Abstract:
اصل ولایت امیرمومنان (ع) برای مومنین که در قرآن آمده است و توسط پیامبر (ص) بارها ازجمله در غدیرخم ابلاغ گردیده در منابع اصلی اهلسنت نیز گزارش شده و مقبول آنها نیز میباشد؛ شهادت بر ولایت در اذان در منابع فقهی به شهادتثالثه معروف است. برخی به جهت بررسی ناقص، رسمیشدن آن را به دوران آلبویه یا بعد از آن مربوط دانستهاند؛ در این نوشتار با روش نقلی معلوم گردیده براساس برخی از گزارشها ریشه شهادت سوم در دوران خود پیامبرq و مرتبط با مسیله انتصاب امامعلی (ع) به ولایت مسلمانان در روز غدیرخم میباشد؛ آشکار نمودن این شعار در ماذنههای مساجد برخلاف ادعای برخی که در عصر صفوی آغاز شده است، به دوران قبل از آلبویه و قرنها پیش از صفویان مربوط است؛ مهمترین شعار شیعه گاهی علنی در ماذنهها اظهار میگردید و گاهی براساس تعصبات فرقهای حاکمان ممنوع شده است؛ اما در جوامع شیعی بهعنوان ابراز محبت و مودت در اذان و نه بهعنوان جزیی از آن، اظهار گردیده و یکی از شعارها و نمادهای مهم شیعیان بوده است.
The principle of "superintendency" of Ali (pbuh) on the believers is also
mentioned in the Holy Quran and has been announced many times by the
holy Prophet (pbuh), including in Ghadir, and has been also reported in
the main Sunni sources and is accepted by them. Testimony to the
"superintendency" in the call to prayer in jurisprudential sources is
known as the third testimony. However, some have attributed its
formalization to the Al-Buwayh period or later.
In this article, it has been revealed by narration that according to some
reports, the root of the third testimony in the call to prayer dates back to
the time of the holy Prophet (PBUH) and is related to the issue of
appointing Imam Ali to the Muslim superintendency on the day of
Ghadir.
Contrary to the claims of some who have stated: The revelation of this
slogan in the call to prayer and minarets of mosques began in the Safavid
era, this tradition is related to the period before the alphabet and the
centuries before the Safavids. The most important Shiite slogan was
sometimes uttered publicly in the minarets and was sometimes banned
based on the sectarian prejudices of the rulers. However, in Shiite
communities, as an expression of love in the call to prayer and not as a
part of it, it has been always stated as one of the important slogans and
symbols of Shiites.
Machine summary:
برخی به جهت بررسی ناقص، رسمیشدن آن را به دوران آلبویه یا بعد از آن مربوط دانستهاند؛ در این نوشتار با روش نقلی معلوم گردیده براساس برخی از گزارشها ریشۀ شهادت سوم در دوران خود پیامبر( و مرتبط با مسئلۀ انتصاب امامعلی( به ولایت مسلمانان در روز غدیرخم میباشد؛ آشکار نمودن این شعار در مأذنههای مساجد برخلاف ادعای برخی که در عصر صفوی آغاز شده است، به دوران قبل از آلبویه و قرنها پیش از صفویان مربوط است؛ مهمترین شعار شیعه گاهی علنی در مأذنهها اظهار میگردید و گاهی براساس تعصبات فرقهای حاکمان ممنوع شده است؛ اما در جوامع شیعی بهعنوان ابراز محبت و مودت در اذان و نه بهعنوان جزئی از آن، اظهار گردیده و یکی از شعارها و نمادهای مهم شیعیان بوده است.
[1] برخی از مخالفان، این موضوع را از بدعتهای شیعیان معرفی کرده و با طرح بدعت بودن آن به دنبال مقاصد خود و تضعیف باورهای شیعه هستند؛ درحالی هیچ یک از فقهای شیعه آن را جزئی از اذان و اقامه ندانستهاند تا بدعتی در کار باشد؛ بدعت در جایی است که فردی در میان احکام، آموزهها و ارزشهای دین اسلام ـ که خداوند به وسیله پیامبر( برای مسلمانان معین کرده است ـ تغییر یا تغییراتی پدید آورد یا به اصول مسلم دین چیزی بیفزاید و یا از اصول و ارکان دین بکاهد؛ به گونهای که مستلزم لطمه به دین باشد؛ مثل برخی از کارهایی که پس از پیامبر( انجام شد نمونهای روشن از بدعت در دین بود که به چند نمونه اشاره میگردد، به جماعت خواندن نماز مستحبی که به تراویح معروف است، (ابنابیحاتم، 1419ق، ج11، ص73؛ ابنکثیر، 1419ق، ج1، ص277)، بدعتهایی دیگر نیز در نماز و وضو رخ داد، و تحریم متعۀ نساء و متعۀ حج (جاحظبصری، 1423ق، ج2، ص223؛ قرطبی، ج2، ص307) [2] از سوی عمربنالخطاب است؛ (صحیح مسلم، ج1؛ ابنربیع، تیسیرالوصول، ج4، ص262 و ابنحجر عسقلانى، فتح الباری، ج9، ص141) حال آنکه این دو حکم در زمان پیامبر( جزء مسلم احکام الهی و سنّت نبوی بهشمار میآمد.