Abstract:
این پژوهش به بررسی اثربخشی زوجدرمانی یکپارچهنگر با محتوای اسلامی بر گفتوگوی موثر زوجین پرداخته است. این مطالعه از نوع نیمهآزمایشی بود و از طرح آزمایشی آمیخته استفاده شد. جامعه آماری شامل زوجینی بود که به دلیل عدم توانمندی گفتوگوی موثر به مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره مهرآیین تهران در سال ۹۵ مراجعه کرده بودند. نمونه آماری شامل ۱۶ زوج بود که با روش نمونهگیری در دسترس از میان جامعه آماری انتخاب شده و بهطور تصادفی در دو گروه آزمایش (۸ زوج) و گروه کنترل (۸ زوج) جایگزین شده بودند. گروه آزمایش در ۱۰ جلسه زوجدرمانی یکپارچهنگر با محتوای اسلامی شرکت کردند و گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه «مقیاس ارزیابی گفتوگوی موثر زوجین» بود و از آزمون آماری تحلیل واریانس با تکرار سنجش برای آزمون سوال تحقیق استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان گفتوگوی موثر زوجین گروه آزمایش در مقیاسهای مهارتهای کلامی، غیرکلامی و فرایند گفتوگوی موثر در مرحله قبل و بعد از مداخله، تفاوت معناداری داشته است، همچنین بین گروه آزمایش و گروه کنترل در میزان گفتوگوی موثر زوجین در مقیاسهای گفتوگوی موثر تفاوت معناداری وجود دارد. یافتههای پژوهش در کل بیانگر آن است که زوجدرمانی یکپارچهنگر با محتوای اسلامی میتواند مشکلات ارتباطی زوجین را کاهش دهد.
This study seeks to investigate the effectiveness of integrative couple therapy based on Islamic content on the constructive dialogue between a couple. It is a quasi-experimental study in which a mixed experimental design is used. The statistical population consists of couples who referred to Mehr Ayee Psychological and Counseling Services Center in Tehran in 1995 due their inability to enter a constructive dialogue. The sample consists of 16 couples who were selected through available sampling from the statistical population and were randomly divided into two groups experimental and control with eight couples each. The experimental group had a ten course on integrative couple therapy based on Islamic content and the control group had not received any training. The research instrument is a questionnaire on constructive Couples Dialogue Evaluation Scale" and statistical analysis of variance test with repeated measurement was used for administration research question test. The results show that there is a significant difference between the standard of the constructive dialogue between the couple in the experimental group regarding the scale of verbal and non-verbal skills and the constructive dialogue process before and after the intervention and there is also a significant difference between the experimental group and the control group in the level of constructive dialogue couples regarding the scale of constructive dialogue. In general findings indicate that integrative couple therapy based on Islamic content can reduce couple communication problems.
Machine summary:
بنابراین، با توجه به گرایش کلی به یکپارچهسازی رویکردهای زوجدرمانی، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است: اثر زوجدرمانی یکپارچهنگر با محتوای اسلامی بر میزان گفتوگوی مؤثر زوجین چگونه است؟ برای درمان اختلالات رفتاری و روانی انسانها، رویکردهای گوناگونی از سوی روانشناسان ارائه شده است (شریفینیا، 1391، ص 156) و به اعتقاد بسیاری از متخصصان بالینی، یک رویکرد منفرد بهتنهایی نمیتواند پاسخگوی همة مشکلات و مسائل روانی انسانها باشد و بیشترین امید برای دستیابی به نظام درمانی جامع، در رویکرد یکپارچهنگر نهفته است (نورکراس (Norcross) و همکاران، 1997).
میزان F اثر تعامل مراحل و گروه برای متغیرهای ادبیات کلامی (001/0P=، 85/16F=)، بیان احساسات (001/0P=، 88/20F=)، بیان نیازها (001/0P=، 44/32F=)، ارتباط غیرکلامی هماهنگ (001/0P=، 30/41F=)، ارتباط غیرکلامی ناهماهنگ (001/0P=، 47/23F=)، مهارت گوش دادن (001/0P=، 33/21F=)، مهارت انعکاس دادن (001/0P=، 67/63F=)، مهارت تأیید کردن (001/0P=، 90/8F=)، مهارت همدلی (05/0P=، 24/4F=) معنادار است، این یافته نشان میدهد که گروههای آزمایش و کنترل از لحاظ متغیرهای پژوهش، در سه مرحلة پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با یکدیگر تفاوت معناداری دارند.
جدول 3: نتایج مقایسة میانگین گروهها در سه مرحلة پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری در مقیاس مهارتهای کلامی (به تصویر صفحه مراجعه شود) طبق جدول 3، در متغیر ادبیات کلامی، میانگین گروه آزمایش در این سه مرحله بهصورت معناداری بیشتر از میانگین گروه کنترل است.
در این پژوهش، زوجدرمانی یکپارچهنگر با محتوای اسلامی گفتوگوی آگاهانه زن و شوهر را نیز افزایش داده و بر فرایند گفتوگوی مؤثر زن و شوهر تأثیر گذاشته است.