Abstract:
توسعه شتابان، نامتوازن و سیاست زده سبب شده است که در اغلب کشورهای درحال توسعه کنشگران محیط زیست با سیاستمداران در تعارض قرار گیرند؛ پروژههای هنر محیط زیستی نیز افشاگرانه بر کاستیها و کم توجهی برنامهها و سیاست-های آینده نگرانه تاکید میکنند. توجه هنرمندان به مسئله محیط زیست برخواسته از کلیشههای رایج درباره احساسی بودن هنرمندان یا رومانتیک بودن هنرمندان نیست، بلکه مساله برخواسته از آگاهی مدنی و مسئولیت اجتماعی هنرمندان است. در مقاله حاضر به بررسی تجربههای محیط زیستی هنرمندان میپردازیم و با مطالعه تجربه هنرمندان ایران به این پرسش میپردازیم که چگونه هنرمندان طرح مسئله محیط زیست در عرصه عمومی را توسعه میدهند؟ این کار از خلال صورتبندیای از موضوعات محیط زیستی ارائه شده در آثار هنرمندان کنشگرا (اکتیویست) انجام شده است، آنچه در این میان مهم است نقش هنرمندان به عنوان کنشگران حوزه عمومی است که با خلق اثر زمینه ساز گفتگو در عرصه عمومی میشوند. این مطالعه با روش تحلیل مضمون و مفهوم هنر گفتگویی گرنت کستر انجام شده است و ضمن ارائه صورتبندیای از آثار هنرمندان ایرانی فعال در زمینه هنر محیطی بر اساس مفهوم «هنر گفتگویی» گرنت کستر نشان میدهد که فعالیتهای هنرمندان ایرانی چگونه زمینهساز کنشگری آنها در حوزه محیط زیست شده است.
Abstract: environmental activists have conflict and argument with politicians on the developing countries about unbalanced development; Environmental art projects also explicitly highlight the shortcomings and inattention of futuristic programs and policies. Artists ''attention to the environment is not a matter of common stereotypes about artists'' emotionality or artists ''romanticism, it is just arising from artist’s civic awareness and social responsibility. In this article, environmental works of art created by Iranian artists are studied, main question is: How do artists raise public awareness of environmental problems? Art activists and works of art are very important in the public sphere and can lead to public debate on an issue. Artists ''attention to the environment is not a matter of common stereotypes about artists'' emotionality or artists ''romanticism, it is just arising from artist’s civic awareness and social responsibility. In this article, environmental works of art created by Iranian artists are studied, main question is: How do artists raise public awareness of environmental problems? Art activists and works of art are very important in the public sphere and can lead to public debate on an issue. This study has been done by Content Analysis method and using the concept of Grant Kester''s "Dialogical Art ". The final result of the article is to show how Iranian activist artists influence the problem of environment.
Machine summary:
هنرمندان همراه با ساير کنشگران مدني به مسئله محيط زيست پرداخته اند؛ از دهه ١٩٦٠ برخي هنرمندان با تجربه هاي تازه در هنر محيطي، هنر زمين و هنر بازيافت تلاش کردند زوال طبيعت را در حوزه عمومي مطرح کنند، بسيار زودتر از آن که محيط زيست به عنوان مسئله اي جهاني بعد از دهه ١٩٨٠ مورد توجه سياستمداران و دولت ها و نهادهاي بين المللي قرار گيرد (چيتام ١، ٢٠١٩؛ براون ٢، ٢٠١٤؛ کستنر٣، ٢٠١٠).
صدقيان حکاک (١٣٩٨) در مقاله اي به مطالعه انتقادي هنر بازيافت به عنوان يک رسانه فرهنگي در ايران پرداخته و در آن به مطالعه پارک بازيافت تهران و رويداد هنر بازيافت شيراز پرداخته و نقش آن ها را در آگاهي نسبت به مسئله آلودگي محيط زيست بررسي کرده است .
اما در مقاله حاضر به ابعاد جامعه شناختي تجربه هنرمندان ميپردازيم و اين پرسش را دنبال مي کنيم که چگونه کنش هاي هنرمندان طرح مسئله محيط زيست در عرصه عمومي را توسعه ميدهند؟ اين کار از خلال صورتبندياي از موضوعات زيست محيطي ارائه شده در آثار هنرمندان اکتيويست انجام ميشود.
در هنر معاصر مسئله اصلي رابطه هنر و جهان پيرامون است ، از اين رو هنرمندان به کنشگران فعالي تبديل شده اند که در هنرهاي اجرايي و آثار هنري به طرح مسائل اجتماعي و تجربه هاي زيستي ميپردازند.
هنر محيطي الزاما در طبيعت اجرا نميشود؛ طبيعت به مثابه مکاني بيگانه با شهر يا دور از شهر نيست ؛ بلکه طبيعت شهري و محيط زيست شهري نيز بخشي از اين جريان هنري است .