Abstract:
در کشور ما تحقق بخش بزرگی از تعلیموتربیت و سوقدادن دانشآموزان به سمت و سوی حیات طیبه از طریق کتابهای درسی اتفاقمیافتد که برای رسیدن به آن نقشة راهی دقیق و حسابشده لازم است. سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، بر مبنای این اصول و با الهامگیری از اسناد بالادستی و با توجه به راهبردهای نظام جمهوریاسلامی تدوینشدهاست تا پیش روی مولفان کتابهای درسی باشد. ساحت تربیتزیباییشناختیوهنری، ششمین ساحت در بخش الگوی نظری ساحتهای تربیتی این سند است. جامعةآماری، کتابهایفارسی متوسطةدوم و نمونه، کتابفارسی پایةدوازدهم است. تحلیلکیفی پژوهش حاضر با کدگذاری قیاسی و طبقهبندی دادهها انجامشده و واحدتحلیل در این پژوهش جمله بودهاست. برای رسیدن به پایایی کدها، بخشهایی از کتاب توسط دو کدگذار، کدگذاری شد و روایی آن از روش کثرتگرایی و اعتمادسازی صورتپذیرفت؛ همچنین فضای پژوهش با حضور داور بیرونی مورد کنترل قرارگرفت. تحلیل کمی کدها توسط نرمافزار spss، انجامپذیرفت. بر اساس تحلیلهای انجامشده فراوانی جملاتی که این ساحت را مدنظر قراردادند 11/49 درصد بوده است که میزان توجه به اصول آن به صورت غیرمساوی و در برخی موارد همچون سوقدادن متربیان به سمت گرایش و تخصص هنری خاص و آفرینشگری و خلاقیت بسیار اندک بودهاست که توجه ویژة مولفان کتابهای درسی را میطلبد.
In Iran, a large part of the education and guidance of students is achieved through textbooks, which requires a precise and calculated roadmap to achieve it. The document of fundamental revolution of education has been compiled based on these principles and inspired by upstream documents and according to the strategies of the Islamic Republic, and the authors of textbooks are obliged to present the principles and areas of this document in order to achieve this important goal. The field of aesthetic and artistic education is the sixth field in the section of the theoretical model of educational fields of this document. The statistical population in the present study is Persian high school textbooks and the statistical sample is the Persian textbook of the twelfth grade. Qualitative analysis of the present study was performed by deductive coding and classification of data and the unit of analysis in this study was the sentence. To achieve the reliability of the codes, parts of the book were coded by two coders and its validity was done by the method of pluralism and trust-building. Also, the research atmosphere was controlled with the presence of an external judge. Quantitative analysis of the code was performed by SPSS software. According to the analysis, the frequency of sentences that considered this field was 49.11%, which the amount of attention to its principles is unequal and, in some cases, such as directing educators to a special artistic orientation and creativity, is very little. Authors require textbooks.
Machine summary:
نگرش انتقادی به پایبندی کتب فارسی به ساحت زیباییشناسی و هنری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش فاطمه جعفری کمانگر * مریم زارعی ** چکیده در کشور ما تحقق بخش بزرگی از تعلیم وتربیت و سوق دادن دانش آموزان به سمت و سوی حیات طیبه از طریق کتاب های درسی اتفاق میافتد که برای رسیدن به آن نقشۀ راهـی دقیـق و حساب شده لازم است .
یکی از مهم ترین اهداف کتاب های درسی فارسی نیز بالا بردن سطح درک زیباییشناسـی دانش آموزان و ایجاد زمینه های آفرینشگری در آن ها است و با توجه بـه اینکـه ادبیـات از راه آمیختن تخیل و زبان و خلق ساختاری هماهنگ ، توان انتقـال عاطفـه را دارد (جبـری،١٣٩١) و انتقال احساس و عاطفه در رشد عاطفی دانش آموزان تأثیر فراوانی دارد، توجه بـه سـاحت تربیت زیباییشناختی و هنری بسیار حـائز اهمیـت اسـت ؛ زیـرا سـبب رشـد قـوة تخیـل و پرورش عواطف و احساسات و ذوق زیباییشـناختی دانـش آمـوزان مـیشـود کـه درنتیجـه دانش آموزان به دو رویکرد مهم این ساحت یعنی خلق معنا و کشـف معنـا دسـت مـییابنـد؛ بنابراین ضروری است که این رویکردها مبنای سیاست گذاری و تصمیم گیری مـؤلفین کتـب درسی قرار گیرد.