Abstract:
برخلاف داوری تجاری بینالمللی که در آن موضوع شناسایی رأی داوری به عنوان مقدمه اجرای رأی به طور صریح مطرح شده، در داوری داخلی این امر به طور مستقل و در قالب مادهای خاص از قوانین مرتبط با اجرای آرای داوری داخلی نیامده است؛ بنابراین این بحث مطرح میشود که آیا اساساً شناسایی، مقدمه اجرای چنین آرایی محسوب میشود یا اینکه دادگاه موظف است در صورتی که رأی داوری توسط دادگاه صالح ابطال نشده باشد، در هر حال آن را اجرا کند و نمیتواند به جهت مغایرت با قوانین آمره یا نظم عمومی از اجرای چنین رأیی خودداری کند. در حقوق ایران، موضع ماده 489 ق.آ.د.م نسبت به این موضوع روشن نبوده و در رویه قضایی نیز در مورد اینکه شناسایی لازمه اجرا است یا خیر، اختلافنظر وجود دارد. حالآنکه در حقوق استرالیا به جهت مشابهت قواعد حاکم بر شناسایی آرای داوری داخلی با آرای داوری بینالمللی، این اشکال و اختلاف وجود ندارد. هدف این مقاله نگاهی به شناسایی و اجرای رأی داوری داخلی در حقوق ایران و حقوق استرالیا و ارائه راهکارهای کاربردی برای نظام حقوقی ایران است. پرسش اصلی مقاله این است که آیا مرحلهای به نام شناسایی رأی داوری قبل از اجرای آن، در داوری داخلی نیز قابل تصور است یا خیر؟ در این مقاله فرضیه این است که مرحله شناسایی رأی داوری وجود داشته و آثار متعددی را پیش از اجرا و در فرایند اجرای آرای داوری دارد.
Unlike international commercial arbitration, where the issue of recognition has been explicitly considered as necessary requirement of arbitral award enforcement, in domestic arbitration there is no specific provision about recognition in the Act relating to the enforcement of internal arbitral awards. Therefore it is debated whether recognition is essentially a requirement to the enforcement of such awards or if the court is bound to enforce arbitral award if it is not revoked by the competent court and cannot refuse to enforce such award in contravention of obligatory rules or public order. In Iranian law, the position of Article 489 of Civil Procedure Code is not clear and there is a disagreement in the judicial process as to whether recognition is necessary for enforcement. While in Australian law, because of similarity between rules governing the recognition of domestic arbitration with international arbitration, there is no discussion in this matter. This article examines the recognition and enforcement of domestic arbitral awards in Iranian and Australian law and provides practical solutions for our country's legal system. The purpose of this paper is to recognition and enforcement of internal arbitration in Iranian law and Australian law and to provide practical solutions for the Iranian legal system.
Machine summary:
شناسایی و اجرای رأی داوری داخلی؛ مطالعه تطبیقی حقوق ایران و استرالیا مصطفی السان یوسف مولائی لیلا نجفیزاده چکیده برخلاف داوری تجاری بین المللی که در آن موضوع شناسایی رأی داوری بـه عنـوان مقدمه اجرای رأی به طور صریح مطرح شـده ، در داوری داخلـی ایـن امـر بـه طـور مستقل و در قالب ماده ای خاص از قوانین مرتبط با اجرای آرای داوری داخلی نیامـده است ؛ بنابراین این بحث مطرح میشود که آیا اساساً شناسایی، مقدمـه اجـرای چنـین آرایی محسوب میشود یا اینکه دادگاه موظف است در صورتی که رأی داوری توسط دادگاه صالح ابطال نشده باشد، در هر حال آن را اجـرا کنـد و نمـیتوانـد بـه جهـت مغایرت با قوانین آمره یا نظم عمومی از اجرای چنین رأیی خودداری کند.
ضمانت اجرای عدم رعایت تشریفات مذکور در این اصل ، از نظر حقوق ایران ابطال رأی داوری است (رأی شماره ٩١٠٧٢٠ ـ ١٣٩١/٠٦/٢٠ شعبه ١٥ دادگاه تجدیدنظر استان تهران )؛ بنابراین اگر شناسایی و اجرای رأیی که در مورد اموال عمومی و دولتی بدون دریافت مصوبات فوق از سوی داور صادر شده ، از دادگاه ایران درخواست شود، دادگاه به طور قطع چنین رأیی را شناسایی نکرده و در نتیجه اجرا نخواهد کرد.
(Australian International Arbitration Act 1974) در حقوق ایران ، بنا بر یک نظر «ابطال رأی داوری صرفاً در حدود موارد احصا شده در ماده ٤٨٩ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی قابل پذیرش است و چنانچه دلیلی بر صدور رأی داوری برخلاف قوانین موجد حق ارائه نشود، دعوا رد میشود» (رأی شماره ٩١٠٨٦٣ ـ ١٣٩١/١٢/٢٨ شعبه ١٠ دادگاه تجدیدنظر استان تهران ).