل آنها، جهت دستیابی به جواب مسیله استفاده کرده ایم. یافتههای پژوهش حاکی از این است که در باورداشت مهدویت شاهد تکمیل و تعالی شادی و نشاط هستیم. در آموزههای مهدویت بهدلیل وجود شاخصه هایی مانند، امید به آینده، معنابخشی به زندگی، حزن و اندوه هدفمند و... شاهد نشاط و شادی هستیم.
Machine summary:
با توجه به توصیههای روایات، به حزن و اندوه در فراق امام مهدی( در قالبهایی چون دعای ندبه، چنین به ذهن متبادر میشود که زندگی منتظر امام مهدی( همواره اندوهگین است؛ بنابراین مسئلهای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که «آیا مؤلّفههای مهدویّت سازگار با اصل شادی و نشاط هستند؟» فرضیه ما این است که در اندیشه مهدویّت، جنسی از شادی و نشاط وجود دارد که با شادی و نشاط امروزی متفاوت است.
در روایات و بهخصوص در دعای ندبه که توصیه به اندوه در فراق امام زمان( وجود دارد، اینچنین به ذهن تبادر میکند که شخص منتظر همواره در زندگی خود اندوهگین است؛ از همین رو مسئلهای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که آیا باورداشت به اندیشه مهدویّت و مولفّههای آن ناسازگار با اصل شادی و نشاط است؟ آیا میتوان نوعی از شادی و نشاط سازگار با اندیشه مهدویّت را در سبک زندگی اسلامی منتظرانه ملاحظه کنیم.
بر پایه این تحقیق، در آموزههای مهدویّت، شاهد نوعی از شادیهای متعارف هستیم؛ مانند: توصیه به گرامیداشت نیمه شعبان، روز آغاز ولایت امام زمان(، دعا برای ظهور و سلامتی منجی، هنرهایی نظیر شعر و سرود در مدح منجی و...
در واقع، نمیتوان بهطور صددرصد این قاعده را تعریف کرد که خنده نشانه زندگی بانشاط و گریه علامت زندگی همراه با غم و اندوه است؛ چراکه در برخی موارد گریه و اندوه باعث شادی و نشاط در روح انسان شده و لذّت روحی و معنوی را پدیدار میکند.