Abstract:
هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خودکارآمدی بر ارتقا سلامت روانی و کاهش نشخوار فکری زنان مطلقه دارای همسر وابسته به مواد تحت پوشش بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی زنان مطلقه 20 تا 45 ساله دارای همسر وابسته به مواد تحت پوشش سازمان بهزیستی استان کهگیلویه و بویر احمد در سال 1398 بود. از این بین، 40 زن به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. شرکت کنندگان هر دو گروه مقیاس پاسخ های نشخوار فکری و مقیاس سلامت عمومی را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش برنامه آموزش خودکارآمدی (هشت جلسه هفتگی) را دریافت کرد، در حالی که اعضای گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند و صرفا به پرسش نامه ها پاسخ دادند. داده ها با روش تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که پس از کنترل اثر پیشآزمون، تاثیر آموزش خودکارآمدی در گروه آزمایش بر سلامت روانی و نشخوار فکری معنی دار بود و این برنامه آموزشی به طور معناداری باعث بهبود سلامت روان و کاهش نشخوار فکری در زنان مطلقه دارای همسر وابسته به مواد شد. نتیجه گیری: بر اساس این نتایج، آموزش خودکارآمدی میتواند در کاهش آثار زیان بار اعتیاد بر سلامت روان زنان مطلقه دارای همسران وابسته به مواد سودمند واقع شود.
Objective: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of self-efficacy training on promoting mental health and reducing ruminating in divorced women with drug-dependent husbands supported by Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Welfare Organization. Method: The present study was quasi-experimental with pretest-posttest design with a control group. The statistical population included all divorced women aged 20-45 years with drug-dependent husbands supported by Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Welfare Organization in 2019. Of them, 40 women were selected by purposeful sampling method and randomly assigned into the two experimental (n=20) and control (n=20) groups. The participants of both groups completed the ruminative response scale and the general health questionnaire in pretest and posttest. The experimental group received self-efficacy training (8 weekly sessions), while the control group did not receive any intervention and only completed the questionnaires. The data were analyzed using the analysis of variance. Results: The results showed that after controlling the effects of pretest, the effect of self-efficacy training in the experimental group on mental health and rumination was significant and this training program improved mental health and reduced rumination significantly in divorced women with drug-dependent husbands. Conclusion: According to these results, self efficacy training can help reduce the harmful effects of addiction on mental health in divorced women with drug-dependent husbands.
Machine summary:
یافته ها: نتایج نشان داد که پس از کنترل اثر پیش آزمون ، تاثیر آموزش خودکارآمدی در گروه آزمایش بر سلامت روانی و نشخوار فکری معنیدار بود و این برنامه آموزشی به طور معناداری باعث بهبود سلامت روان و کاهش نشخوار فکری در زنان مطلقه دارای همسر وابسته به مواد شد.
وابسـتگی به مواد مخدر فرد را در معرض خطر تجربه عواقب سـرنوشت سـاز قرار می دهد (وولکو و مورالز٥، ٢٠١٥)، به طوری که یکی از پیامدهای آن طلاق یعنی فروپاشی مهم ترین نهاد جامعه پذیری در جامعه انسانی اسـت (عرب ، ابراهیم زاده پزشـکی و مروتی شـریف آبادی، ١٣٩٣) که در جوامع امروزی با ســـرعـت زیـاد در حـال افزایش اســـت و آثـار و پیـامـدهـای عمیق اقتصـــادی، اجتمـاعی، روان شـناختی و قانونی بر زنان مطلقه و فرزندان آنان دارد (اسـماعیلیان ، طهماسـیان ، دهقانی و موتابی، ١٣٩٢).
بنابراین ، به دلیل اهمیت و شــیوع اعتیاد در بین خانواده ها و آسـیب های ناشـی از آن از جمله طلاق و نیز با در نظر گرفتن خلاء موجود در پیشـینه مطالعات طلاق ناشـی از اعتیاد و پیامدهای روان شـناختی آن ، مطالعه حاضـر به دنبال پاســـخگویی به این ســـوال بود که آیا آموزش خودکارآمدی بر ارتقاء ســـلامت روانی و کاهش نشخوار فکری زنان مطلقه دارای همسر وابسته به مواد تاثیر دارد؟ روش جامعه ، نمونه و روش نمونه گیری این مطالعه نیمه آزمایشـی با طرح پیش آزمون –پس آزمون با گروه کنترل بود.
بحث و نتیجه گیری هدف از انجام این پژوهش بررســی اثربخشــی آموزش خودکارآمدی بر ارتقاء ســلامت روانی و کاهش نشــخوار فکری در زنان مطلقه دارای همســر وابســته به مواد بود.