Abstract:
اسطورهها و افسانهها از جلوههای مهم فرهنگ جوامع کهن و باورهای زیستشدۀ مردمان روزگار باستان محسوب میشوند. این اسطورهها که اغلب در قالب اوهام، خرافات، باورهای قومی و دینی و آیینها در عرصۀ اجتماعی ظهور و بروز مییافت، تمام جنبههای زندگی انسان باستانی را در بر گرفته و به عبارتی جهان شناخت آنان بهشمار میرفت. فلات ایران و به ویژه لبۀ غربی آن، جایگاه اقوام و مردمانی با باورها، آیینها و اسطورههای بسیاری است که از روزگار باستان تا به امروز در پناه کوههای زاگرس زیست کردهاند و امروزه کانون مهمی برای مطالعات اسطورهشناختی و ادبیات عامیانه (فولکلور) بهشمار میآید. از جمله این اقوام، لُرهای زاگرسنشین هستند که در مقالۀ پیش رو شماری از بنمایههای اسطورهای و عامیانه مرسوم در میان آنان را که ریشه در باورها و اسطورههای روزگار باستان دارد، بررسی و تحلیل میشود.
Myths and legends are important manifestations of the culture of ancient societies and the lived beliefs of ancient peoples. These myths, often manifested in the form of illusions, superstitions, ethnic and religious beliefs, and rituals in the social sphere. They encompassed all aspects of ancient human life. The plateau of Iran, especially its western edge is the place of tribes and peoples with many beliefs, rituals and myths, who have lived under the protection of the Zagros Mountains since ancient times. Today, this region is an important center for the study of mythology and folklore. Among these tribes are the Lors who settled in Zagros, which the present article is going to examine and analyze a number of their myths and folklore rooted in the beliefs and myths of ancient times.
Machine summary:
فلات ايران و به ويـژه لبـه ي غربـي آن ، جايگاه اقوام و مردماني با باورها، آيين ها و اسطوره هاي بسياري است کـه از روزگار باستان تا به امروز در پناه کوه هاي زاگرس زيسته اند و امروزه کانون مهمي براي مطالعات اسطوره شناختي و ادبيات عاميانه (فولکلور) بـه شـمار مـي آيـد.
Folk tales قسمت هاي غربي و جنوب غربي ايران ازجمله اين منـاطق اسـت کـه کـانون بـسياري از اسطوره ها، افسانه ها و رواياتي است که ريـشه در باورهـاي کهـن ايرانـي و فرهنـگ هـاي باستاني آسياي غربي دارند.
هدف از پژوهش حاضر شناسايي ، بررسي و تحليل شماري از بن مايه هاي فرهنگي ايران کهن در ميان مردمانُ لر جنوب غربي ايران اسـت کـه قرن ها در پناه کوه هاي زاگرس زندگي کرده اند و با وجود گذشت سده ها هنوز رگه هايي از باورهاي ديني و آييني ، اسطوره ها و افـسانه هـاي ايـران باسـتان را مـي تـوان در زنـدگي اجتماعي و فرهنگي آنان مشاهده کرد.
اما بااين وجود امـروزه بعـد از سـده هـا، در نواحي مختلف ايران و ازجمله نواحيُ لرنشين جنوب غرب ايران ، هنوز پديده هـايي ماننـد آتش يا آب و غيره اهميت و قداست خود را تا حد بسيار زيادي حفظ کرده اند و باورهاي مهمي در مورد آنان وجود دارد که بازمانده همان اعتقادات کهني اسـت کـه در گذشـته در مورد اين عناصر طبيعي وجود داشته است .