Abstract:
سازوکارهای توسل به داوری در مدل سیاسی و دیپلماتیک آن پس از تشکیل دولتشهرهای یونان و رم باستان شکل گرفت و از آنجا به حوزه حقوق خصوصی و روابط تجاری و بازرگانی بین تجار تسری پیدا کرد. فرآیند مذکور از قرن پانزدهم میلادی شروع شد و تا اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم میلادی همچنان ادامه یافت. با تحول در گفتمان جنگ به سوی گفتمان صلح و آشتی فراملی که متاثر از اندیشه صلح پایدار فیلسوف شهیر آلمانی ایمانوئل کانت، بیشتر روسای دولتها و مقامات در عرصه دیپلماسی استفاده از مکانسیم داوری را مرجح دانستند. استفاده از مزایای داوری از جمله سرعت در رسیدگی، محرمانه بودن و عدم وجود تشریفات و هزینه بری نسبت به طرح دعوی استفاده از آن را رواج داده است. با صنعتی شدن جوامع در قرن نوزدهم میلادی، تعامل سیاست و اقتصادی و تجارت و ظهور اختلافهای نوین در اثر تعاملات فراملی بازار در عرصه بینالملل استفاده از نهاد داوری در حقوق تجارت بین الملل بیش از گذشته ارزش و اهمیت خود را باز یافت. با گذشت زمان، شاهد تخصصیشدن و گسترش حیطههای داوری در جوامعِ در حال گذار از کشاورزی به صنعتی و از صنعتی به اطلاعاتی بودهایم. در خصوص مقاله پیش رو و بررسی سیر تحولات داوری تا به حال پژوهش مستقلی انجام نشده است. این مقاله به شیوۀ توصیفیتحلیلی به تبیین سیر تحولات مرتبط با داوری در حقوق بینالملل اشاره داشته است.
Machine summary:
رسم داوری به سبب حکمت و کاراییای که دارد، نه تنها بعد از تأسیس دولت در میان جوامع بشری دوام پیدا کرده ، بلکه روزبه روز بر اهمیت و رونق آن افزوده شده است ؛ زیرا هم زمان با سرعت توسعۀ همه جانبۀ جوامع ، روابط اجتماعی هم به سرعت گسترش و تنوع مییابد و روزبه روز پیچیده تر میگردد و برای تنظیم این روابط ، قوانین متنوع توسط قانونگذاران وضع میشود؛ درنتیجه قضاوت دولتی به سبب پیچیدگی و تنوع روابط اجتماعی و تنوع و اختلاف قوانین ، روزبه روز دشوارتر میشود و نمیتواند نیاز روزافزون جوامع را که امروزه مرزهای سیاسی را، به ویژه در زمینۀ تجارت نادیده گرفته است ، برآورده کند.
این داستان ، شاید به نوعی ساخته وپرداختۀ ذهن نویسندٔە آن بوده است و نمیتوان به عنوان یکی از رویه های عملی و واقعی قرن هشتم قبل از میلاد بدان استناد نمود؛ اما اولین مورد مستدل قابل ذکر دال بر استفاده از رویۀ داوری در یونان باستان ، اختلاف بین آندروس و کالسیس ٢ درمورد تملک یک شهر٣ بود که تصمیم گیری در این مورد به سه داور٤ سپرده شد.
(ربوک، (49 :2004 اگرچه داوری در بیشتر نقاط اروپا مورد استفاده قرار میگرفت ؛ اما در تمام نقاط به یک صورت واحد وجود نداشت ؛ به عنوان مثال در میان قلمرو شاهزادگان آلمانی ایالت های کوچک و متعدد با یکدیگر متحد شده بودند و این مسئله ، راه را برای استفاده از داوری برای حل وفصل اختلاف های محتمل بین آن ها هموار نموده بود.
, Roman Judges, Case Law, and Principles of Procedure, in: Law and History Review, 2004, Vol. 22, No. 2, pars 39, 10 Jul. 2011 at: http://www.