Abstract:
مجتمع نظامی ـ صنعتی یکی از مهمترین لابیهایی است که نفوذ فوقالعادهای در نظام تصمیمگیری ایالات متحده دارد. این مجموعه ریشهای دیرین در ساختار سیاسی آمریکا دارد. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی به مطالعۀ ماهیت و ابعاد مختلف مجتمع نظامی ـ صنعتی پرداخته و نقش آنها را بهعنوان مهمترین لابی نظامی، در افزایش بودجۀ نظامی و سیاست نظامیگری آمریکا بررسی کرده است. سؤال اصلی مقاله این است که آیا افزایش بودجۀ نظامی آمریکا و گسترش میدانی «مبارزه با تروریسم»، صرفاً به علت افزایش آسیبپذیری این کشور بر اثر ظهور تروریسم بینالملل بوده است یا عواملی دیگر همچون منافع مجتمع نظامی ـ صنعتی آمریکا در افزایش بودجۀ نظامی و هدایت این کشور بهسمت سیاستهای جنگی و بحرانآفرینی مؤثر بودهاند؟ فرضیۀ مقاله این است که «ظهور تروریسم بینالملل امنیت آمریکا را آسیبپذیرتر کرده است، اما نمیتوان افزایش مداوم بودجۀ نظامی و سیاستهای جنگی و امنیتی ایالات متحده را در عرصۀ بینالمللی، صرفاً ناشی از ظهور تهدیدات امنیتی جدید دانست، بلکه بخش عمدهای از دلایل سیاستهای آمریکا در افزایش بودجۀ نظامی و بحرانآفرینی و مواجهه با تروریسم ناشی از نفوذ مجتمع نظامی ـ صنعتی در لایههای مختلف نظامی ـ امنیتی این کشور است». مهمترین نتیجۀ پژوهش این است که مجتمع نظامی ـ صنعتی آمریکا مهمترین لابی نظامی ـ امنیتی این کشور است و نقش برجستهای در تصمیمگیری نظامی ـ امنیتی آمریکا دارد.
Machine summary:
بعد از حملات سپتامبر، تهديد تروريسم و بنيادگرايي اسلامي به خوبي جاي کمونيسم در دوران جنگ سرد را گرفت و فضا براي بازخيز مجتمع نظامي ـ صنعتي بيش ازپيش فراهم شد و بودجۀ نظامي آمريکا دوباره روند صعودي به خود گرفت ، به گونه اي که در سال ٢٠١١ م با ٧١١ ميليارد دلار بودجۀ نظامي ، بالاترين افزايش را بعد از ١١ سپتامبر تجربه کرد (شکل ١).
يکي از کارويژه هاي مهم مجتمع نظامي ـ صنعتي تلاش براي ايجاد نوعي انطباق ذهني بين توليدکنندگان اسلحه و خريداران آن دررابطه با استفاده از ابزارهاي خاص نظامي است ؛ يعني ايجاد اين احساس در دولت ها که رفع تهديدات موجود صرفا از طريق خريد و به کارگيري برخي ابزارهاي خاص نظامي امکان پذير است ، مثل توجيه کاربرد هواپيماهاي فوق پيشرفتۀ اف ـ٣٥ يا پهپادهاي خاص در جنگ عليه تروريسم .
نمودار مقايسۀ هزينه هاي نظامي و غيرنظامي آمريکا از ١٩٧٦ـ ٢٠١٦ (ميليارد دلار) منبع : ٢٠١٦ ,Koshgarian نکتۀ مهم در بحث تروريسم و نظاميگري ، تلاش عناصر مجتمع نظامي ـ صنعتي براي ايجاد پيوند ميان گروه هاي تروريستي و برخي دولت هاي ملي است .
دلالان اسلحه ، تصميم گيرندگان بانفوذ کشورهاي خود هستند و نقش آن ها براي جهت دادن به بحران هاي بين المللي و سياست تسليحاتي کشورها در راستاي منافع مجتمع نظامي ـ صنعتي بسيارحياتي است .
org/news/2016/08/25/hillary-clinton-candidate-military-industrial-complex.
com/break- ing-news/2017/06/08/revealed-trump-s-110-billion-weapons-list-for-the-saudis/ )12/02/2018(.
“The SIPRI Top 100 arms-producing and military services com- panies, 2016”.