Abstract:
سبکشناسی، دانشی است که به مطالعة شیوه کاربرد زبان میپردازد. این داش
در مطالعات خحود برای لایههای زبانی اهمیّت ویژهای قائل میشود و سعی دارد
به کند و کاو در این لایهها بپردازد تا یک متن ادبی را برای مخاطب قابل
تحلیل متون ادبی میتواند از آن بهره ببرد، سبکشناسی لایهای است.
سبکشناسی لایهای روشی است که از جامعترین شیوهها در بررسی متون بهره
میگیرد و متن را در پنج لایة آوایی، واژگانی، نحوی، بلافی و ایدئولوژیک
بررسی میکند تا در خلال این بررسی به ویژگیهای خاص یک اثر پی ببرد تا
اندیشهها،عواطف و احساسات مولّف را بشناسد و به سبک و شیوه او راه
یابد. در این مقاله نگارندگان با روش توصیفی - تحلیلی در صددند قصیده
بهاریات سیّدای نسفی را بر اساس روش لایهای در چهار لایة آوایی، واژگانی؛
نحوی و بلاغی بررسی کنند و به تبیین مولّفههای سبکی این اثر پرداخته شود.
این قصیده نوعی فابل است که شاعر با دیدی تمثیلی به نزاعهای حیوانات با
یکدیگر میپردازد و عین حال اوضاع نامساعد زمانه و نزاعهای موجود در
جامعه را نیز شرح میدهد.
Machine summary:
عموماً نویسندگان در متون تاریخی، وقایع مهم سیاسی- اجتماعی را مطرح میکنند؛ امّا وقتی شاعری در قصیدهای با عنوان بهاریات در داستان حیوانات، به بیان وقایع اجتماعی میپردازد، باید به ماهیت داستان او شک کرد و در پی علّت اصلی، به کند و کاو متن پرداخت؛ بنابراین این مقاله در صدد پاسخ بدین پرسش است که آیا با استفاده از روش لایهای میتوان به سبک مؤلّف دست یافت یا نه؟ 2- چهارچوب مفهومی پژوهش: این مقاله با تکیه بر روش لایهای که به لایههای مختلف اثر ادبی میپردازد، به موضوعاتی همچون موسیقی، واژگان، جابهجایی اجزای جمله، وجهیت، عناصر بلاغی و ...
قافیة بیت آغازین او واژة «جان» است که این واژه را در بیت پنجم تکرار میکند یا واژة «آسمان» که در بیت هفتم آمده است، در بیت نوزدهم نیز تکرار میشود؛ امّا به این نکته نیز باید توجه کرد که تکرار قافیه همیشه نشاندهندة عیب شعر و ناتوانی شاعر در بهرهوری از واژگان نیست؛ بلکه امیری فیروزکوهی اثبات میکند که «بر خلاف نظر متأخران و معاصران، اصلاً تکرار قافیه در دو بیت متوالی، قاعده و سنّتی بوده است که در اکثر دواوین شعرای بزرگ، ملاحظه میشود و چنان است که ظاهراً (به عکس توهّم عجز در یافتن قافیه) برای اثبات قدرت خود و این که بگویند از یک قافیه میشود به معانی گونهگون استفاده کرد، آن را حسن سخن و لطیفهای در فن میشناختهاند.