Abstract:
چکیده
اهداف و زمینه ها: شهر همچون موجودی زنده و پویا طی حیات خود، دستخوش تحول و دگرگونی شده و به رشد و توسعه خود در جهات مختلف شکل و ابعاد می‌بخشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی بازتابهای فضایی پویش شهرهای بزرگ در فرایند گذار به کلانشهری می‌باشد.
روش شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از جهت ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش، برای گردآوری داده‌ها از روش اسنادی و تصاویر ماهواره‌ای استفاده شد. نقشه‌های کاربری و پوشش اراضی شهر رشت، در چهار کلاس ایجاد و به روند تغییرات نظام کاربری پرداخته شد و سپس با کاربست متریک‌های فضایی در دو سطح کلاس و سیما، پراکنده‌رویی شهر رشت با استفاده از نرم افزار FRAGSTATS محاسبه گردید.
یافته ها: پژوهش حاضر نشان داد که؛ بازتابهای فضایی شهر رشت در فرایند گذار به کلانشهری شامل تغییرات نظام کاربری و پوشش زمین(افزایش سطوح کاربری شهری در بازه زمانی 26 ساله(1372-1398) از 4915 هکتار به 9960 هکتار و در مقابل کاهش پوشش کشاورزی، شالیزار و مناطق جنگلی)، پراکنده‌رویی شهری و رشد افقی شهر(افزایش 103 درصدی مناطق شهری و آسیب‌پذیری و گسیختگی زمینهای کشاورزی و شالیزارها)، عدم تعادل در سازمان فضایی شبکه و سلسله مراتب شهری، خدماتی شدن و گسترش بنیادهای اقتصاد خدماتی شهر رشت می‌باشد.
نتیجه گیری: رشد سریع و چشمگیر شهرهای بزرگ و کلانشهرها، همواره تغییرات و دگرگونی‌های عمده‌ای را بر نواحی پیرامونی خود تحمیل کرده و بازتاب های فضایی بی‌شماری از جمله تغییرات نظام کاربری، گسترش محدوده کالبدی و پراکنده‌رویی شهری را به دنبال دارد. لذا کنترل تغییرات و مدیریت رشدکالبدی شهر، برای پایدارسازی رشد شهر بسیار اهمیت دارد.
Introduction and Background It is believed that City, a living and dynamic existence is subject to change and transformation and its growth and development are affected in different aspects. The purpose of this study was Spatial reflections of large cities in the process of transition to a metropolis
Methodology The present study is applied in terms of purpose and descriptive- analytical in terms of method. In this study, land use and land cover maps of Rasht city were created using satellite images in four classes and the process of change was discussed. They, also, used spatial metrics in two levels of class and landscape to calculate the Rasht city Urban sprawl surface via FRAGSTATS software.
Findings The present study showed that; Reflections of Rasht spatial dynamics are: the changes in land use system and land cover (increase in urban land use levels in a period of 26 years (1993-2019) from 4915 hectares to 9960 hectares and in contrast, reduction of agricultural cover, paddy and forest cover), urban sprawl (The coefficient of 103% increase in urban class and vulnerability and rupture of agricultural lands and paddy fields), imbalance in the spatial organization of the network and urban hierarchy, service-rendering and the expansion of the citychr(chr(chr(chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))))39chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))))39chr(chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))))39chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))))))39chr(chr(chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))))39chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))))39chr(chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))))39chr(chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))39chr(chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39'))))39chr(chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))39chr(chr(chr('39')39chr('39'))39chr(chr('39')39chr('39')))))))))s economy foundations.
Conclusion The rapid and dramatic growth of large cities and metropolises has always imposed major changes and transformations on its peripheral areas and has led to countless spatial reflections, including changes in the user system, expansion of physical boundaries and urban sprawl. Therefore, controlling changes and managing the physical growth of the city is very important to stabilize the growth of the city.
(
, 
, 
)
