Abstract:
در این مطالعه، به بررسی تغییر آب و هوا در حوضه دز، بهعنوان یکی از مهمترین حوضه های کشور از لحاظ آورد آبی و کشاورزی، پرداخته شده است. برای این منظور، از مدل ریزمقیاسنمایی دینامیکی PRECIS، برای برآورد بارش و دما در دوره 2070 تا 2100 و تحت دو سناریوی A2 و B2 استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که مقدار بارندگی مشاهدهای طی دوره پایه، دارای روند منفی و دما دارای روند مثبت است. نتایج ارزیابی مدل PRECIS نشان میدهد که به طورکلی، این مدل میتواند برآورد مناسبی از بارش و دما در منطقه داشته باشد. بررسی تغییرات آب و هوایی در حوضه دز نشان داد که تحت سناریوی A2، مقدار بارش حدود 22 درصد کاهش و میانگین دمای حداقل و حداکثر، حدود 5 درجه افزایش خواهند داشت. برای سناریوی B2، مقدار بارش حدود 33 درصد کاهش و مقدار میانگین دمای حداقل و حداکثر، حدود 3 درجه افزایش خواهند داشت.
Any changes in the concentrations of greenhouse gases are causing imbalance status in system components. However, these changes along whit their effects the future should be simulated. There are different methods for the use of climate models is the most reliable.Here in this research, climate change status in Dez river basin where a major basin for water and agricultural yields is studied. For this purpose, the PRECIS model was used. PRECIS is an exponential dynamics downscaling model used to estimate the temperature and precipitation rates for the period of 2070 to 2100 under A2 and B2 scenarios. According to the results of climate change assessment under scenario A2 for Dez river basin, precipitation would decrease up to 22% and up to 5 degrees centigrade would rise in average maximum and minimum temperature while concerning B2 scenario, a decrease in precipitation up to 33% and a rise in temperature rise up to 3°C are estimated.
Machine summary:
بررسي تغييرات آب و هوايي در حوضه دز نشان داد که تحت سناريوي A٢، مقدار بارش حدود ٢٢ درصد کاهش و ميانگين دماي حداقل و حداکثر، حدود ٥ درجه افزايش خواهند داشت .
نتايج شبيه سازي شده توسط مدل هيدرولوژيکي نيز تمايل افزايشي جريان متوسط سالانه را از ١٧/٥٪ به ٥٢/٣ درصد تحت هر دو RCP و تا پايان سال ٢٠٩٩ ميباشد و به طور کلي نتايج نشان ميدهد که جريان فصلي آينده در منطقه مورد مطالعه به دليل تغييرات احتمالي دما و بارش بسيار نامشخص است .
لذا در اين مقاله تغييرات اقليمي (تغييرات بارش و دما) دوره آتي در حوضه دز، به عنوان يکي از مهم ترين حوضه ها در آورد آبي کشور، با استفاده از مدل منطقه اي PRECIS بررسي شده است .
شکل (٦)، توزيع مکاني ميانگين بارندگي ماهانه طي دوره ٢٠٧٠ تا ٢١٠٠ را براي سناريوي A٢ نشان ميدهد؛ مقايسه اين نقشه ها با نقشه هاي دوره پايه ، نشان ميدهد تغييرات مکاني بارش در آينده نيز، مشابه زمان پايه است .
بررسي تغييرات فصلي ميانگين دماي حداقل در حوضه کرخه تحت اين سناريو نيز، بيشترين افزايش دما را در ماه هاي زمستان و سپس به ترتيب بهار، پاييز و تابستان نشان ميدهد.
بررسي داده هاي شبيه سازي شده براي دوره ٢٠٧٠ تا ٢١٠٠ بيانگر اين است که ميانگين منطقه اي بارش در حوضه دز تحت سناريو A٢ حدود ٢٢ درصد و تحت سناريو B٢ حدود ٣٣ درصد طي دوره آتي کاهش خواهد داشت .