Abstract:
در این پژوهش از بین پنجاه مجموعه داستان مربوط به دفاع مقدس در دوره ی
1389-1378 برای گروه های سنی الف، ب، ج، د و ه، یازده مجموعه - زمانی
داستان کودک و نوجوان را بررسی کردیم . نتایج این بررسی نشان داد که
پژوهشگران و نویسندگان عمدتا سعی داشت ه اند مفاهیم و مضامینی از قبیل
شهادت و شهادت طلبی، ایثار ، جانبازی، وطن پرستی، همت برای وحدت و
یکپارچگی، ایستادگی در برابر ظلم و ستم بیگانگان، احترام به رهبر و تسلیم
در برابر رهنمودهای او ، قساوت و سنگ دلی های دشمنان و شجاعت و دلآوری
را به عنوان محور ی ترین مو ضوعات خود قرار دهند . گزاره های ادبیات پایداری
که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت، در داستا ن های مورد بررسی گاه
بصورت پررنگ و گاه کمرنگ، مشاهده می شود. از اشتراکات موجود در این
داستان ها، می توان به زبان و بیان ساده، تصویرسازی کودکانه، استفاده از زبان
نقاشی، قصه پردازی، بیان گزاره ها با بکارگیری شخصیت های نمادین اعم از
شخصیت های حیوانی مانند گرگ و بزغاله و همچنین با نمادپردازی از طریق
ابزار و ملزومات جبهه همچون چفیه، پلاک و خاکریز اشاره کرد . در این میان،
یکی از رایج ترین روش های القای مفاهیم در داستان های مورد بررسی، ایجاد
حس همذات پنداری مخاطب کودک با شخصیت های نمادین و حیوانی است و
روش دیگر، ارائه ی مفاهیم ادبیات پایداری با ایجاد سوال در ذهن کودک و
تحریک حس کنجکاوی او و سپس ارضای این حس از طریق پاسخ دادن به
سوالات پیش آمده است که خود باعث ماندگاری مفاهیم ارزشمند پایداری در
ذهن او می شود.
Machine summary:
در این میان، یکی از رایجترین روشهای القای مفاهیم در داستانهای مورد بررسی، ایجاد حس همذاتپنداری مخاطب کودک با شخصیتهای نمادین و حیوانی است و روش دیگر، ارائهی مفاهیم ادبیات پایداری با ایجاد سؤال در ذهن کودک و تحریک حس کنجکاوی او و سپس ارضای این حس از طریق پاسخ دادن به سؤالات پیشآمده است که خود باعث ماندگاری مفاهیم ارزشمند پایداری در دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی (kh.
یکی از حوادثی که در تاریخ معاصر ایران بعنوان نماد تحقق عینی پایداری و مقاومت ملت در برابر دشمنان شده و بر ادبیات کودک و نوجوان تاثیر زیادی گذاشته است، هشت سال دفاع مقدس است.
2- جامعهی آماری تحقیق از بین پنجاه مجموعه داستان کودک و نوجوان که بین سالهای 1378 تا 1389 با موضوع دفاع مقدس و درون مایهی ادبیات پایداری نوشته شدند، یازده مجموعه داستان از منظر تجلی گزارههای ادبیات پایداری در آنها مورد بررسی قرار گرفتهاند که عبارتاند از: «اسم من خاکریز است»، «اسم من چفیه است»، «راه صلح»، «سجاده سبز»، «کلاه خود»، «یک دنیا پروانه»، «اسم من پلاک است»، «فرشتههای زمینی»، «مهمانی از آسمان»، «خورشید زمین»، «آقای نویسنده و گرگ و بزغاله» بهدلیل تاثیر فرهنگ دفاع مقدس در کودکان و نوجوانان قابل ملاحظه است.
در همین راستا،حسینی در داستان خورشید زمین، از زبان شخصیت کودک، سؤالی در مورد معنی شهید از مادرش میپرسد و مادرش نیز با ارئهی جوابی مناسب، یکی از مهمترین مضامین ادب پایداری یعنی شهادت را به ذهن مخاطب کودک منتقل میکند: «امیر علی از مادرش پرسید: شهید یعنی چی؟ مادر به او گفت: یعنی کسی که خداوند خیلی دوستش دارد.