Abstract:
واژۀ «أب» 46 مرتبه به صورت مفرد در قرآن به کار رفته است. مفسران(شیعه و سنی) در دو آیۀ 74 انعام و 78 حج، در خصوص معنای آن دیدگاهی متفاوت دارند. برخی از آنها «أب» در آیه 74 انعام را به معانی«عمو یا جد پدری و مادری» و در آیۀ 78 حج به معانی«جد و پدرروحانی» دانستهاند. از آنجا که این دسته از مفسران اغلب بدون توجه به ظرافتهای معنایی وگاهی با دخالت دادن برخی پیشفرضها دست به تفسیر زدهاند، دراین مقاله با استفاده از روش ریشهشناسی زبانهای سامی، در پی آن هستیم تا به معنایی دقیق از واژه در این دوآیه دست یابیم.با پیجویی ریشه «أب» در زبانهای سامی-حامی، عربی، عبری، اکدی، سریانی،آرامی،سبئی، حبشی به وجود اشتراک معنوی در این واژه و 14 معنا دست یافتیم که معنای محوری آن «ایجادکردن، قدرت داشتن و محور بودن» است. سپس با استناد به قرائنی جهت تعیین مناسبترین معنای حاصل از ریشهشناسی، به معنای «بزرگ و رئیس قوم» در آیه 74انعام و معنای «بنیانگذار و مؤسس» در آیه 78 حج دست یافتیم.
Machine summary:
از آنجا که اين دسته از مفسران اغلب بدون توجه به ظرافت هاي معنايي وگاهي با دخالت دادن برخي پيش فرض ها دست به تفسير زده اند، دراين مقاله با استفاده از روش ريشه شناسي زبان هاي سامي ، در پي آن هستيم تا به معنايي دقيق از واژه در اين دو آيه دست يابيم .
با پي جويي ريشۀ أب در زبان هاي سامي-حامي، عربي، عبري، اکدي، سرياني، آرامي، سبئي، حبشي به وجود اشتراک معنوي در اين واژه و ١٤ معنا دست يافتيم که معناي محوري آن ايجادکردن ، قدرت داشتن و محور بودن است .
net) جمعي از نويسندگان ، به معناشناسي لغوي و تفسيري أب و والد پرداخته اند يا محمود عبايي در سايت شخصي خود در نوشتاري با عنوان «هويت آزر در قرآن »، با محور قرار دادن آيۀ ٧٤ انعام به نقل مختصر از ديدگاه مفسران در خصوص معناي «آزر» و أب پرداخته سپس با استناد به سياق ساير آيات مربوط به داستان حضرت ابراهيم (ع ) نتيجه گرفته أب ، که در قرآن از او به نام آزر ياد شده پدر ابراهيم (ع ) است .
سپس داده هاي ريشه شناسي در خصوص اين واژه در زبان هاي سامي مورد بررسي قرار گرفته و با تحليل و دسته بندي آنها و استناد به برخي قرائن ، معناي أب در دو آيه مشخص گرديده است .