Abstract:
مقاله حاضر با تمرکز بر خانه و روابط موجود در آن، پیامهای فراخوان قرنطینۀ خانگی در مقابل همهگیری کرونا را بهلحاظ جنسیتی بررسی کرده است تا شناختی از مناسبات جنسیتی بهنمایشدرآمده و نیز روابط قدرت و ایدئولوژی پدرسالارانۀ نهفته در آن بهدست آورد. تحلیل محتوای ۱۲۰ پیام با موضوع «در خانه میمانیم» و «در خانه بمانیم» نشان میدهد که خانوادۀ بهنمایشدرآمده در مجموعه پیامها، خانوادۀ هستهایِ دارای دو فرزند دختر و پسر است. تعداد خانوادههای دارای فرزند تک پسر و نیز دارای دو فرزند پسر در جایگاههای بعدی قرار دارند. مردان در ۴۸درصد موارد، بلندتر از همسرانشان ترسیم شده و در 66/11 درصد موارد، تنها یا اصلیترین شخصیت انسانی پیام را تشکیل میدهند، سوژههایی تاریخی مانند عمو نوروز، حاجیفیروز را بازنمایی میکنند، کادر درمانی هستند یا درحال نواختن و شنیدن موسیقی، خواندن کتاب، تماشای تلویزیون، ورزش کردن، یا جنگیدن با ویروس، قدرتمند و موفق بهنظر میرسند. تنها در یک تصویر، شاهد حضور یک زن بهتنهایی و بهعنوان نیروی فعال اقتصادی هستیم و درمجموع، مردان هستند که بهلحاظ کمی و کیفی حضور فرادست خود را بهلحاظ جایگاه نقشی در ذهن مخاطب حک میکنند. روابط بهتصویر درآمده، در امتداد کلیشههای جنسیتی بوده و با غفلت از نقش اجتماعی زنان در حوزۀ عمومی و نیز اهمیت کارکردهای نقشی آنان در حوزۀ خصوصی، بهویژه در دورۀ همهگیری کرونا، نظم جنسیتی سنتی را ترویج میکنند.
In the Iranian family sociology, the dominant approach is based on this general idea that the family is the center of patriarchy. Based on this view, women at home are in subjugation and under male dominance. To support this idea, a lot of researches have been conducted in recent years. However, the present study does not seek to identify the patterns of female subjugation; rather it is in the process to identify the patterns of their resistance to male dominance within the home. As such, the study seeks to answer the question as how women use "culture" as a tool of resistance as well as to change the balance of power in the family. In this regard, 36 married women were interviewed. Findings showed that women use the strategies such as "struggle for meaning", "reverse decoding", "resistance to gender stereotypes", "resistance through tradition" and "appearance of obedience but hidden resistance within family" to resist the male dominance. Through these, they try to control male power in the home and balance it accordingly. Various resistance strategies indicate that women’s “resistance sources" in the family are numerous, which take place in different domains and in different ways.