Abstract:
از عصر روشنگری به بعد، جامعهی بشری به تعریف جدیدی از انسان و جهان پرداخت. طی این سالها انسان به عنوان موجودی ذیحق شناخته شده است. شکلگیری و نهادینه شدن یک جامعه دموکراتیک و پایدار مستلزم توجه جدی به حقوق شهروندی میباشد. و بررسی پیشینه تاریخ در مورد شهروندان نشان میدهد که حقوق شهروندان مورد توجه بسیاری از محققان در حوزههای حقوق، جامعهشناسی، علوم سیاسی و.... میباشد. شهروندی موقعیتی است که شامل مجموعهای از حقوق، وظایف و تعهدات است و به برابری، عدالت و استقلال تکیه و تاکید دارد. حقوق شهروندی از مباحث مهم هر نظام حقوقی است و حقوق بشر که ناشی از کرامت ذاتی انسان و عام الشمول است. اجرای حقوق بشر مستلزم رعایت حقوق شهروندی است. در مفهوم شهروند عنصر اصلی متعلق فرد به یک جامعه سیاسی است و فرد واجد حقوق معین است و شهروند به عنوان گروهی از مردم تعریف میشوند که میپذیرد دارای حقوق مشترکی هستند و این حقوقی است خاص شهروندان نه سوای بیگانگان. و به دلیل اهمیت حقوق شهروندی در جامعه امروزی باعث شده که مورد توجه سازمانهای بینالمللی قرار بگیرد و در این راستا در این مقاله به بررسی حقوق شهروندی و حقوق بشر و ارتباط آنها با یکدیگر و بررسی منابع فراملی حقوق بشر میپردازیم.
Machine summary:
يا حقوق شهروندي به كليه حقوقي گفته ميشود كه يك شهروند براساس قوانين و مقررات و ارزشهاي مشترك در يك كشور از آن برخوردار است اين حقوق به ويژه در ارتباط دولت مردان با آحاد جامعه مدنظر است كه بايد از طرف گروه نخست مورد رعايت و احترام قرار گيرد كه در قانون اساسي ما زير عنوان حقوق ملت در فصل دوم از اصل نوزدهم تا اصل چهلدوم قانون اساسي معين و مقرر شده است.
بنابراين نتيجهاي كه ميتوان گرفت اين ميباشد كه اين دو مفهوم در يك افق قرار ندارند و محتواي آنها نيز با يكديگر يكي نيستند و حقوق بشر به مجموعهاي از حقوق مدني، سياسي، اجتماعي و اقتصادي است كه از كرامت انساني و مقام ومنزلت او نشات ميگيرد و بايد محترم شمرده شود و همه افراد به عنوان انسان بودن اعضاي يك خانواده، صرفنظر از رنگ، جنس و زبان از آن بهرهمند هستند.
» بنابراين اهميت اعلاميه جهاني حقوق بشر در اين است كه بررسي نخستين بار در تاريخ جهان در زمينه حقوق و آزاديهاي اساسي بشر آن هم از طرف يكي از مهمترين مقامات بينالمللي منتشر و به عنوان آرماني مشترك براي همه افراد جامعه شناخته شده است (رضاییپور، 1388).
در ماده 25 و 26 حق مشاركت در اداره عمومي و انتخابات و تساوي افراد در برابر قانون تاكيد شده است بنابراين اين حقوقي كه در ميثاق آمده جزء حقوق شهروندي ميباشد و در هر كشور شدت و ضعف خود را دارد.