Abstract:
بین المللی شدن موسسات پژوهشی یکی از مهمترین روندهایی است که متاثر از سه متغیر محوری بوده است. "جهانی شدن"، "بین المللی شدن آموزش عالی" و بین المللی بودن ماهیت علم". با این مقدمه سوال اصلی این است که چشم انداز آیندة بین المللی سازی موسسات پژوهشی در ایران چیست؟ پاسخ به این پرسش مستلزم چارچوب نظری پیچیدهای است که همزمان دو سطح ساختار و کارگزار را پوشش دهد. این بررسی در چارچوب نظریه جهانی شدن و با بهرهگیری از نظریة جهان شبکهای مانوئل کاستلز و درون چارچوب روشی مطالعه موردی کی یین تکمیل میشود. روش پژوهش مطالعات اسنادی، و روندپژوهی است که همزمان روی بررسی اسناد، نهادهای سیاستگذار و با مطالعة درون موردی عمیق پنج موسسه پژوهشی انجام میشود. نتیجه اینکه پیشبرد بین المللی شدن موسسات پژوهشی همچون سایر حوزههای آموزش عالی نیازمند تحقق شاخصهایی در سه سطح کلان (سیاستگذار)، میانی (موسسه پژوهشی) و خرد (اعضای موسسه) است. این امر بیش از هر چیز مستلزم ایجاد زیست بوم و بستر مناسب و برنامه ریزی کلان در سیاستگذاری و اجراست. درون این زیست بوم، و مطابق مدل ساختار-کارگزار نقش ساختارهای احاطه کننده و نیز تعیین کنندۀ فعالیتهای موسسات پژوهشی باید در کنار نقش ارادۀ کنشگران و بازیگران داخل موسسات پژوهشی لحاظ شود.
The internationalization of research institutes is one of the most important trends that has been affected by three central variables. "globalization" "internationalization of higher education", "international nature of science. In addition to this effort at the level of intermediate institutions, at the macro level, we are also witnessing the efforts of science and technology policy makers of countries to pave the way for the internationalization of their country's educational and research institutions. the main question is what is the perspective of the future internationalization of research institutes in Iran? This study is completed in the framework of the theory of globalization and using the network world theory of Manuel Castells and within the framework of the method of Ki Yin case study. The research method is documentary studies, and process research, which is performed simultaneously on the review of documents, policy-making institutions and with an in-depth case study of five research institutes. The conclusion is that advancing the internationalization of research institutes, like other fields of higher education, requires the realization of indicators at three levels: macro (policy maker), middle (research institute) and micro (institute members). This, above all, requires the creation of a suitable ecosystem and macro-planning in policy-making and implementation. Within this ecosystem, and according to the structure-agent model, the role of the surrounding structures as well as determining the activities of research institutes should be considered along with the role of the will of actors and actors within research institutes.
Machine summary:
در اسناد اين پروژه مجموعا شش هدف ذکر شده است کـه مـرور و بررسـي آنها، نقش و جايگاه بين المللي شدن را در دستيابي به هـدف اصـلي پـروژه يعنـي رسيدن به تراز بين المللي نشان ميدهد، اين شش هدف عبارتند از: - افزايش رقابت پذيري و تعاملات دانشـگاه هـا و مؤسسـات آمـوزش عـالي، پژوهشي و فناوري در سطح بين المللي، - حضور اثرگذار در تعاملات و همکـاريهـاي علمـي، آموزشـي و فنـاوري کلان بين المللي، - ايجـاد و توانمندسـازي آزمايشـگاه هـاي تحقيقـاتي پيشـرفته و روزآمـد در دانشگاه ها و پژوهشگاه هاي منتخب ، - ايجاد روحيه تحرک و کيفيت گرايي در بدنه آموزش عالي کشور و - افزايش اثرگذاري اقتصادي علم و دانشگاه در مجموعه ارکان نظام .
اما نکته قابـل توجـه ، آن اسـت کـه سياسـت هـاي آمـوزش عـالي بخشـي از سياست هاي وسيع تر راهبري نظام آموزش عالي است و از همين رو سياسـت هـاي بين المللي شدن همچون ساير سياست هاي حوزة آموزش عالي مـيتوانـد بـه طـور مستقيم يا غير مستقيم بر وضعيت بين المللي شدن آموزش عـالي تأثيرگـذار باشـد (Centre for Higher Education Internationalisation , 2015) با توجه به تحليل محتواي اسـناد ملـي علـم و فنـاوري، مهمتـرين افـق هـا و ساحت هاي تعيين شده براي بين الملليسازي مؤسسات پژوهشي کشور عبارتند از: - بين المللي شدن مؤسسات پژوهشـي، بعنـوان بخشـي از بـين المللـي شـدن آموزش عالي در زيرمجموعۀ توسعۀ علمي کشور لحاظ شده است .